Honderden Bulgaren frauderen met kinderopvangtoeslag in Nederland
Een nieuwe golf van toeslagenfraude is aan het licht gekomen. Honderden Turkse Bulgaren vroegen kinderopvangtoeslag aan, zonder dat hun kind daadwerkelijk naar een Nederlandse opvang ging. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft deze week een verdachte aangehouden die centraal stond in dit netwerk en miljoenen aan onterecht verkregen toeslagen inde, meldt NRC.
De 61-jarige Turkse Nederlander die als spil in het netwerk fungeerde, moest zich donderdag verantwoorden voor de rechter. Hij zou vanuit zijn huis in Dordrecht een zogenoemd 'toeslagenkantoor' hebben gerund, waar Bulgaren met DigiD’s en burgerservicenummers (BSN’s) konden aankloppen voor het aanvragen van toeslagen. Het OM schat dat dit netwerk minstens vijf miljoen euro aan kinderopvangtoeslagen heeft geïncasseerd. Bij huiszoekingen in Dordrecht trof de FIOD ruim 700 BSN- en DigiD-gegevens aan, waarmee aanvragen werden ingediend.
Een groot deel van de Bulgaarse aanvragers woonde vermoedelijk in Nederland, maar hun kinderen maakten geen gebruik van kinderopvang. Volgens de FIOD betaalden aanvragers zo’n 10 procent van hun ontvangen voorschotten als “vergoeding” aan de verdachte, die op zijn beurt waarschijnlijk vanuit zowel Nederland als Turkije operaties leidde.
Failliet controlesysteem
De fraude kwam aan het licht toen de beheerder van DigiD, Logius, meerdere aanvragen vanaf hetzelfde IP-adres binnen korte tijd ontving. Dat was voor de Belastingdienst een signaal om nader onderzoek in te stellen. De zaak roept vragen op over de effectiviteit van de Nederlandse toeslagencontroles. Sinds de Toeslagenaffaire stopte de Belastingdienst in 2020 met intensieve fraudecontroles, die pas in december 2023 werden hervat. De inmiddels afgetreden staatssecretaris Aukje de Vries gaf aan dat deze pauze mede bijdroeg aan het ongecontroleerd voortduren van deze fraudegevallen.
“Door het drie jaar lang stilleggen van de fraudeopsporing konden signalen van mogelijk misbruik niet tot nauwelijks worden opgevolgd,” zei De Vries eerder in een Kamerbrief. Toen het controlesysteem weer op gang kwam, bleken er inmiddels honderden frauduleuze toeslagenverzoeken te zijn ingediend.
Grote bedragen en verzwaarde terugvordering
De Bulgaarse aanvragers profiteerden fors: sommige ontvingen voorschotten van maar liefst 50.000 tot 70.000 euro. Zij gaven geen gehoor aan brieven van de Belastingdienst waarin om verduidelijking werd gevraagd. Het OM vermoedt dat het werkelijke aantal fraudegevallen hoger ligt dan nu bekend, aangezien het onderzoek zich slechts over een periode van twee jaar uitstrekt. Mogelijk is ook met andere toeslagen gefraudeerd, maar dat is vooralsnog niet onderzocht.
De regels voor het terugvorderen van onterecht uitgekeerde toeslagen zijn bovendien versoepeld na de Toeslagenaffaire. Hierdoor is het lastiger voor de Belastingdienst om deze miljoenen terug te halen, vooral bij aanvragers die enkel via een tussenpersoon toeslagen ontvingen. Het ministerie stelt dat terugvordering “moeilijk is in situaties waar sprake is van buitenlandse adressen of foutieve informatie.”
De zaak doet sterk denken aan de ‘Bulgarenfraude’ uit 2013, waarbij miljoenen euro’s aan huur- en zorgtoeslagen werden misbruikt door Bulgaren zonder recht op deze tegemoetkomingen.