Een toename aan bezwaarschriften
Wie bezwaar wil maken bij de gemeente, moet daarvoor een bezwaarschrift opstellen. Met AI-programma's zoals ChatGPT is dit inmiddels een stuk eenvoudiger geworden. Een van de gevolgen hiervan is een forse toename van bezwaarschriften bij gemeenten, die in de toekomst deze stijging mogelijk niet langer aankunnen.

Daniel Verloop, AI-specialist bij de gemeente Montferland, vertelt in gesprek met De Telegraaf over zo'n incident: 'We werden overspoeld. Zo kun je de toename van bezwaren het beste noemen die eind 2022 en begin 2023 bij de gemeente Montferland binnenkwamen. Een slimme ondernemer had een AI-model ontwikkeld om massaal bezwaar te kunnen maken. Het aantal bezwaarschriften nam in korte tijd met vierhonderd procent toe.'

Dit kan voor gemeenten problemen opleveren, aangezien zij gemiddeld zo'n 600 euro per bezwaar betalen om deze te verwerken. Steeds meer bureaus die mensen helpen bij het indienen van bezwaren gebruiken geautomatiseerde modellen om bezwaarschriften automatisch te versturen. Dit leidt er ook toe dat bezwaarschriftencommissies en rechters minder tijd overhouden.

Hoewel het aantal bezwaren daalde nadat eerder dit jaar een wet werd aangenomen die het verdienmodel van deze bureaus moest beperken, lijkt AI toch een steeds grotere rol te spelen. Tientallen gemeenten geven al aan dat het aantal bezwaarschriften de afgelopen jaren stijgt, waarbij enkele gemeenten concreet concluderen dat het aantal bezwaarschriften dat met AI is gemaakt flink toeneemt.

Volgens Verloop lopen sommige gemeenten hierdoor tegen capaciteitsgrenzen aan: 'De AI-modellen zijn vaak razend slim, maar soms ook nog dom. Met het oplopende personeelstekort, dat in de Achterhoek sowieso nog wat nijpender is, is dat eigenlijk niet meer te doen.'