Eerdmans legt moeilijkheden voor hardwerkende middenklasse bloot: "Deze mensen voorop"
In zijn toespraak bij de Algemene Beschouwingen haalt JA21-leider Joost Eerdmans flink uit naar het kabinetsbeleid van de afgelopen jaren. De hardwerkende middenklasse vormt de "ruggengraat van Nederland" maar gaat ondertussen wel gebukt onder een steeds hogere lastendruk en overheidsdwang, stelt hij. Werken loont niet meer vanwege het "toeslagencircus", en ook de grenzen staan wagenwijd open. Daarom staat Nederland eind november voor een fundamentele keuze, betoogt Eerdmans: "Gaan we met links en het midden naar hogere lasten, meer klimaatdwang, meer migratie en dus hogere woningnood, en nog meer geld naar de EU? Of zoeken we naar nieuwe hoop voor de middenklasse?" Lees hier de volledige ABP-toespraak van Joost Eerdmans.
"De wekker gaat, het is 6.30 uur en je stapt onder de douche. Dat is een duur begin van de dag, want de belasting op gas is in minder dan tien jaar tijd bijna verdrievoudigd. Volgend jaar komt er weer €90 bij. Je kleedt je aan, je loopt naar beneden en er ligt een brief op de mat: de gemeente wil je wijk van het gas halen. Nu is dat nog onder drang, maar straks onder dwang. Terwijl je naar de keuken loopt, vraag je je af waar je die €40.000 hebt liggen om je huis straks aardgasvrij te maken. Je ketel, die over een jaar of twee aan vervanging toe is, mag je dan niet meer vervangen. Of je een hybride warmtepomp wilt aanschaffen. Die kost €5.000 meer.
Je dekt de ontbijttafel. De hagelslag, de boter, het brood: in anderhalf jaar tijd ben je daar een derde meer voor gaan betalen. Ook de btw-verhoging uit 2019 helpt niet echt mee. Wanneer de kinderen op de fiets vertrokken zijn naar school, op weg naar weer een themaweek over klimaat of slavernij, stap je in de auto naar je werk. Dan gaat de teller pas echt oplopen. Je tankt met je Peugeot 208 40 liter en je rekent €86 af. Er zou toch een bord bij de Shell moeten hangen met de tekst: mede mogelijk gemaakt door mevrouw Kaag. Want bijna €42 van jouw tankbeurt gaat naar de schatkist. Alleen in Hongkong kost een tankbeurt meer. Maar goed, je denkt intussen aan 2024, wanneer de prijs per liter met nog eens 21% omhoog dreigt te gaan. Dat zijn Chinese toestanden.
In de lunchpauze eet je twee vlamtosti's in de kantine, met een bakje fruit. Fruit zonder btw? Nee, vergeet het maar. Dat is weliswaar al jaren geleden besloten, maar lijkt nog ingewikkelder dan de Deltawerken. Na de lunch loop je langs de koffieautomaat, maar een bekertje krijg je daar ook niet meer uit. Het gratis bekertje is namelijk per 1 juli verboden. Je zoekt online nog even naar tickets voor het weekje Barcelona in de herfstvakantie met je gezin. In die prijs zit inmiddels €100 aan vliegbelasting, waar volgend jaar door EU-regels nog een aantal tientallen euro's per ticket bij komt. Om 18.00 uur schuif jij weer ontevreden aan in de file. Je bent net op tijd thuis voor het avondeten. Als je je kinderen naar bed brengt, vertelt je zoontje dat hij vroeg thuis was vandaag, omdat wiskunde en Nederlands weer uitvielen. Hij heeft wel geleerd wat het verschil is tussen pan en skolio. Je pakt uiteindelijk een biertje uit de koelkast. Geniet ervan, denk je, want volgend jaar is ook dat kratje ruim €3 duurder geworden. Je ploft samen op de bank, zet de tv aan, en valt dan midden in een item over de verkiezingen van 22 november aanstaande. Terwijl je het flesje naar je lippen brengt, zeg je tegen je vrouw: nooit meer VVD.
Voorzitter. Het is een dag uit het leven van de belastingbetaler anno 2023. Het gaat vandaag veel over bittere armoede en over de armsten in onze samenleving. Dat vinden wij terecht. Maar met de groep daarboven, de werkende middenklasse, is het nog veel slechter gesteld; die mensen zijn jaren in de kou gezet. De werkende middenklasse. Dat zijn gewone, werkende gezinnen met schoolgaande kinderen. Ze verdienen een of anderhalve keer modaal. Ze hebben een eigen huis uit de jaren tachtig of negentig, en een auto voor de deur. Het zijn Nederlanders die bijdragen aan de samenleving als vrijwilliger bij de sportclub van de kinderen, en als mantelzorger voor familieleden. Het zijn mensen die gewend zijn om hun eigen boontjes te doppen, en die alleen bij de overheid aankloppen als het echt niet anders gaat. Kortom, de ruggengraat van Nederland. Maar die ruggengraat staat op breken. We weten allemaal wat dat betekent; dan verlamt de samenleving.
Nederland is na dertien jaar VVD in het Torentje een land geworden waarin het met een modaal inkomen, of zelfs iets daarboven, serieus behelpen is. Werken loont te weinig. Alles wordt duurder; de lastendruk is alleen maar toegenomen. Belastingen worden als pressiemiddel ingezet om je een andere levensstijl op te dringen. Waar je zelf nog een koopwoning hebt, is dat voor je kinderen straks echt bijna een illusie.
