Italië wil meer dan 10.000 gevangenen vervroegd vrijlaten

De Italiaanse regering overweegt een vroege vrijlating van ruim 10.000 gevangenen. De reden: de overvolle gevangenissen. Minister van Justitie Carlo Nordio benadrukt dat er géén sprake is van een nieuwe gratieregeling. Volgens hem wordt alleen een bestaande wet toegepast, die jarenlang is genegeerd, meldt Il Giornale.
Volgens Nordio zijn er momenteel 10.105 gedetineerden die recht hebben op vervroegde vrijlating. Het gaat om gevangenen die nog minder dan 24 maanden moeten uitzitten, geen geweldsdelict pleegden en zich goed hebben gedragen.
‘Er zijn 10.105 gevangenen die volgens de wet hun resterende straf buiten de gevangenis zouden kunnen uitzitten’, aldus Nordio. Hij erkent dat deze mogelijkheid al in de wet staat, maar dat deze zelden wordt uitgevoerd. De reden: er is een gebrek aan opvang en begeleiding buiten de gevangenismuren.
Gevangenissen overvol
Italië telt nu 62.728 gedetineerden. Dat is fors meer dan de maximale capaciteit van zo’n 51.000 plaatsen. Als alle 10.000 vrijlatingen doorgaan, zou het aantal gedetineerden bijna gelijkkomen met wat de gevangenissen aankunnen.
Nordio zegt dat het geen nieuwe maatregel is. ‘Er worden geen uitzonderlijke maatregelen voorgesteld’, aldus de minister. Zijn ministerie is al begonnen met overleg met rechters en gevangenisbestuurders. De speciale werkgroep die dit moet uitvoeren, moet uiterlijk in september klaar zijn.
Grote omslag in beleid
De maatregel is opvallend. Tot nu toe was de rechtse regering van premier Giorgia Meloni fel tegen elk plan om gevangenissen te ’legen’. Straf moest straf blijven, was het motto. De nieuwe lijn van Nordio is dus een breuk met dat standpunt.
Europees probleem
Niet alleen Italië kampt met overvolle cellen. In heel Europa is het een groeiend probleem. In januari 2023 hadden twaalf Europese landen meer gevangenen dan plaatsen.
Koploper is Cyprus met 166 gevangenen per 100 plekken. Daarna volgen Roemenië (120), Frankrijk (119), België (115), Hongarije (112), Italië (109) en Slovenië (107). Griekenland, Zweden, Noord-Macedonië en Kroatië zitten daar net onder.
Sommige landen zoeken creatieve oplossingen. Zweden huurt bijvoorbeeld 600 celplaatsen in Estland. De reden: veel gevangenissen zitten daar ruim boven de 140 procent van de capaciteit. Italië probeert het nu dus anders. Niet door te bouwen, maar door bestaande regels wél uit te voeren. Of dat lukt, moet blijken in september.