EU zet stap naar verplichte leeftijdsverificatie op internet

Tijdens een overleg in Denemarken hebben Europese ministers van Digitale Zaken vrijdag een nieuwe verklaring ondertekend over online kinderbescherming. De zogenoemde Jutland-verklaring moet de basis leggen voor een Europese verplichting tot leeftijdsverificatie op sociale media en andere digitale platforms. Het idee: minderjarigen beter beschermen tegen schadelijke inhoud en verslavend ontwerpgedrag op internet.
Volgens de verklaring moeten sociale netwerken en online platforms straks verplicht controleren of gebruikers oud genoeg zijn voor bepaalde diensten. Daarbij wordt nadrukkelijk gevraagd om “effectieve en privacyveilige” methoden.
“De ministeriële verklaring stelt een ambitieuze politieke richting vast voor het beschermen van kinderen en jonge mensen op internet, vooruitlopend op initiatieven van de Europese Commissie,” aldus een persbericht van de Deense autoriteiten. De verklaring benadrukt dat de EU toe wil werken naar een bindende juridische verplichting voor socialmediabedrijven om leeftijdsverificatie toe te passen.
Kritiek op risico’s en privacy
Niet alle landen deden mee. België en Estland weigerden de verklaring te ondertekenen. België laat via Euractiv weten wel “de doelen van de verklaring te steunen”, maar twijfelt over de uitwerking. Estland is kritischer en wil “zorgvuldig nadenken over een toegangsverbod voor sociale media”. Het land vreest dat sommige maatregelen te ver kunnen gaan, met “privacyrisico’s en risico op sociale uitsluiting”.
Ook het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken, onder leiding van VVD'er David van Weel, spreekt voorzichtig steun uit. “Als er grote risico’s zijn voor kinderen, kan leeftijdsverificatie helpen om hen te beschermen,” stelt het ministerie. “Dat moet wel op een betrouwbare, veilige en privacyvriendelijke manier gebeuren. Omdat dit een ingrijpende maatregel is, moet deze altijd proportioneel zijn.”
De Jutland-verklaring is voorlopig vooral een politieke belofte. De Europese Commissie werkt nog aan concrete voorstellen. De komende maanden moet blijken of de EU erin slaagt een balans te vinden tussen veiligheid voor kinderen en vrijheid voor internetgebruikers. In juli voerde het Verenigd Koninkrijk al online leeftijdsverificatie in. Dit leidde toen tot grote onrust, omdat miljoenen Britten plots niet meer konden internetten zonder hun privacy op te geven. Het gebruik van VPN's, waarmee de verplichte identificatie kan worden ontlopen, nam explosief toe.
Vanaf januari 2026 neemt Cyprus het EU-voorzitterschap over. Het land laat weten dat online kinderbescherming bovenaan de agenda zal staan. De Cypriotische minister van Digitale Zaken kondigde aan dat Cyprus zich aansluit bij een Europees project voor leeftijdsverificatie, samen met Denemarken en Griekenland. “Dit is een belangrijk project van de Commissie om een veilige interoperabele oplossing te ontwikkelen zodat we de leeftijd van internetgebruikers verifiëren.”
De Jutland-verklaring is voorlopig vooral een politieke belofte. De Europese Commissie werkt nog aan concrete voorstellen. De komende maanden moet blijken of de EU erin slaagt een balans te vinden tussen veiligheid voinkrijk al online leeftijdsverificatie in. Dit leidde toen tot grote chaos toen miljoenen Britten niet meer normaal konden internetten zonder hun privacy op te geven. Het gebruik van VPN's, waarmee de verplichte identificatie kan worden ontlopen, nam toen explosief toe.
Praatmee