De missie van JA21 is eigenlijk vrij eenvoudig: deze mensen voorop. Daar gaat het wat ons betreft op 22 november over. Dat is de keuze die voorligt. Gaan we met links en het midden naar hogere lasten, meer klimaatdwang, meer migratie en dus hogere woningnood, en nog meer geld naar de EU? Of zoeken we naar nieuwe hoop voor de middenklasse die snakt naar koopkrachtverbeteringen en simpelweg naar een welvarend, veilig, soeverein en herkenbaar Nederland?
Wat ons betreft is die keuze vrij helder: wij gaan de middenklasse helpen. Want we zijn in dit land heel goed in het verhogen van de prijzen, maar heel slecht in het verlagen daarvan. Veel partijen hebben het hier vandaag over bestaanszekerheid. JA21 gaat voor welvaartszekerheid. Dat doen we onder andere door over die eerste €20.000 die je verdient geen inkomstenbelasting te heffen, door te durven snijden in het toeslagencircus, door een forse verlaging van de energiebelasting en de accijns op benzine en diesel, door onze gasvoorraden te benutten en de burgers en bedrijven dus niet van het gas af te dwingen, en door te kiezen voor betrouwbare, stabiele, constante, schone en betaalbare elektriciteit door de snelle uitrol van kernenergie. Want het klimaat — zelfs Gerrit Hiemstra zal dat toch beamen — kunnen we hier ter plaatse niet wezenlijk aanpassen. Wel moeten wij goed nadenken over de gevolgen van klimaatverandering. Maar s.v.p. geen onbetaalbare symboolpolitiek die onze welvaart op het spel zet.
John Fentener van Vlissingen zei het onlangs treffend: "Terwijl Schiphol moet krimpen, worden er 80 luchthavens bij gebouwd in India. Het is marginaal; de aarde wordt er niet beter van, maar het kost ons wellicht 30 directe bestemmingen. We schaden de economie er wel mee. Waar zijn we mee bezig?" We zijn Shell, Unilever en DSM al kwijtgeraakt, who is next? Ons vestigingsklimaat staat op de tocht. Graag hier een reflectie op van de minister-president.
Voorzitter. Het probleem van Nederland is helemaal niet dat er te weinig geld binnenkomt; het probleem van Nederland is dat we het geld verkeerd uitgeven. Met scherpe keuzes en focus op de kerntaken van de overheid maken we Nederland en zijn inwoners wél financieel gezond. Dat betekent durven snijden in de klimaat- en stikstoffondsen, niet meer blind tekenen bij ieder Brussels kruisje, de forse toename van het aantal ambtenaren keren en de migratiestromen durven indammen.
Voorzitter. Daarmee kom ik op het grootste probleem, naast koopkracht, van deze tijd: de wereldwijde migratiecrisis en de gevolgen daarvan voor Nederland. Je kunt eigenlijk niet eens meer stellen dat wij nog een migratiebeleid hebben en dat dit beleid faalt, want er ís feitelijk geen migratiebeleid. De grenzen staan ongecontroleerd open; 85% van de mensen die hier aankloppen voor asiel, mag blijven en maakt hier hun thuis. Terwijl er 400.000 Nederlanders in de bijstand zitten, nadert het aantal arbeidsmigranten het miljoen. Terwijl wij onze eigen jongeren onvoldoende opleiden voor praktische beroepen, gaan wijken in onze grote steden gebukt onder een ongeremde instroom van arbeidsmigranten. In ons programma, het programma van JA21, staan dertien concrete voorstellen, plannen, om grip te krijgen op arbeidsmigratie en om overlast en misstanden tegen te gaan. Maar het meest urgente van het migratieprobleem — het zal u niet verrassen — zit in de asielcrisis. Deze instroom is onverminderd hoog en drukt in alle opzichten op onze samenleving. Afgelopen week kwamen er 1.200 nieuwe asielzoekers binnen. In één week dus. Dat is een evenaring van het hoogste aantal van dit jaar.
Voorzitter. Nederland kan dit niet dragen. Niet maatschappelijk, maar ook niet cultureel en financieel. Uit onderzoek in opdracht van JA21 bleek — ik kan dit niet genoeg benadrukken — dat iedere asielzoeker over de gehele levensloop de schatkist zo'n acht ton kost. Totale kosten dus 24 miljard per jaar. Dat is gigantisch. De druk op de woningmarkt neemt toe en voorzieningen zoals onze sociale zekerheid, het onderwijs en de zorg zijn met zulke instroomcijfers niet overeind te houden. JA21 wil dus een asielstop, om daarmee ook het hele asielbeleid te herzien, met opvang in de eigen regio en in partnerlanden in plaats van in Nederland.
Maar ook op weg daarnaartoe zijn er zo veel manieren om de instroom in Nederland te beperken. We lanceerden hiervoor diverse plannen en zullen dat blijven doen totdat ook in vak-K de urgentie doordringt. Het antwoord van Rutte IV is tot op heden alleen maar meer opvang en een dwangwet. En die wet, de dwangwet, volgende week in bespreking hier in dit huis, aanstaande dinsdag, zet de lokale democratie — dat zou elke democraat moeten aanspreken — buitenspel. Gemeenten worden daarmee verplicht om asielopvang te organiseren. Het voorkomen van deze wet zal topprioriteit voor mijn partij zijn.
Voorzitter, ik rond af. Het welvarende, soevereine, herkenbare Nederland dat ik schetste en waar veel Nederlanders naar verlangen, dat is het Nederland van JA21. Dat is waar wij ons hard voor zullen maken, op campagne in de dorpen en steden in Nederland, maar ook op alle niveaus waarop wij inmiddels als nieuwe partij al vertegenwoordigd zijn. Het wordt een kwestie van kiezen: nee heb je, JA21 kan je krijgen."