Kabinet erkent nauw contact met Facebook en X over 'desinformatie'

Nieuws12 september 2023 3 minuten Marit Nubé
De Jonge
ANP

Staatssecretaris Maarten van Ooijen (CDA) erkent dat de overheid contact heeft onderhouden met Facebook en X (voorheen Twitter), onder meer in 'desinformatie-bijeenkomsten' tijdens de coronacrisis. Ook erkent Van Ooijen dat de overheid een verzoek indiende bij X om een gebruiker te blokkeren. Kamerlid Pepijn van Houwelingen (FVD) noemt de onthulling 'zeer ernstig'.

Tijdens de coronacrisis waren vertegenwoordigers van Twitter en Facebook meermaals aanwezig bij "desinformatie-bijeenkomsten" van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Dit blijkt uit Woo-documenten, die zijn vrijgegeven in juni. Daarnaast wilde het VWS-ministerie een verzoek sturen naar Twitter om minstens één gebruiker te blokkeren.

Het gaat om e-mails van VWS-ambtenaren, daterend uit februari 2021. Een VWS-ambtenaar vroeg aan een Facebook-vertegenwoordiger: 'Zou je dit aan Twitter kunnen doorsturen, misschien kunnen ze deze man blokkeren?' Dit verzoek werd echter niet ingewilligd. Zo'n verzoek kan namelijk worden uitgelegd als een 'vorm van censuur', wijst een collega erop. Uiteindelijk erkent de collega dat hij dit wel begrijpt: 'Het lijkt me dat zowel vanuit VWS alsook de IGJ hier vandaan moeten blijven.'

Tijdens de coronacrisis werkten VWS-ambtenaren samen met Denktank Desinformatie. Dit was een overheidsorgaan van 35 leden die informatie censureerde tijdens de coronacrisis. Het ging om informatie die "schade aan het openbare domein" kon veroorzaken, aldus NRC. Destijds legde staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid) uit hoe de denktank te werk ging. 'Indien nodig wordt misinformatie minder prominent geplaatst en desinformatie geblokkeerd,' schreef hij in een Kamerbrief in januari 2021.

Kabinet bevestigt contact met Facebook en X
De werkwijze van de ambtenaren nogmaals bevestigd door staatssecretaris Maarten van Ooijen. Dit gebeurt in zijn beantwoording van schriftelijke vragen, ingediend door FVD-Kamerlid Pepijn van Houwelingen naar aanleiding van de onthulde e-mails. Wel stelt Van Ooijen dat de situatie minder erg is dan het lijkt.

'De standaard werkwijze is dat VWS terughoudend is in het aanspreken van leden van de denktank over mogelijke reacties op circulerende informatie', schrijft hij in zijn antwoorden. Welke man VWS wilde blokkeren op X, houdt Van Ooijen geheim. Zulke gegevens worden nu eenmaal niet openbaar gemaakt, legt hij uit

Daarnaast erkent Van Ooijen dat de overheid contact onderhield met Facebook en X tijdens de coronacrisis Vertegenwoordigers van deze twee sociale mediaplatforms woonden fysiek meerdere bijeenkomsten bij op het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, bevestigt hij.

Maar specifieke gegevens hierover, zoals hoe vaak dit is voorgevallen, wil Van Ooijen niet kwijt. 'Van deze gesprekken zijn geen officieel vastgelegde verslagen beschikbaar. Het is daardoor niet mogelijk terug te zoeken wie er exact aanwezig waren', aldus de staatssecretaris

Zorgen om overheidshandelen
Van Houwelingen vindt de antwoorden van Van Ooijen alles behalve geruststellend. 'De staat heeft regelmatig contact met Twitter en Facebook om zo "desinformatie" te bestrijden en dient zelfs verzoeken in bij Twitter om gebruikers te BLOKKEREN. Zeer ernstig', schrijft hij.

Daarnaast wijst de FVD'er erop dat veel van zijn vragen niet zijn beantwoord door Van Ooijen, aangezien sommige gegevens als standaardprocedure niet worden vrijgegeven. 'Als we doorvragen naar de details krijgen we GEEN inhoudelijk antwoord en blijkt NIETS genoteerd te zijn', besluit Van Houwelingen.

