NOS betrapt op nepnieuws over ‘genocidewetenschappers’ Gaza

De NOS kopte afgelopen maandag dat honderden genocidewetenschappers hadden geconcludeerd dat Israël zich schuldig maakt aan genocide in Gaza. Daarmee leek het alsof een grote groep gespecialiseerde experts dit oordeel velde. In werkelijkheid kan echter iedereen lid worden van de organisatie waar het om draait, de International Association of Genocide Scholars (IAGS). Het gaat dus helemaal niet uitsluitend om wetenschappers, wat de claim van de NOS misleidend maakt.
De NOS kopte het artikel allereerst met de suggestie dat er 'honderden genocidewetenschappers waren' die hadden gestemd over de motie. Dit blijkt echter niet het geval. de NOS paste de kop later aan naar 'organisatie van genocidewetenschappers'.
Volgens The Times of Israel heeft het IAGS zo'n 500 leden. Hiervan stemden 129 over de resolutie. 86 procent hiervan stemde voor de resolutie. Dat zijn kortom geen honderden wetenschappers.
Wetenschappers of activisten?
De NOS schrijft in het artikel dat het allemaal om wetenschappers zou gaan die over de resolutie hebben gestemd. '86 procent van de wetenschappers die hun stem uitbrachten steunden de resolutie waarin staat dat Israël zich schuldig maakt aan misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en genocide.’ Maar de mensen die stemden, hoeven helemaal geen academische achtergrond te hebben. Studenten, activisten, journalisten en zelfs artiesten kunnen lid zijn.
De IAGS schrijft zelf op hun eigen website dat er vele verschillende leden zijn die vaak weinig te maken hebben met geallnocideonderzoek, waaronder literatuur- en filmonderzoekers en psychologen. Daarnaast mogen ook mensenrechtenactivisten lid worden.
Lidmaatschap zonder eisen
Salo Aizenberg, onafhankelijk onderzoeker en auteur, legde dit pijnlijk bloot. Hij schreef op X: ‘Ik ben door andere wetenschappers gevraagd naar de vereiste kwalificaties om lid te worden van deze gewaardeerde groep van ‘genocidewetenschappers’ die wereldwijd de krantenkoppen haalde omdat 24 procent van de leden stemde voor de stelling dat Gaza een genocide was. Er zijn twee belangrijke criteria: (1) in leven zijn (2) een geldige creditcard hebben.’
Aizenberg wees daarnaast op opvallende verhoudingen binnen het ledenbestand: 'Ik heb een aantal van mijn collega-genocidestudenten leren kennen. Het lijkt erop dat Irak een kenniscentrum is op dit gebied, met 80 van de ongeveer 600 (13 procent) geregistreerde wetenschappers. Opmerkelijk, vooral de familie Mahmood met vijf wetenschappers op dit gebied. Ik vraag me af wie er voor de Gaza-resolutie heeft gestemd.' Daarmee trekt Aizenberg in twijfel of hoe representatief de 'genocidewetenschappers' überhaupt zijn voor het vakgebied.
Aanvullend deed Aizenberg onderzoek naar de achtergrond van de IAGS-leden. Hij ontdekte dat een groot deel helemaal geen academische kwalificaties heeft. De organisatie moedigt volgens hem zelfs expliciet aan dat 'activisten' en geïnteresseerden zich aanmelden, zonder enige wetenschappelijke vereisten. Het beeld van een vereniging van uitsluitend experts is daarmee misleidend. Opvallend is dat de IAGS na de mediastorm van 3 september de ledenlijst van de website verwijderde. Aizenberg vermoedt dat dit gebeurde om te verhullen wie er werkelijk achter de stemmen zit. 'Misschien willen ze niet langer dat het publiek ziet wie er werkelijk achter deze stemmen zit.' Volgens hem bewijst dit dat er geen sprake is van transparantie of wetenschappelijke normen, maar van 'politiek die zich voordoet als wetenschap'.
'Adolf Hitler' lid?
Een lidmaatschap bij de IAGS is bovendien eenvoudig te verkrijgen. Al vanaf 30 dollar per jaar kan iemand zich aansluiten, ongeacht achtergrond of expertise. Daarmee staat de organisatie open voor vrijwel iedereen die bereid is contributie te betalen.
Dat dit tot vreemde situaties leidt, blijkt uit het feit dat er zelfs een zogenoemd ‘inactief lid’ geregistreerd staat onder de naam Adolf Hitler. In diens profiel, voorzien van de biografie “Ik weet wel iets over genocide”, wordt een lange lijst van onderzoeksthema’s en regio’s opgesomd, variërend van kolonialisme tot de Balkan. Het lid is volgens de registratie gevestigd in Gaza-stad en noemt zich lid van zowel de Vrouwen-caucus als de Inheemse-caucus. Dit voorbeeld illustreert hoe laagdrempelig en oncontroleerbaar het lidmaatschap in werkelijkheid is.
Reactie NOS
NieuwRechts heeft de NPO-Ombudsman op de hoogte gebracht van de berichtgeving. De Ombudsman laat in reactie weten dat hij het heeft doorgezet naar de NOS. De NOS heeft volgens de Ombudsman zes weken de tijd om inhoudelijk te reageren.
Praatmee