In een toelichting aan het FD klinkt Hermans nuchter. “Een getal op papier is mooi, maar we moeten ook kijken of we het in de praktijk kunnen halen,” zegt ze. Volgens de demissionair minister is er simpelweg te weinig voortgang in cruciale onderdelen van de energietransitie. “In de uitvoering zien we nu dat veel zaken minder snel gaan dan gedacht, zoals de ontwikkeling van een markt voor groene waterstof. Dan kan ik wel met oogkleppen op door blijven rennen, maar dat is niet verstandig. Het helpt de transitie ook niet.”

De nieuwe koers betekent een flinke bijstelling van de plannen die haar voorganger Rob Jetten (D66) nog met veel ambitie presenteerde. In 2022 werd een tijdspad aangekondigd: 21 gigawatt windenergie in 2030, 50 in 2040 en 70 in 2050. Maar al bij die aankondiging waarschuwde Jetten dat er nog onderzocht moest worden of die doelen haalbaar waren. Hij had bewust aan de bovenkant van de inschatting gezeten, zo gaf hij toen al aan.

Van ruggengraat naar realiteit
Windenergie op zee werd lange tijd gezien als de ruggengraat van de energietransitie. Niet alleen voor huishoudens, maar vooral om de industrie te voorzien van groene stroom. Maar inmiddels klinkt het geluid anders. Hermans wijst op structurele problemen. “Nu we volop bezig zijn, blijkt gewoon dat de randvoorwaarden er niet zijn om die 50 gigawatt te halen.”

De windsector kampt met tegenvallers. Hoge kosten, stijgende rentes en verstoorde toeleveringsketens maken het lastig. In landen als Engeland en Denemarken werden aanbestedingen ingetrokken omdat bedrijven simpelweg geen belangstelling toonden.

Hermans waarschuwt dat te veel windmolens op zee ook nadelen kan hebben. Als er geen vraag is naar de stroom, dreigt verspilling. Netbeheerder Tennet zou dan dure kabels en installaties aanleggen die jarenlang ongebruikt blijven.