Meerartikelen

Derksen
Nieuws

Derksen waarschuwt Omtzigt voor weglopende kiezers: "Braaf broertje van CDA"

Johan Derksen vindt dat NSC-leider Pieter Omtzigt zich veel te treuzelend en afwachtend opstelt in de verkenningsfase. Sterker nog: dit zal Omtzigt nog wel eens kiezers kunnen kosten, voorspelt Derksen. Op den duur krijgen ze namelijk het gevoel dat

Wilders
Nieuws

Overwinning Wilders gaat viraal in de wereld

De verkiezingszege van Geert Wilders zorgde niet alleen voor een aardschok in Nederland, ook in andere delen van de wereld is schok, of de euforie groot. Volgens velen is een rechtse omwenteling nabij. In onder meer Engeland reageren rechtse politiek

Ayaan
Fun

Hirsi Ali: 'Queers for Palestine laat zien hoe dom de samenleving wordt'

Politiek commentator Ayaan Hirsi Ali kan amper geloven dat een initiatief als Queers For Palestine geen satire is. Volgens haar is het onbegrijpelijk dat er LHBTI'ers zijn die opkomen voor Palestijnen terwijl deze LHBTI'ers direct van een gebouw zoud

BBB
Nieuws

BBB onderzocht door ministerie vanwege mogelijke illegale donatie oprichter

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onderzoekt momenteel of er mogelijk sprake is van een illegale donatie aan BBB. Het gaat om een gift in natura van ReMarkAble, het communicatie bureau van Wim Groot Koerkamp, een medeoprich

Viktor Orbán
Nieuws

Orbán: "Europa is capaciteit voor zelfbeschikking verloren"

De Hongaarse premier Viktor Orbán stelt dat Europa zijn capaciteit tot zelfbeschikking is verloren. Daardoor heeft het geen duidelijk beeld van wat zijn doelen zijn en wat nodig is om deze te verwezenlijken. Dit is de nieuwe thesis die hij verkondigt

De Jonge
Nieuws

Oud-directeur CPB: 'De Jonge richt ramp aan op woningmarkt'

De voormalig directeur van het Central Planbureau (CPB), Coen Teulings, toont zich bijzonder negatief over het ministerschap van Hugo de Jonge. Volgens hem heeft de CDA'er "een ramp" aangericht, door te veel in te grijpen in de woningmarkt en het eig

Boeren
Nieuws

Taakstraf voor agent die boer Jouke (16) op trekker beschoot

De agent die vorig jaar boer Jouke (16) beschoot tijdens een boerenprotest in Heerenveen, is schuldig bevonden aan poging tot doodslag. Hij krijgt een taakstraf van 80 uur en een voorwaardelijke celstraf met een proeftijd van een jaar. Dat heeft de r

Coronatest
Onderzoek

Kwart van Nederlanders had ruzie met naasten over corona

De coronaperiode heeft voor enorme verdeeldheid gezorgd in de Nederlandse samenleving. Maar liefst één op de vier Nederlanders raakte tijdens de lockdowns in conflict met iemand uit zijn familie-, vrienden- of kenniskring, blijkt uit onderzoek van DI

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

azc
Nieuws

Ex-vluchteling doet boekje open over azc's in Nederland: 'Irakezen en Afghanen zochten continu ruzie'

Vandaag Inside-commentator Johan Derksen heeft een brief voorgelezen van een voormalig COA-medewerker die enkele ernstige verhalen aan de kaak stelt. Het verhaal dat Derksen heeft geopenbaard, maakt nogal wat los. Op sociale media deelt een oud-vluch

Timmermans
Nieuws

PvdA-prominent haalt uit naar partijtop: 'Net Noord-Korea'

PvdA-prominent Hans Spekman is niet te spreken over de leiding van GroenLinks/PvdA. Volgens Spekman wordt er alles aan gedaan om interne discussie te voorkomen, wat enorm ongezond is, betoogt Spekman bij Sven op 1. Kort na het verlies van het linkse

