CDA en CU willen dat belastingbetaler opdraait voor fatale 'inschattingsfout' Jetten met Gazprom-contracten

Nieuws22 november 2022 3 minuten Marit Nubé
Rob Jetten

Eerder dit jaar wilde Energieminister Rob Jetten (D66) Nederlandse gemeenten dwingen om af te stappen van hun gascontracten met de Russische energieleverancier Gazprom. Tientallen gemeenten kwamen vervolgens voor torenhoge kosten te staan. Vorige week bleek echter dat Jetten hierin een fatale 'inschattingsfout' had gemakt, en dat de overstap niet had gehoeven. Het CDA en de ChristenUnie willen dat minister Jetten deze gemeenten volledig gaat compenseren. Naar verluidt is de schade al tientallen miljoenen euro's.

In april kondigde Jetten zijn plannen aan. Hij wilde 'niet langer de Russische staatskas spekken'. Daarom moesten gemeenten hun contract opzeggen bij het Russische staatsbedrijf Gazprom Energy. Maar al snel kwam er veel kritiek op de plannen. Zo bleek het dat zo'n opzegging miljoenen euro's per gemeente kon gaan kosten. De gemeente Utrecht, bijvoorbeeld, kostte het elf miljoen euro om een nieuw contract af te sluiten. 

Ook werd er getwijfeld aan de effectiviteit van de plannen. Als gemeenten hun contract opzeggen, moeten zij nieuw gas inkopen op de Europese markt. Maar dit gas is altijd nog deels Russisch, en de gasprijzen zijn inmiddels tien tot vijftien keer gestegen. Dit betekent dat er met een nieuw gascontract juist méér geld in de Russische staatskas komt. Jettens plannen bleken dus een averechts effect te hebben.

Kritiek uit kabinet en Tweede Kamer
Daarom schoof CDA-Kamerlid Henri Bontenbal eind augustus aan bij Nieuwsuur. Hij zei dat de minister 'deze route niet moet uitwandelen', en beter kon afzien van zijn plannen. Maar minister Jetten hield voet bij stuk: "Dat is een prijs die je moet betalen voor het niet langer vullen van de schatkist van een oorlogszuchtige dictator." Als gemeenten niet wilden meewerken aan de plannen, zag Jetten een mogelijkheid tot gevangenisstraf voor de verantwoordelijke burgemeesters en wethouders. Journalist Wierd Duk noemde dit idee 'tiranniek'.

Begin september werd bekend dat een kamermeerderheid niet meer achter Jettens plannen staat. Ook coalitiepartijen VVD, CDA en ChristenUnie zagen liever dat Jetten de plannen staakte. Hierin besloot Jetten mee te gaan: hij stopte met zijn gasplannen.

Compensatie voor gedupeerde gemeenten
Het CDA en de ChristenUnie kijken nu terug op de affaire. De gasplannen van Jetten blijken namelijk onnodig, meldt NOS. Vorige week werd namelijk bekend dat de Nederlandse gemeenten een contract hadden bij een Nederlandse dochteronderneming van Gazprom, dat op zijn beurt valt onder een Duitse dochteronderneming. Ondertussen is deze onderneming genationaliseerd door de Duitse staat. De plannen hiervoor waren al eerder bekend.

De Nederlandse gemeenten spekken dus niet de Russische staatskas, maar de Duitse. CU-Kamerlid Pieter Grinwis noemt dit "een inschattingsfout van Jetten". Hij zegt: "Er zat al helemaal geen Russisch tintje meer aan dat bedrijf en het gas van andere leveranciers kwam deels ook uit Rusland. Dus het was dubbel fout en gemeenten zijn op hoge kosten gejaagd."

Tientallen gemeenten zijn door Jettens plannen overgestapt op andere leveranciers. Ze kwamen met torenhoge kosten te staan. Nu heeft het kabinet weliswaar voor volgend jaar een tegemoetkoming aangekondigd voor de gedupeerde gemeenten, maar dit vinden het CDA en de ChristenUnie te weinig. De partijen willen dat minister Jetten deze gemeenten volledig gaat compenseren.

Kritische reacties
Vorige week werd er al kritisch gereageerd op het feit dat Gazprom onder de Duitse staat valt. Journalist Wierd Duk schreef: 'Jetten heeft aantal gemeentes dus enorm op kosten gejaagd omdat Nederland weer beste jongetje van de klas moest zijn.'

