Terugval op contant geld steeds moeilijker bij pinstoring

Het gebruik van contant geld als alternatief bij pinstoringen is in Nederland steeds minder betrouwbaar geworden. Dat stelt het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) in haar nieuwe rapportage over 2024. Door het sterk gedaalde aantal geldautomaten functioneert cashgeld bij een grote storing slechts nog als “gedeeltelijke terugvaloptie”.
Volgens het MOB is contant geld formeel nog steeds de belangrijkste uitwijkmogelijkheid bij storingen. Maar door jarenlange afbouw van de geldautomateninfrastructuur werkt dat in de praktijk niet meer overal. Bij de grote landelijke pinstoring van mei vorig jaar, de grootste in vijf jaar, zag geldverwerker Geldmaat weliswaar een piek in cashopnames, maar de spreiding en beschikbaarheid van automaten schoot tekort.
Een mogelijke oplossing – de ‘uitgestelde pinbetaling’ waarbij transacties tijdelijk lokaal worden opgeslagen en later alsnog naar de bank gestuurd – wordt voorlopig niet op grote schaal ingevoerd. Banken bleken volgens het MOB niet bereid om daar gezamenlijk in te investeren via Betaalvereniging Nederland. Daarom wordt de verdere ontwikkeling hiervan overgelaten aan individuele betaaldienstverleners.
De uitgestelde pinbetaling, ook wel offline pinnen genoemd, zou volgens specialisten zoals Pin.nl de continuïteit van betalingen bij storingen kunnen waarborgen. Toch is er geen gezamenlijke aanpak gekomen.
Demissionair minister Eelco Heinen (Financiën) erkent dat het contante betaalsysteem onder druk staat. In een brief aan de Tweede Kamer kondigt hij aan dat hij eind maart de Wet chartaal betalingsverkeer heeft ingediend. Deze wet moet waarborgen dat contant geld “bereikbaar, beschikbaar en betaalbaar” blijft. Daarbovenop werkt het ministerie aan een aanvullend besluit dat nadere eisen stelt aan de chartale infrastructuur. Dit voorstel zal na de zomer in consultatie worden gebracht.
De noodzaak daarvan blijkt ook uit het feit dat de beschikbaarheidsnormen voor geldautomaten – zoals het tijdig opnemen of storten van biljetten – vorig jaar opnieuw niet zijn gehaald. Daardoor raken consumenten en ondernemers in delen van het land letterlijk afgesneden van toegang tot hun eigen geld.