Dragqueen
Nieuws

Friese school zoekt dragqueen om te voldoen aan EU-inclusieregels

De middelbare school RSG Enkhuizen is op zoek naar een dragqueen die deze maand wil optreden voor uitwisselingstudenten uit Frankrijk en Italië. Hiervoor is een oproep geplaatst op Facebook. De school heeft de authenticiteit van de oproep nog niet be

Omtzigt
Achtergronden

De blunder van Omtzigt

Volgens Pieter Omtzigt moet er eigenlijk eerst een soort van regeringsprogramma geschreven worden en daarna kan volgens hem pas de formatie starten. Dat lijkt recht te doen aan de meest fundamentele vorm van de Nederlandse democratie, maar het is gew

Insecten
Achtergronden

Haagse kleuters krijgen insecten te eten bij schooluitje

Kinderen van groep 3 hebben insecten voorgeschoteld gekregen bij een schooluitje aan Museon. De ouders zijn nu woest, en vinden dat dit niet past bij hun 'wereldbeeld en geloofsovertuiging', meldt AD. Ondertussen versoepelt de Europese Commissie de r

tjeerd
Nieuws

D66 loopt 10e zetel mis door tekort van 160 stemmen: Tjeerd de Groot keert niet terug in Tweede Kamer

D66 komt in de definitieve uitslag 160 stemmen tekort om een tiende zetel te pakken. Dit betekent dat de SP met vijf zetels in de Tweede Kamer zal komen. Doordat D66 nipt de tiende zetel misloopt, zal Tjeerd de Groot  voorlopig niet terugkeren in de

In 't Veld
Nieuws

Europarlementariër noemt BBB en NSC 'extreem-rechts'

Europarlementariër Sophie in 't Veld (Volt) vindt dat BBB en NSC geen 'centrum-rechtse' maar 'extremistische' partijen zijn. Dit schrijft ze in reactie op de keuze van de VVD om niet te gaan regeren. Deze week maakte de VVD bekend niet te willen rege

Wilders
Nieuws

Wilders heeft boodschap voor stemmingmakerij media: 'We gaan nog veel sterker en groter worden!'

PVV-voorman Geert Wilders vindt de stemmingmakerij van linkse en gevestigde media maar vermoeiend. Daarnaast stelt de PVV-leider dat het negatief wegzetten alleen maar contraproductief is. Hoe negatiever de media over de PVV berichten, hoe populairde

Omtzigt
Nieuws

Omtzigt wordt 'totaal gebrek aan kennis' verweten om standpunt Oekraïne

NSC-leider Pieter Omtzigt vindt dat de Nederlandse hulpstroom aan Oekraïne moet blijven vloeien. Anders zal Vladimir Poetin nog veel meer landen innemen, redeneert hij. Maar al snel krijgt de NSC'er ook kritiek. Zo wordt hem door een oud-Kamerlid ver

Baudet
Nieuws

Baudet dringt aan op komst rechts kabinet: 'Geen politieke spelletjes'

Volgens FVD-leider Thierry Baudet heeft de kiezer gesproken en is het zaak om een rechts kabinet te vormen. Ondertussen hekelt hij de 'politieke spelletjes' die andere partijen volgens hem zouden spelen. De partij van Pieter Omtzigt (NSC) ziet voorlo

DeSantis
Fun

DeSantis drukt Democraat met neus op feiten: 'Dit is hoeveel er gepoept wordt op straat in linkse steden'

De Republikeinse gouverneur Ron DeSantis raakte in een verhit debat met de Democraat Gavin Newsom. Newsom is gouverneur van Californië, maar sinds zijn bewind is San Francisco uitgegroeid tot een van de smerigste steden van het land. DeSantis laat ti

PVV
Onderzoek

Dit is waarom Nederlanders op de PVV stemden

Wat zijn de populairste PVV-standpunten onder de achterban van Geert Wilders? Hart van Nederland zocht dat uit onder hun panel. Uit het onderzoek blijkt dat een asielstop verreweg het meest populaire standpunt is onder PVV-stemmers. 87 procent van de