Het Haagse gemeenteraadslid Ralf Sluijs schreef: 'D66-minister Jetten maakt miljoenenfout waardoor gemeenten peperdure nieuwe gascontracten moesten afsluiten waar u thuis voor opdraait.'

Nu, met de aankondiging van CDA en CU, zijn er opnieuw kritische reacties. Hoogleraar Laurens Sloot vindt: 'Mag alle schade ook verhaald worden op Jetten en/of D66? Dit zijn de kosten van het aanstellen van niet gekwalificeerde mensen. Een vorm van onbehoorlijk bestuur wat mij betreft.' Tot slot reageert Jan Roos: 'Jetten = belastingbetaler. Dubbel genaaid dus.' 

Meerartikelen

Van Baarle
Nieuws

DENK-leider beschuldigt PVV'er van 'genocidale opruiing' in Kamerdebat

IDENK-leider Stephan van Baarle heeft flinke beschuldigen geuit aan het adres van PVV-Kamerlid Raymond de Roon in een Kamerdebat. Volgens Van Baarle maakt de PVV'er zich schuldig aan "genocidale opruiing" vanwege zijn bewering dat het Palestijnse vol

Tank
Achtergronden

Wordt dit het volgende Oost-Europese land dat Rusland binnenvalt?

Moldavië zet een significante stap richting de Europese Unie met een nieuwe defensiesamenwerking. Dit besluit komt er ondanks expliciete waarschuwen uit Moskou dat een nauwere band met het westen het land in een vergelijkbare situatie als Oekraïne ka

IND
Achtergronden

PVV'er onthult hoeveel geld asielzoekers maandelijks te besteden hebben

De PVV verzet zich tegen het laten werken van asielzoekers tijdens hun asielprocedure vanwege de zorg voor een aanzuigende werking. De partij pleit ervoor dat asielzoekers terugkeren naar de veilige landen waar ze vandaan komen. "Tijdens hun asielpro

Murray
Achtergronden

'Walgelijke en onwetende kinderen': Douglas Murray hekelt pro-Palestijnse studenten

De Britse auteur Douglas Murray heeft geen enkel begrip voor de Europese en Amerikaanse studenten die deelnemen aan de pro-Palestijnse protesten aan hun universiteit. Volgens hem zijn ze erg naïef en onwetend. "Universiteitsidioten die oproepen tot '

Amerikaanse grens
Nieuws

NGO's boeken miljardenwinst dankzij Amerikaanse asielcrisis

Door de Amerikaanse grenscrisis is de opvang van niet-begeleide migrantenkinderen veranderd in een lucratief verdienmodel voor een aantal non-profitorganisaties (NGO's). Deze organisaties zien hun inkomsten en de salarissen van hun topmanagers aanzie

Eden Golan
Video

Zo klinkt het ongecensureerde Eurovisie-lied over Israëlische gijzelaars

Zaterdagavond bracht de Israëlische zangeres Eden Golan voor het eerst de ongecensureerde versie van haar Songfestival-inzending ten gehore. Het lied 'October Rain' gaat over de Israëlische gijzelaarfamilies die na een half jaar nog steeds in grote o

Wilders
Peiling

PVV stijf op één: kiezer is blij met nieuw regeerakkoord

Het nieuwe regeerakkoord is de PVV niet in de koude kleren gaan zitten. De partij van Geert Wilders staat nog steeds stijf op één bij de Nederlandse kiezer, blijkt uit de nieuwste peiling van Maurice de Hond. Ondertussen streeft BBB juist NSC voorbij

Vesterlund
Fun

Zien: Deense voetballer spreekt Nederlands in drie maanden tijd

In februari sprak de Deense FC Utrecht-speler Niklas Vesterlund nog geen woord Nederlands. Maar nu, drie maanden later, is daar grote verandering in gekomen. Bij RTV Utrecht vertelt hij over zijn leerproces - in het Nederlands, uiteraard. Begin dit j

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Regenboogvlag
Nieuws

Oekraïner steekt regenboogvlag in brand in Amsterdam

In Amsterdam is een 48-jarige man uit Oekraïne gearresteerd nadat hij een regenboogvlag aan een bedrijfspand aan de Weteringschans in brand stak. Het incident vond plaats rond 21.15 uur. Een ooggetuige zag hoe de verdachte de vlag met een aansteker i

