Volgens drie ingewijden gaat het om een bewuste poging tot Russische inmenging. “De hele GPS-dekking rond het vliegveld viel weg,” zegt een van de bronnen tegen de Financial Times. Het vliegtuig cirkelde een uur lang boven de Bulgaarse stad Plovdiv. Uiteindelijk besloot de piloot het toestel handmatig aan de grond te zetten.

De Bulgaarse luchtverkeersleiding heeft het incident bevestigd. In een officiële verklaring meldt de instantie: “Sinds februari 2022 zien we een duidelijke toename van GPS-storingen en zogenaamde spoofing. Deze verstoringen belemmeren de nauwkeurige ontvangst van GPS-signalen en brengen risico’s met zich mee voor vliegtuigen en grondsystemen.”

Ook de Europese Commissie bevestigde het voorval. Een woordvoerder: “Er was sprake van GPS-jamming, maar het vliegtuig is veilig geland in Bulgarije.” Volgens Bulgaarse autoriteiten ging het om “een duidelijke Russische verstoring”. Het Kremlin ontkent. Woordvoerder Dmitri Peskov zegt: “Uw informatie is onjuist.”

GPS-storingen en spoofing – technieken waarmee satellietsignalen geblokkeerd of vervalst worden – zijn oorspronkelijk ontwikkeld door militaire inlichtingendiensten om gevoelige locaties te beschermen. Maar volgens Europese regeringen zet Rusland deze methodes nu ook in om het dagelijks leven te ontregelen. De stijging in storingen leidt tot grote zorgen. “Commerciële vliegtuigen kunnen tijdens de vlucht letterlijk blind worden,” waarschuwt een EU-woordvoerder. Vooral het oosten van Europa is zwaar getroffen. “We zien veel van dit soort activiteiten aan de oostflank. Europa is wereldwijd het zwaarst getroffen.”

Dertien EU-lidstaten hebben de Europese Commissie eerder dit jaar al gevraagd om actie tegen de GPS-aanvallen. Ze vrezen dat Rusland via elektronische oorlogsvoering druk probeert uit te oefenen op NAVO- en EU-landen.