Dit zijn de kabinetsplannen voor een sterkere rechtsstaat
In een reactie op ernstige vertrouwensschendingen tussen burgers en overheid, met name door recente kwesties zoals de Toeslagenaffaire en het Groninger gasdossier, hebben de PVV, VVD, BBB en NSC een reeks plannen gepresenteerd om de rechtsstaat te versterken en goed bestuur te bevorderen. Dit schrijven de nieuwe kabinetspartijen in hun hoofdlijnenakkoord.
Het hoofdlijnenakkoord benadrukt de noodzaak van herstel en vernieuwing, met het doel het vertrouwen van burgers in politiek en overheid te herstellen. Het akkoord beweegt binnen de grenzen van de grondwet, democratie en rechtsstaat, zoals uiteengezet in het eindverslag van informateur Plasterk.
Belangrijke maatregelen uit het akkoord zijn onder meer:
- Vernieuwing van het Kiesstelsel: Een wetsvoorstel voor een nieuw kiesstelsel wordt ingediend om de regionale band tussen kiezers en gekozenen te versterken.
- Grondwetsherziening: Voorstellen tot schrapping van het toetsingsverbod in artikel 120 en invoering van een grondwettelijk hof dat wetten toetst aan de Grondwet worden ingediend.
- Versterking van Rechtsstatelijke Instituties: De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State wordt verzelfstandigd, terwijl een vaste Tweede Kamercommissie grondrechten en constitutionele toetsing wordt ingesteld.
- Meer Democratie: De behandeling van het initiatiefgrondwetsvoorstel correctief referendum wordt voortgezet, terwijl de aanstellingswijze van de burgemeester ongewijzigd blijft.
- Transparantie en Burgerparticipatie: Er wordt geïnvesteerd in structurele samenwerking met de regio en de medeoverheden worden vroegtijdig betrokken bij beleidsvoorbereiding.
- Verbeterde Informatievoorziening en Bescherming van Rechten: Er komen wettelijke regelingen voor betrouwbare informatievoorziening, bescherming van klokkenluiders en gebruik van modellen en algoritmes.
- Herziening van Mededingingswet: De Autoriteit Consument en Markt krijgt meer instrumenten om de kwalitatieve pluriformiteit van het Nederlandse media-aanbod te waarborgen.
Deze maatregelen zijn bedoeld om de rechtsstaat te versterken, het bestuur te verbeteren en het vertrouwen van burgers in de overheid te herstellen. Het akkoord benadrukt ook het belang van stabiliteit, betrouwbaarheid en nakomen van afspraken voor een stabiel overheidsbeleid.