Het project duurt twee jaar. Volgens Brussel moeten wetenschappers samen gaan kijken naar technologie, milieu-effecten en sociale gevolgen van de energietransitie. EnergyTran wordt gesteund door de Organisatie van Ibero-Amerikaanse Staten (OEI). Het verbindt elf universiteiten en onderzoekscentra uit Spanje, Portugal, Argentinië, Chili, Mexico en Costa Rica.

'Europa heeft technologie, Latijns-Amerika de grondstoffen'
Ana Capilla, directeur hoger onderwijs bij de OEI, zegt tegenover EuroEFE: ‘Het oude continent bezit de technologie, terwijl Latijns-Amerika de grondstoffen heeft.’ Ze verwijst naar de ‘lithiumdriehoek’ tussen Argentinië, Bolivia en Chili, en het potentieel voor waterstof in de regio.

Toch roept deze samenwerking vragen op. Wil Europa echt eerlijke samenwerking of gaat het vooral om toegang tot grondstoffen die nodig zijn voor de eigen klimaatplannen? Volgens de Europese Commissie is het veiligstellen van aanvoerketens namelijk van groot belang. In de klimaatstrategie kan dat betekenen: invloed uitbreiden, zodat toegang tot belangrijke grondstoffen makkelijker wordt. Zeker in de concurrentiestrijd met China en de VS.

Milieuschade en sociale spanningen
EnergyTran kijkt ook naar de gevolgen voor het klimaat. Zo wordt onderzocht wat lithiumwinning doet met kwetsbare gebieden zoals zoutvlaktes in de Andes. Er wordt ook gekeken naar sociale effecten, waaronder de positie van vrouwen in de energiesector.

De OEI zegt te willen voorkomen dat Latijns-Amerika ‘weer alleen maar grondstoffen levert’. Er wordt gesproken over batterijfabrieken en eindproducten, maar harde garanties ontbreken.

Europa predikt groen, maar worstelt zelf
In Europa zelf loopt de energietransitie moeizaam. Burgers kampen met hoge kosten, leveringsproblemen en toenemend verzet. Toch kiest Brussel ervoor om het huidige energie- en klimaatbeleid, ook wel 'de groene agenda genoemd,' te exporteren, in plaats van eerst binnen Europa orde op zaken te stellen. Intussen lijkt China de lachende derde. Alleen Beijing lijkt grootschalig te investeren in productieketens voor batterijen en zonnepanelen in Latijns-Amerika.