Kabinet erkent nauw contact met Facebook en X over 'desinformatie'

Nieuws12 september 2023 3 minuten Marit Nubé
De Jonge
ANP

Staatssecretaris Maarten van Ooijen (CDA) erkent dat de overheid contact heeft onderhouden met Facebook en X (voorheen Twitter), onder meer in 'desinformatie-bijeenkomsten' tijdens de coronacrisis. Ook erkent Van Ooijen dat de overheid een verzoek indiende bij X om een gebruiker te blokkeren. Kamerlid Pepijn van Houwelingen (FVD) noemt de onthulling 'zeer ernstig'.

Tijdens de coronacrisis waren vertegenwoordigers van Twitter en Facebook meermaals aanwezig bij "desinformatie-bijeenkomsten" van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Dit blijkt uit Woo-documenten, die zijn vrijgegeven in juni. Daarnaast wilde het VWS-ministerie een verzoek sturen naar Twitter om minstens één gebruiker te blokkeren.

Het gaat om e-mails van VWS-ambtenaren, daterend uit februari 2021. Een VWS-ambtenaar vroeg aan een Facebook-vertegenwoordiger: 'Zou je dit aan Twitter kunnen doorsturen, misschien kunnen ze deze man blokkeren?' Dit verzoek werd echter niet ingewilligd. Zo'n verzoek kan namelijk worden uitgelegd als een 'vorm van censuur', wijst een collega erop. Uiteindelijk erkent de collega dat hij dit wel begrijpt: 'Het lijkt me dat zowel vanuit VWS alsook de IGJ hier vandaan moeten blijven.'

Tijdens de coronacrisis werkten VWS-ambtenaren samen met Denktank Desinformatie. Dit was een overheidsorgaan van 35 leden die informatie censureerde tijdens de coronacrisis. Het ging om informatie die "schade aan het openbare domein" kon veroorzaken, aldus NRC. Destijds legde staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid) uit hoe de denktank te werk ging. 'Indien nodig wordt misinformatie minder prominent geplaatst en desinformatie geblokkeerd,' schreef hij in een Kamerbrief in januari 2021.

Kabinet bevestigt contact met Facebook en X
De werkwijze van de ambtenaren nogmaals bevestigd door staatssecretaris Maarten van Ooijen. Dit gebeurt in zijn beantwoording van schriftelijke vragen, ingediend door FVD-Kamerlid Pepijn van Houwelingen naar aanleiding van de onthulde e-mails. Wel stelt Van Ooijen dat de situatie minder erg is dan het lijkt.

'De standaard werkwijze is dat VWS terughoudend is in het aanspreken van leden van de denktank over mogelijke reacties op circulerende informatie', schrijft hij in zijn antwoorden. Welke man VWS wilde blokkeren op X, houdt Van Ooijen geheim. Zulke gegevens worden nu eenmaal niet openbaar gemaakt, legt hij uit

Daarnaast erkent Van Ooijen dat de overheid contact onderhield met Facebook en X tijdens de coronacrisis Vertegenwoordigers van deze twee sociale mediaplatforms woonden fysiek meerdere bijeenkomsten bij op het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, bevestigt hij.

Maar specifieke gegevens hierover, zoals hoe vaak dit is voorgevallen, wil Van Ooijen niet kwijt. 'Van deze gesprekken zijn geen officieel vastgelegde verslagen beschikbaar. Het is daardoor niet mogelijk terug te zoeken wie er exact aanwezig waren', aldus de staatssecretaris

Zorgen om overheidshandelen
Van Houwelingen vindt de antwoorden van Van Ooijen alles behalve geruststellend. 'De staat heeft regelmatig contact met Twitter en Facebook om zo "desinformatie" te bestrijden en dient zelfs verzoeken in bij Twitter om gebruikers te BLOKKEREN. Zeer ernstig', schrijft hij.