Treinstation
Nieuws

Steeds meer geweld op Duitse treinstations: nieuwe cijfers onthuld

De geweldscriminaliteit op Duitse treinstations is in de eerste drie maanden van dit jaar sterk gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dit blijkt uit interne statistieken van de Duitse federale politie die in handen zijn van WELT. In

Gaza
Nieuws

Brussel dringt aan op opvang 9.000 Gazanen in EU-lidstaten

De Europese Unie heeft haar lidstaten opgeroepen om in totaal 9.000 ernstig zieke patiënten uit de Gazastrook op te vangen. Dit verzoek volgt op een oproep van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die aangeeft dat deze patiënten dringend behandelin

Gaza
Achtergronden

Denkt het Westen alleen aan zichzelf tijdens conflicten?

In een recent interview van de Nieuwe Wereld met oud-Kamerlid en minister Jan Pronk heeft hij scherpe kritiek geuit op het Westen voor zijn zelfgerichte aanpak van mondiale conflicten. Het gesprek, geleid door Jasper van Dijk, richtte zich op een bre

Politie
Nieuws

Pro-Palestina demonstratie loopt opnieuw uit de hand: man gooit stenen naar politiepaarden

Bij een pro-Palestina demonstratie in Amsterdam is opnieuw geweld tegen de politie gebruikt. De demonstranten verzetten zich toen de politie ze verzocht te vertrekken vanuit het stadhuis aan de Amstel. Daarbij is een verdachte aangehouden die met ste

Arnoud van Doorn
Nieuws

Voormalig Haags gemeenteraadslid openlijk antisemitisch: "Joden niet meer gewenst in Europa"

Joden zijn niet meer gewenst in Europa. Dat is althans de mening van voormalig Haags gemeenteraadslid Arnoud van Doorn. Hij stelt op X dat er wat hem betreft geen plek meer is voor Joden in ons continent.  De directe aanleiding van zijn uitspraak is

who
Nieuws

Japanners roepen op tot wereldwijd verzet tegen WHO

Japan leidt het verzet tegen de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Tijdens een persconferentie in Japan is aangekondigd dat op 31 mei het grootste wereldwijde protest tegen de WHO zal plaatsvinden. Wetenschappers van over de hele wereld zullen samen

Hugo
Nieuws

Verhuurders vrezen voor vergaande gevolgen nieuwe huurwet Hugo de Jonge

Verhuurders van vrije sectorwoningen zijn bezorgd over mogelijke terugbetalingen aan huurders, die kunnen oplopen tot miljarden euro's, nadat kantonrechters verschillende huurverhogingen hebben afgekeurd vanwege mogelijke schending van Europese wetge

Rutte
Nieuws

Oorspronkelijke bewoners New York eisen kolonisatievergoeding van Nederland

De Amerikaanse Lenape-gemeenschap dringt er bij Nederland op aan om excuses aan te bieden voor het leed veroorzaakt door de Nederlandse kolonisatie van hun leefgebied, dat nu bekend staat als New York. Opmerkelijk genoeg krijgen ze steun van kunsthis

Douglas Murray
Achtergronden

Waarom Douglas Murray Israël een voorbeeld voor het Westen vindt

De Britse auteur Douglas Murray beschouwt Israël als een voorbeeld voor het Westen. In een recente toespraak benadrukt hij de uitdagingen waarmee Israël wordt geconfronteerd en prijst hij de veerkracht en moed van de Israëlische bevolking. Begin deze

Zemmour
Nieuws

Eric Zemmour roept op tot afschaffing van Europese Commissie

Tijdens een recente bijeenkomst in Lille heeft Eric Zemmour, een invloedrijke figuur in de Franse politiek en voorzitter van de politieke beweging Reconquête, krachtig gepleit voor de afschaffing van de Europese Commissie. In zijn toespraak richtte Z

UvA
Nieuws

Verdachte UvA-vandalist blijkt Palestijnse asielzoeker

De man die wordt verdacht van vergaande vernieling bij de recente UvA-rellen, blijkt een Palestijnse asielzoeker. Op videobeelden is te zien hoe een gemaskerde man tv-schermen doelgericht sloopte op de universiteitscampus van Roeterseiland. Zelf ontk