'Polen is geen EU': nieuwe president zet rem op Brusselse macht
Polen keert terug naar conservatief leiderschap. Met de beëdiging van Karol Nawrocki als president op 6 augustus kiest het land opnieuw voor nationale waarden, soevereiniteit en verzet tegen Brusselse bemoeienis. Zijn verkiezing is een klap voor premier Tusk en zijn liberale coalitie, die sinds de nederlaag steeds verder onder druk komt te staan.
Nawrocki kreeg in juni 50,9 procent van de stemmen in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Hij versloeg daarmee de liberale burgemeester van Warschau, Rafał Trzaskowski. Die is vicevoorzitter van premier Tusk's burgerplatform en een voorstander van nauwe samenwerking met de EU.
In zijn eerste toespraak richtte Nawrocki zich niet op partijpolitiek, maar op waarden die het volk verbinden. Hij zei: ‘Ondanks de leugens en propaganda heeft de vrije keuze van een vrije natie mij vandaag voor u geplaatst.’ En hij vervolgde: ‘De president van de Republiek Polen moet de stem zijn van de burgers van de Republiek Polen. Ik zal die stem zijn!’
Ook over buitenlandse politiek liet Nawrocki zich duidelijk uit. Samenwerking met de EU is prima, maar onderwerping niet. Zijn woorden waren: ‘Polen is niet de Europese Unie. Polen is Polen, en dat blijft zo.’
Breuklijnen in Tusk's coalitie
De overwinning van de 42-jarige historicus kwam onverwacht. Peilingen voorspelden winst voor Trzaskowski, maar miljoenen Polen kozen toch voor de boodschap van Nawrocki: een ‘vrij, sterk en trouw Polen’. Op de dag van zijn inauguratie plaatste Nawrocki op sociale media slechts één zin bij een foto: ‘Zo waarlijk helpe mij God.’
De nederlaag kwam hard aan bij de coalitie van Tusk. Sinds de verkiezingen zijn de onderlinge spanningen toegenomen. Zelfs een recente kabinetswisseling van Tusk lijkt de ruzies niet te stoppen.
PiS ruikt kansen
Nawrocki is geen partijlid, maar werd gesteund door de conservatieve partij PiS. Zijn verkiezing wordt gezien als een belangrijke stap richting een mogelijke terugkeer van PiS aan de macht. In de Poolse media gaan geruchten dat Tusk vervroegde verkiezingen zou overwegen. Die zouden al in 2026 kunnen plaatsvinden, meldt Remix.
Zelfs als Tusk aanblijft tot 2027, wordt zijn positie zwakker. Verwacht wordt dat Nawrocki, net als zijn voorganger Duda, veel van Tusk’s progressieve plannen zal blokkeren. Denk aan liberalisering van abortus of invoering van het homohuwelijk. De rechtse oppositie ziet haar kans groeien. En het lijkt erop dat Polen weer terug is op het conservatieve pad.
Praatmee