Daarnaast wijst de FVD'er erop dat veel van zijn vragen niet zijn beantwoord door Van Ooijen, aangezien sommige gegevens als standaardprocedure niet worden vrijgegeven. 'Als we doorvragen naar de details krijgen we GEEN inhoudelijk antwoord en blijkt NIETS genoteerd te zijn', besluit Van Houwelingen.

Meerartikelen

EU Hongarije
Nieuws

EU dreigt nog meer Hongaarse fondsen te bevriezen

De Europese Commissie overweegt nog meer EU-fondsen voor Hongarije te bevriezen vanwege een wet die - volgens Brussel - de democratische EU-waarden schendt. Eurocommissaris Didier Reynders verklaart aan de Hongaarse krant Népszava dat de opschorting

Wilders Hoekstra
Achtergronden

Kritiek op Wilders: 'Waarom beloont hij EU-fractie die hem uitsluit?'

De steunbetuiging van het kabinet-Schoof aan Eurocommissaris Wopke Hoekstra wekt verbazing op rechts. Zo vraag politicus Rob Roos zich af waarom Geert Wilders een Europese fractie beloont die de PVV juist actief uitsluit. Sinds vorig jaar is voormali

EU Oekraïne
Nieuws

EU pleegt 'ordinaire diefstal' voor Oekraïne

De Europese Unie heeft vrijdag de eerste 1,5 miljard euro winst uit bevroren Russische tegoeden overgemaakt aan Oekraïne. Dit geld kan door Oekraïne worden gebruikt voor de aankoop van wapens, wederopbouw en humanitaire hulp. Het besluit leidt tot on

Volkskrant
Nieuws

Linkse Volkskrant-cartoonist valt door de mand: 'Ik wil gewoon geld'

Cartoonist Jip van den Toorn krijgt flinke kritiek op sociale media. De reden: ze lijkt haar cartoons soms rechtstreeks te kopiëren van bestaande stockfoto's. In eerder interviews erkent Van den Toorn al dat ze eigenlijk niet kan tekenen en dat ze vo

Mondkapje
Achtergronden

Gelekte documenten onthullen grove misstanden in Duits coronabeleid

Het Duitse coronabeleid bevatte de nodige tekortkomingen en onjuistheden. Dit blijkt uit gelekte, interne documenten van het Duitse RIVM, oftewel het Robert Koch Instituut (RKI). Zo wist de Duitse overheid al vroeg dat mondkapjes en schoolsluitingen

Shell
Nieuws

Shell zet groene ambities in de ijskast

Shell zet zijn groene ambities in de ijskast, onder leiding van CEO Wael Sawan. Tweeënhalf jaar geleden was Sawan nog enthousiast over een drijvend windpark bij Schotland, maar nu lijkt het bedrijf deze activiteiten van de hand te willen doen. De voo

Leyen
Onderzoek

EU financiert 'onafhankelijke' campagnes tegen 'extreemrechts'

EU-gefinancierde ngo's zijn betrokken bij pogingen om het Europees Parlement te mobiliseren tegen zogenaamd ‘extreemrechts’. Dit blijkt uit onderzoek van Brussels Signal. Het onderzoek brengt aan het licht dat reclamecampagnes, waarin centristische e

Politie
Nieuws

Politie neemt 3.500 opgevoerde fatbikes in beslag

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft beslag gelegd op ongeveer 3.500 fatbikes van Chinese makelij. Deze fatbikes, die tegen zeer lage prijzen in Nederland worden aangeboden, voldoen mogelijk niet aan de wettelijke eisen en kunnen daardo

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Harris
Nieuws

Financiële fraude bij campagne Kamala Harris? Team Trump dient klacht in

Het campagneteam van Donald Trump heeft een klacht ingediend bij de federale verkiezingscommissie van de Verenigde Staten (FEC). Ze beweren dat de overdracht van de campagnekas van Joe Biden aan Kamala Harris in strijd is met de wet. David Warrington

