Het Faber-effect? Asielaanvragen dalen voor het eerst sinds 2020
Het aantal asielaanvragen in Nederland is in 2024 voor het eerst in vier jaar gedaald. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) ontving afgelopen jaar bijna 45.600 asielverzoeken, een daling van ruim 5.000 aanvragen ten opzichte van het jaar daarvoor. In 2023 werden nog 50.600 aanvragen ingediend, terwijl het aantal in 2022 op 48.600 lag. Deze dalende trend lijkt zich ook elders in Europa af te tekenen.
Het rapport van het ministerie van Asiel en Migratie benadrukt dat bij het totaal aantal aanvragen niet alleen nieuwe asielzoekers in Ter Apel worden meegeteld. Ook aanvragen voor gezinshereniging, hervestiging en herplaatsing maken deel uit van de statistieken. Gezinshereniging speelt hierbij een belangrijke rol. Potentiële nareizigers kunnen na goedkeuring van hun aanvraag naar Nederland komen om zich te verenigen met hun familie. Dit proces duurt momenteel tussen de anderhalf en twee jaar.
Hoewel de daling van het aantal aanvragen positief wordt ontvangen, wordt opgemerkt dat deze cijfers nog geen verband houden met de strengere asielwetten die eind 2024 door het kabinet zijn ingevoerd. Minister Faber van Asiel en Migratie kondigde in december een reeks maatregelen aan die een flinke impact moeten hebben op de toekomstige instroom.
De nieuwe asielwetgeving beperkt gezinshereniging en introduceert een tweestatusstelsel. Hiermee wordt onderscheid gemaakt tussen asielzoekers die individueel worden bedreigd en mensen die tijdelijk bescherming nodig hebben. Alleen de eerste groep komt in aanmerking voor een 'A-status', waarmee zij voor langere tijd in Nederland mogen blijven. De overige asielzoekers krijgen een 'B-status' en kunnen alleen tijdelijk verblijven. Daarnaast zullen er geen permanente verblijfsvergunningen meer worden verstrekt.
Volgens het ministerie is het te vroeg om te zeggen of deze nieuwe wetten op termijn zullen leiden tot een verdere daling van de asielaanvragen. Hieronder de instroom in 2024: