Jetten betrapt op leugens over lagere energierekening: zo zit het écht

Achtergronden13 november 2023 4 minuten Marit Nubé
Jetten

Demissionair klimaatminister Rob Jetten (D66) beweert dat de energierekening lager is geworden door zijn klimaatbeleid. Ook stelt hij dat Nederland helemaal onafhankelijk is geworden van Russisch gas dankzij hem. Maar al snel blijkt Jettens betoog enorm te rammelen. Op welke leugens is de zelfverklaarde 'klimaatdrammer' betrapt? Lees het hier!

Bij WNL Op Zondag haalt Frans Timmermans flink uit naar Jetten.  "Rob Jetten heeft onderdeel uitgemaakt van een kabinet dat gewoon niets heeft gedaan. Wij staan in Nederland al duizend dagen stil", vindt de lijsttrekker van GL-PvdA.

Deze opmerking komt hem al snel op een sneer te staan van Jetten. 'Frans, is het lastig te erkennen dat een andere lijsttrekker ook iets goed heeft gedaan?' schrijft de D66-minister op X. Als voorbeeld stelt Jetten dat Nederland 'binnen één jaar onafhankelijk van Russisch gas' is geworden en dat er een 'lagere energierekening door isolatie' is.

Woningisolatie kan flink in papieren lopen
Al snel krijgt Jetten de wind van voren op sociale media. Zo wordt er sterk aan getwijfeld of de bewering inderdaad klopt dat door hem de energierekening omlaag is gegaan door isolatie. Zo merkt onderzoeksjournalist Marc van der Vegt op dat 'mensen isolatie niet kunnen betalen'. Dit is niet voor niets: in augustus werd bekend dat woningisolatie duizenden euro's extra kan gaan kosten. 

Met een geïsoleerd huis heb je minder energie nodig om je huis te verwarmen. Daarom proberen steeds meer huishoudens hun woning te verduurzamen door het goed te laten isoleren. Maar dit blijkt niet altijd even diervriendelijk. Bij het isoleren van muren dreigen vleermuizen hun woonplek te verliezen of zelfs te verstikken, blijkt uit onderzoek.

Dit werpt de nodige problemen op. De vleermuis draagt namelijk veel bij aan het ecosysteem en dus een beschermde diersoort is volgens de Europese Habitatrichtlijnen. Daarom besloot de Raad van State deze zomer dat huiseigenaren, die hun woning willen laten isoleren, eerst een duur ecologisch onderzoek moeten laten uitvoeren naar de aanwezigheid van vleermuizen. Zo'n onderzoek duurt een jaar en kan zo'n 5.000 euro kosten.

Hoogste gasprijs van Europa 
Ook op een andere manier wordt er getwijfeld aan Jettens bewering dat hij de energierekening omlaag heeft gekregen. Zo liep tijdens zijn ministerschap de Nederlandse gasprijs zodanig op, dat het zelfs de hoogste van Europa werd.

"We hebben veruit de hoogste gasprijzen van Europa," merkte NSC-leider Pieter Omtzigt begin dit jaar op in een Kamerdebat. "Onze huishoudens betalen het dubbele van wat er in België of Duitsland wordt betaald."

De reden van de hoge gasprijs heeft uiteraard te maken met de Europese sancties tegen Russisch gas, vanwege de oorlog in Oekraïne. Maar ook hierin heeft Jetten een precaire rol gespeeld, benadrukken critici. In april vorig jaar kondigde de D66'er namelijk een dwangmaatregel aan: alle gemeten moeten hun contract opzeggen bij het Russische Gazprom Energy, zodat ze 'niet langer de Russische staatskas spekken'. Burgermeesters die weigerden mee te werken wilde hij eventueel in de gevangenis kunnen gooien.

Maar al snel kwam er veel kritiek op Jettens dwangmaatregel. Zo bleek dat zo'n opzegging miljoenen euro's per gemeente kon gaan kosten. De gemeente Utrecht, bijvoorbeeld, kostte het elf miljoen euro om een nieuw contract af te sluiten. Ook werd er getwijfeld aan de effectiviteit van de plannen. Als gemeenten hun contract opzeggen, moeten zij nieuw gas inkopen op de Europese markt. Maar dit gas is altijd nog deels Russisch, en de gasprijzen zijn inmiddels tien tot vijftien keer gestegen. Dit betekent dat er met een nieuw gascontract juist méér geld in de Russische staatskas komt. Jettens plannen bleken dus een averechts effect te hebben.

Daarom besloot een Kamermeerderheid een half jaar later dat Jetten moest afzien van zijn dwangmaatregel. Dit besloot hij daarom nog dezelfde dag te doen.

Nog steeds afhankelijk van Russisch gas
Tot slot beweert Jetten dat Nederland, dankzij hem, helemaal onafhankelijk is van Russisch gas. Maar kritische X-gebruikers wijzen erop dat dit niet klopt. Vanwege zijn ingetrokken dwangmaatregel hebben Nederlandse gemeenten nog steeds energiecontracten met Gazprom. En zelfs de gemeenten die wél een nieuw gascontract afsloten, zoals Utrecht, gebruiken alsnog Russisch gas omdat ze het halen van de Europese markt.

Ook de CEO van Gazprom, Aleksey Miller, erkent dat zijn bedrijf nog in groten getale gas levert aan de Europese markt. Precieze getallen geeft hij hier niet over, omdat pijpleidingen "geen nationale kleur hebben". Maar deze maand meldt hij wel aan het Russische staatskanaal Rossiya 1 dat "Russisch gas wordt geleverd aan veel landen die hebben verklaard het niet te willen gebruiken". Het gas wordt geleverd via Oekraïne naar de Oostenrijkse hub in Baumgarten.

Energierekening gaat blijven stijgen
Tot slot werd dit maandag bekend dat de energierekening in komende jaren explosief zal blijven stijgen vanwege windmolens en zonnepanelen. Dit meldt adviesorganisatie PwC Nederland aan Hart van Nederland.

PwC voorspelt dat met name de kosten voor stroom explosief zullen blijven stijgen. Dit is niet voor niets: vorige maand erkende Jetten dat de aansluitingskosten van windparken op zee 40 miljard euro hoger uitvallen dan verwacht. Dit wordt doorberekend aan de consument. Ondertussen zullen bedrijven en burgers alsmaar meer elektriciteit verbruiken. En dus stijgt de stroomprijs schrikbarend. Volgens PwC zullen elektriciteit en gas in 2030 tweemaal zo duur zijn als de prijs in 2020. Vervolgens zal de prijs rond 2040 weer zo'n 40 procent duurder zijn dan in 2030. 

Vorig jaar steeg de energierekening al flink in Nederland, maar volgens PwC was dit geen eenmalige uitschieter. Door de energietransitie zal de stroom- en gasrekening komende jaren blijven stijgen. De totale kostenstijging van energie zal zo'n 56 miljard euro kosten, waarvan 31 miljard euro verhaald gaat worden op huishoudens. Daarnaast 

Al in september vorig jaar erkende Jetten dat de hoge gasprijs blijvend zal zijn. "De realiteit is dat we het met minder fossiele energie moeten doen", aldus minister Rob Jetten in gesprek met NU.nl. Volgens de minister zal aardgas, ook met speciale maatregelen, een stuk duurder blijven dan voorheen. Maar volgens Jetten is dit niet per se problematisch, hij ziet het dan ook als een "wake-upcall". Een economie bouwen op goedkoop gas is niet verantwoord, aldus de minister 

Meerartikelen

Ter Apel
Nieuws

Geweldsincident Ter Apel: opnieuw steekpartij

Bij een geweldsincident vorige week in het aanmeldcentrum van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) in Ter Apel is één persoon gewond geraakt, vermoedelijk door een steekpartij. De gewonde werd per ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Volg

Geld
Nieuws

Opnieuw is gebruik contant geld gestegen

Het gebruik van contant geld aan de kassa is vorig jaar opnieuw gestegen, volgens het jaarlijkse onderzoek naar 'betalen aan de kassa' van Betaalvereniging Nederland en De Nederlandsche Bank. Vorig jaar meldde de organisaties al dat het gebruik van c

Van Baarle
Nieuws

DENK-leider beschuldigt PVV'er van 'genocidale opruiing' in Kamerdebat

DENK-leider Stephan van Baarle heeft flinke beschuldigen geuit aan het adres van PVV-Kamerlid Raymond de Roon in een Kamerdebat. Volgens Van Baarle maakt de PVV'er zich schuldig aan "genocidale opruiing" vanwege zijn bewering dat het Palestijnse volk

Tank
Achtergronden

Wordt dit het volgende Oost-Europese land dat Rusland binnenvalt?

Moldavië zet een significante stap richting de Europese Unie met een nieuwe defensiesamenwerking. Dit besluit komt er ondanks expliciete waarschuwen uit Moskou dat een nauwere band met het westen het land in een vergelijkbare situatie als Oekraïne ka

IND
Achtergronden

PVV'er onthult hoeveel geld asielzoekers maandelijks te besteden hebben

De PVV verzet zich tegen het laten werken van asielzoekers tijdens hun asielprocedure vanwege de zorg voor een aanzuigende werking. De partij pleit ervoor dat asielzoekers terugkeren naar de veilige landen waar ze vandaan komen. "Tijdens hun asielpro

Murray
Achtergronden

'Walgelijke en onwetende kinderen': Douglas Murray hekelt pro-Palestijnse studenten

De Britse auteur Douglas Murray heeft geen enkel begrip voor de Europese en Amerikaanse studenten die deelnemen aan de pro-Palestijnse protesten aan hun universiteit. Volgens hem zijn ze erg naïef en onwetend. "Universiteitsidioten die oproepen tot '

Amerikaanse grens
Nieuws

NGO's boeken miljardenwinst dankzij Amerikaanse asielcrisis

Door de Amerikaanse grenscrisis is de opvang van niet-begeleide migrantenkinderen veranderd in een lucratief verdienmodel voor een aantal non-profitorganisaties (NGO's). Deze organisaties zien hun inkomsten en de salarissen van hun topmanagers aanzie

Eden Golan
Video

Zo klinkt het ongecensureerde Eurovisie-lied over Israëlische gijzelaars

Zaterdagavond bracht de Israëlische zangeres Eden Golan voor het eerst de ongecensureerde versie van haar Songfestival-inzending ten gehore. Het lied 'October Rain' gaat over de Israëlische gijzelaarfamilies die na een half jaar nog steeds in grote o

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Wilders
Peiling

PVV stijf op één: kiezer is blij met nieuw regeerakkoord

Het nieuwe regeerakkoord is de PVV niet in de koude kleren gaan zitten. De partij van Geert Wilders staat nog steeds stijf op één bij de Nederlandse kiezer, blijkt uit de nieuwste peiling van Maurice de Hond. Ondertussen streeft BBB juist NSC voorbij

Vesterlund
Fun

Zien: Deense voetballer spreekt Nederlands in drie maanden tijd

In februari sprak de Deense FC Utrecht-speler Niklas Vesterlund nog geen woord Nederlands. Maar nu, drie maanden later, is daar grote verandering in gekomen. Bij RTV Utrecht vertelt hij over zijn leerproces - in het Nederlands, uiteraard. Begin dit j

Regenboogvlag
Nieuws

Oekraïner steekt regenboogvlag in brand in Amsterdam

In Amsterdam is een 48-jarige man uit Oekraïne gearresteerd nadat hij een regenboogvlag aan een bedrijfspand aan de Weteringschans in brand stak. Het incident vond plaats rond 21.15 uur. Een ooggetuige zag hoe de verdachte de vlag met een aansteker i

Treinstation
Nieuws

Steeds meer geweld op Duitse treinstations: nieuwe cijfers onthuld

De geweldscriminaliteit op Duitse treinstations is in de eerste drie maanden van dit jaar sterk gestegen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dit blijkt uit interne statistieken van de Duitse federale politie die in handen zijn van WELT. In

Gaza
Nieuws

Brussel dringt aan op opvang 9.000 Gazanen in EU-lidstaten

De Europese Unie heeft haar lidstaten opgeroepen om in totaal 9.000 ernstig zieke patiënten uit de Gazastrook op te vangen. Dit verzoek volgt op een oproep van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die aangeeft dat deze patiënten dringend behandelin

Gaza
Achtergronden

Denkt het Westen alleen aan zichzelf tijdens conflicten?

In een recent interview van de Nieuwe Wereld met oud-Kamerlid en minister Jan Pronk heeft hij scherpe kritiek geuit op het Westen voor zijn zelfgerichte aanpak van mondiale conflicten. Het gesprek, geleid door Jasper van Dijk, richtte zich op een bre

Politie
Nieuws

Pro-Palestina demonstratie loopt opnieuw uit de hand: man gooit stenen naar politiepaarden

Bij een pro-Palestina demonstratie in Amsterdam is opnieuw geweld tegen de politie gebruikt. De demonstranten verzetten zich toen de politie ze verzocht te vertrekken vanuit het stadhuis aan de Amstel. Daarbij is een verdachte aangehouden die met ste

Arnoud van Doorn
Nieuws

Voormalig Haags gemeenteraadslid openlijk antisemitisch: "Joden niet meer gewenst in Europa"

Joden zijn niet meer gewenst in Europa. Dat is althans de mening van voormalig Haags gemeenteraadslid Arnoud van Doorn. Hij stelt op X dat er wat hem betreft geen plek meer is voor Joden in ons continent.  De directe aanleiding van zijn uitspraak is

who
Nieuws

Japanners roepen op tot wereldwijd verzet tegen WHO

Japan leidt het verzet tegen de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Tijdens een persconferentie in Japan is aangekondigd dat op 31 mei het grootste wereldwijde protest tegen de WHO zal plaatsvinden. Wetenschappers van over de hele wereld zullen samen

Hugo
Nieuws

Verhuurders vrezen voor vergaande gevolgen nieuwe huurwet Hugo de Jonge

Verhuurders van vrije sectorwoningen zijn bezorgd over mogelijke terugbetalingen aan huurders, die kunnen oplopen tot miljarden euro's, nadat kantonrechters verschillende huurverhogingen hebben afgekeurd vanwege mogelijke schending van Europese wetge

Rutte
Nieuws

Oorspronkelijke bewoners New York eisen kolonisatievergoeding van Nederland

De Amerikaanse Lenape-gemeenschap dringt er bij Nederland op aan om excuses aan te bieden voor het leed veroorzaakt door de Nederlandse kolonisatie van hun leefgebied, dat nu bekend staat als New York. Opmerkelijk genoeg krijgen ze steun van kunsthis

Douglas Murray
Achtergronden

Waarom Douglas Murray Israël een voorbeeld voor het Westen vindt

De Britse auteur Douglas Murray beschouwt Israël als een voorbeeld voor het Westen. In een recente toespraak benadrukt hij de uitdagingen waarmee Israël wordt geconfronteerd en prijst hij de veerkracht en moed van de Israëlische bevolking. Begin deze