Loonkloof
Achtergronden

Loonkloof: feit of fictie? Dit zeggen de cijfers

Het is een veelbesproken thema in de politiek: de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Uit CBS-cijfers blijkt dat vrouwen gemiddeld minder verdienen dan mannen in het bedrijfs leven en bij de overheid. Maar is dit verschil in salaris echt het gevolg v

Ter Apel
Onderzoek

De échte asielkosten in Nederland: 400 miljard euro

In Nederland is er volop aandacht voor de asielproblematiek, maar wat zijn de échte asielkosten? Een Nederlandse studie, 'Grenzeloze Verzorgingsstaat', laat zijn licht hierover schijnen. Wat blijkt: de Nederlandse belastingbetaler was maar liefst 400

Pegida
Nieuws

Pegida-voorman verscheurt Koran bij rechtszaak

Pegida-voorman Edwin Wagensveld verscheurde woensdag opnieuw een Koran bij de rechtbank in Den Haag. Dit deed hij als protest tegen zijn eerdere veroordeling voor groepsbelediging. Ook wilde hij aandacht te vragen voor wat hij beschouwt als de onderd

Six Dijkstra
Nieuws

Kamerleden eisen actie na wereldwijde computerstoring

Kamerleden van GroenLinks-PvdA en NSC hebben het kabinet opgeroepen tot actie na een wereldwijde computerstoring. 'Operaties en vakanties gecanceld door één foute update. Dit kabinet moet meer investeren in plannen voor als de IT er compleet uit ligt

Politie
Nieuws

Man (46) ernstig mishandeld in Delft; verdachte gearresteerd

De politie heeft een 17-jarige jongen uit Delft aangehouden in verband met de mishandeling van een 46-jarige man. De politie maakte dit woensdag via X bekend. De gewelddadige aanval vond plaats op 17 juli aan de Schubertlaan in Delft, waarbij het sla

Eritrea Festival
Nieuws

Politie treft forse maatregelen voor Eritrese festival

De Zweedse politie bereidt zich voor op mogelijke geweldsuitbarstingen tijdens het Eritrese festival in Järvafältet door een tijdelijke gevangenis met draadkooien te bouwen. Het festival, dat op donderdag 25 juli begint, eindigde vorig jaar in chaos

Beyond Meat
Nieuws

Beurskoers Beyond Meat stort compleet in

De beurskoers van de Amerikaanse vleesvervangerfabrikant Beyond Meat, ooit gewaardeerd op 13 miljard euro, is opnieuw ingestort. Na een kort herstel kelderde de koers eind vorige week bijna tot een nieuw dieptepunt. De zwakke vraag naar plantaardige

Oekraïners
Onderzoek

Steeds meer Oekraïners zijn bereid land op te geven voor vrede met Rusland

Uit recente onderzoeken blijkt dat steeds meer Oekraïners bereid zijn om land op te geven in ruil voor vrede met Rusland. Tegelijkertijd neemt het percentage Oekraïners dat bereid is te vechten om het hele land van Russische invloed te bevrijden, dra

Kennedy
Nieuws

'Robert F. Kennedy kan rol krijgen in regering Trump'

Naar verluidt hebben presidentskandidaten Donald Trump en Robert F. Kennedy Jr. nauw contact met elkaar. Sterker nog: volgens ABC News kan Kennedy Jr. zelfs een rol krijgen in de regering van Trump, mocht hij de verkiezingen winnen. ABC News meldt da

Dragqueen
Video

Dragqueen draagt olympische fakkel in Parijs

De Olympische Spelen zijn nog niet begonnen, maar er is nu al online kritiek. Woensdag werd de olympische fakkel namelijk rondgedragen door een dragqueen. 'We zijn er zo klaar mee dat deze ideologie ons overal wordt opgedrongen', klinkt een reactie.

Gaza-protest
Nieuws

'Hamas komt eraan': Gaza-protest ontspoort in Washington

Washington D.C. was woensdag het toneel van grootschalige protesten tegen het bezoek van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Duizenden Palestijnse sympathisanten verzamelden zich in de Amerikaanse hoofdstad, wat leidde tot een massale politie-