De Europese privacywaakhonden oordeelden eerder dat het opslaan en verwerken van Europese gebruikersdata op Chinese servers onrechtmatig is. TikTok is het niet eens met dat besluit en heeft bezwaar aangetekend. Zolang die procedure loopt, blijft het bedrijf persoonsgegevens naar China sturen. Wel toont TikTok sinds kort een waarschuwing in de app waarin het platform uitlegt wat er met gebruikersdata gebeurt. 

Veel data, weinig inzicht
Volgens de AP verzamelt TikTok op grote schaal persoonlijke informatie. Het gaat onder meer om klikgedrag, locatiegegevens, contactinformatie en in sommige gevallen ook financiële gegevens. Vooral jongeren zouden zich vaak onvoldoende bewust zijn van de omvang van deze dataverzameling en de risico’s die daaraan verbonden zijn.

AP-vicevoorzitter Monique Verdier wijst op het verschil tussen Europese en niet-Europese regels. “In Europa gelden duidelijke regels die mensen zeggenschap geven over hun gegevens; buiten de EU, zoals in China, gelden die regels niet op dezelfde manier.”

Volgens Verdier hebben gebruikers in dat geval weinig controle over wat er met hun gegevens gebeurt. “Wij vinden dat mensen en organisaties zich serieus moeten afvragen of zij dit willen accepteren.”

Advies aan gebruikers
De Autoriteit Persoonsgegevens roept TikTok-gebruikers op om zich goed te informeren. Wie de app gebruikt, moet de melding van TikTok en de bijbehorende privacyverklaring aandachtig lezen. Ook adviseert de toezichthouder om de privacy-instellingen na te lopen. Denk aan toegang tot camera, microfoon, contacten en locatiegegevens.

Het advies is duidelijk: “Bepaal of u TikTok onder deze omstandigheden wilt blijven gebruiken. Zo niet, dan kunt u de app (tijdelijk) verwijderen of uw account deactiveren.” Daarnaast raadt de AP aan om via TikTok geen gevoelige informatie te delen. 

Voorbeeldfunctie van overheid
Niet alleen individuele gebruikers worden aangesproken. Ook organisaties krijgen een waarschuwing. De AP vraagt bedrijven en instellingen om de risico’s van TikTok-gebruik expliciet in kaart te brengen. Dat kan bijvoorbeeld via een data protection impact assessment (DPIA). Daarbij moet worden meegewogen dat Europese toezichthouders de doorgifte van data naar China als onrechtmatig hebben bestempeld.

Voor (semi-)publieke organisaties geldt volgens de AP een extra verantwoordelijkheid. “Bepaal of het verantwoord is om TikTok te blijven gebruiken. (Semi-)publieke organisaties hebben hierbij een voorbeeldfunctie,” aldus de toezichthouder. “Overheden die het platform gebruiken, geven de indruk dat dat zonder problemen kan.”