Finland schrapt ontwikkelingshulp omdat Somalië geen asielzoekers terugneemt
De Finse regering heeft aangekondigd de bilaterale ontwikkelingshulp aan Somalië op te schorten. Deze beslissing volgt op moeizame onderhandelingen over de terugkeer van Somalische burgers zonder verblijfsvergunning in Finland. Vanaf 2025 zou Finland jaarlijks 8 à 9 miljoen euro bijdragen aan het landenprogramma voor Somalië, maar deze plannen worden voorlopig gepauzeerd.
Het besluit is een direct gevolg van het Finse regeringsbeleid, dat stelt dat ontwikkelingssamenwerking alleen wordt voortgezet als partnerlanden hun eigen burgers terugnemen en de internationale, op regels gebaseerde orde ondersteunen. Minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkeling Ville Tavio licht toe in een persverklaring: “We zullen geen nieuwe financieringsbeslissingen nemen totdat er concrete vooruitgang is geboekt in het repatriëringsproces met Somalië.”
De opschorting is tijdelijk en zal gefaseerd worden doorgevoerd. Lopende projecten worden nog afgerond volgens de gemaakte afspraken. Humanitaire hulp, steun aan maatschappelijke organisaties en hulp vanuit de particuliere sector blijven wel doorgaan.
Goede betrekkingen blijven belangrijk
Hoewel de ontwikkelingshulp wordt opgeschort, benadrukt de Finse regering dat de samenwerking met Somalië op andere terreinen wordt voortgezet. De Somalische regering staat open voor dialoog over de terugkeerkwestie, en Finland hoopt op werkbare oplossingen. Bij concrete vooruitgang in de terugkeersamenwerking kan de hulp opnieuw worden opgestart.
Finland onderhoudt volgens de regering goede betrekkingen met Somalië en blijft streven naar wederzijds begrip en samenwerking. Het besluit heeft dan ook niet als doel om de relatie te verslechteren, maar om duidelijkheid te scheppen over de voorwaarden voor ontwikkelingshulp.
De opschorting van de ontwikkelingssamenwerking met Somalië past binnen een bredere bezuiniging op Finse hulpbudgetten. Begin 2024 kondigde Finland aan de hulp aan Afghanistan, Kenia, Mozambique en Myanmar stop te zetten en het ontwikkelingsbudget met een miljard euro te verlagen. Dit betekent een afname van 500 miljoen euro op de land- en regiospecifieke samenwerkingsprogramma’s voor de periode 2024-2028.
Met de maatregel wil Finland druk uitoefenen op Somalië om meer verantwoordelijkheid te nemen voor zijn uitgeprocedeerde burgers. Tegelijkertijd benadrukt het land dat humanitaire steun onverminderd doorgaat en dat er ruimte blijft voor dialoog. De vraag blijft echter hoe snel Somalië gehoor zal geven aan de Finse eisen en of de bevroren hulp op korte termijn weer zal worden vrijgegeven.