België subsidieert miljardenstroom naar buitenland door migranten: dit is hoe het zit
Elk jaar verlaat een aanzienlijk deel van het Belgisch nationaal inkomen het land, niet richting belastingparadijzen of buitenlandse investeerders, maar naar de herkomstlanden van migranten. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) ging het in 2022 om 7 miljard euro aan zogenaamde remittances – geld dat migranten overmaken naar familie of projecten in het buitenland. Alleen al naar Marokko stroomde ruim 633 miljoen euro, meldt P-magazine.
De Belgische overheid faciliteert én subsidieert deze geldstromen. Tot wel 80 procent van het overgemaakte bedrag kan in bepaalde gevallen worden afgetrokken van de belastingen.
De geldtransfers – ‘remittances’ – worden gepresenteerd als nobel familiegebaar of investering in het thuisland. Maar de economische realiteit is anders. Het geld dat in België wordt verdiend, verdwijnt structureel uit de binnenlandse economie. Migranten sturen jaarlijks duizenden euro’s weg, vaak ondanks lage inkomens. In totaal verliest België hiermee 1,2 procent van zijn bruto binnenlands product (bbp) per jaar. In een tijd van hoge staatsschuld, begrotingstekorten en druk op de sociale voorzieningen is dat een pijnlijke optelsom.
Opvallend is dat de Belgische staat dit verlies niet probeert te beperken, maar actief ondersteunt. Via belastingaftrek kunnen migranten die geld overmaken naar het buitenland fiscaal voordeel genieten. Zo verdwijnt het geld niet alleen uit de consumptiecirculatie, maar kost het de staat ook belastinginkomsten. Economisch levert dat een dubbel verlies op: minder binnenlandse bestedingen én een kleiner belastingpotje. Terwijl Belgen die hun spaargeld investeren in een tweede woning of een eigen zaak juist méér moeten afdragen.
De Belgische regering werkt bovendien actief samen met diasporaorganisaties en banken om deze geldstromen te bevorderen. Minister Caroline Gennez (Vooruit) financierde recent campagnes die migranten uitleg geven over hoe ze het best geld kunnen overmaken naar landen als Congo, Senegal en Marokko.
De Europese Unie doet mee met extra subsidies voor ‘veilige’ overboekingsprojecten. En de IOM, met een budget van 3,5 miljard dollar, promoot wereldwijd dit soort kapitaaloverdrachten.
België is volgens de IOM een ‘voorloper’. Inmiddels heeft het land 2,1 miljoen migranten en bijna 4 miljoen inwoners van buitenlandse afkomst. De jaarlijkse remittances groeiden explosief: van 1,6 miljard in 2002 naar 7 miljard in 2022. Deze groei contrasteert scherp met het binnenlands beleid: tekorten op zorg en pensioenen, druk op de woningmarkt en een overbelast sociaal vangnet. Toch blijft de federale overheid het systeem van geldtransfers faciliteren – inclusief de fiscale voordelen.
