Het project, dat in 2023 werd ondertekend door Italië en Albanië, moest een nieuw Europees model worden: migranten die op zee worden onderschept, zouden niet langer naar Italië worden gebracht maar naar Albanië, waar hun asielaanvraag wordt behandeld.

De uitvoering liep echter vrijwel direct vast. Italiaanse rechters verplichtten de overheid om migranten terug te halen, omdat het plan volgens hen botste met het EU-recht. Ook het Europese Hof van Justitie oordeelde in augustus dat delen van het plan in strijd zijn met de huidige wetgeving.  Toch blijft Meloni vastberaden. Volgens haar kunnen de Albanese opvangcentra vanaf midden 2026 volledig draaien, wanneer nieuwe EU-regels voor immigratie en asiel in werking treden.

Meloni noemt het project een manier om het 'hele migratieparadigma' te veranderen.De opvanglocaties op Albanese bodem bestaan al sinds oktober 2024, maar functioneren nauwelijks. Italië hoopte dat jaarlijks zo’n 36.000 alleenreizende mannen zouden worden overgebracht, met de verwachting dat de meeste asielverzoeken zouden worden afgewezen omdat deze migranten afkomstig zijn uit zogeheten veilige landen. Maar door rechterlijke uitspraken draaien de centra nu vooral als terugkeerhubs voor afgewezen asielzoekers. Volgens Italiaanse media verblijven er slechts enkele honderden mensen.

Meloni ziet het Albanië-plan als een afschrikmiddel voor migranten die via de Middellandse Zee richting Europa reizen. Door de opvang buiten de EU te organiseren, moeten gevaarlijke boottochten en smokkelroutes minder aantrekkelijk worden.