Islamcriticus spoorloos verdwenen in Algerije: is hij gearresteerd?
De bekende Algerijnse schrijver Boualem Sansal, die in Frankrijk furore maakte met zijn islamkritische romans en essays, is spoorloos verdwenen tijdens een recente reis naar zijn geboorteland. Zijn verdwijning leidt tot grote tot onrust onder zijn familie en vrienden, die vrezen dat hij mogelijk door de Algerijnse autoriteiten is gearresteerd.
Sansal vertrok afgelopen zaterdag vanuit Parijs naar Algiers, samen met een journalist wiens identiteit niet is onthuld. Sinds hun aankomst is er geen enkel contact meer geweest met beide mannen. Hun mobiele telefoons zijn uitgeschakeld en hun verblijfplaats is onbekend. Volgens bronnen van Le Figaro is Sansals woning in Boumerdes, 45 kilometer ten oosten van Algiers, al dagen verlaten, hoewel hij daar normaal gesproken verblijft.
Sansal, die zowel de Algerijnse als de Franse nationaliteit bezit, staat bekend om zijn frequente reizen tussen de twee landen. Zijn recente verdwijning baart veel zorgen, mede gezien zijn uitgesproken kritiek op de Algerijnse regering en zijn werk dat vaak controversiële thema’s als islamisme behandelt.
Een schrijver met een scherpe pen
Boualem Sansal geniet internationale bekendheid vanwege zijn romans en essays die de opmars van islamisme aan de kaak stellen. Zijn dystopische roman 2084: La Fin du Monde, een eerbetoon aan George Orwells 1984, werd in 2015 bekroond met de prestigieuze Grand Prix du Roman van de Académie Française. In het boek beschrijft hij een toekomstig wereldbeeld waarin religieuze ideologie, geïnspireerd door islamisme, de samenleving volledig domineert. Het werk werd geprezen als een krachtige waarschuwing tegen het gevaar van extremisme, maar leverde hem ook beschuldigingen van “islamofobie” op in sommige mediakringen.
Naast zijn literaire werk is Sansal een uitgesproken atheïst, maar hij heeft herhaaldelijk zijn waardering uitgesproken voor traditionele katholieke spiritualiteit. In 2021 nam hij deel aan een literaire en spirituele retraite in de Abdij van Lagrasse in Zuid-Frankrijk, waarvan de herinneringen zijn vastgelegd in het boek Trois jours et trois nuits.
Kritiek op de Algerijnse regering
Sansal heeft nooit een blad voor de mond genomen als het gaat om kritiek op de Algerijnse autoriteiten. Hij heeft herhaaldelijk gewezen op corruptie, repressie en het gebrek aan vrijheid van meningsuiting in zijn geboorteland. Zijn uitgesproken houding heeft hem niet alleen veel bewonderaars, maar ook tegenstanders opgeleverd.
Zijn verdwijning komt op een gevoelig moment in de Frans-Algerijnse betrekkingen, die al jaren onder spanning staan. Algerije beschouwt publieke kritiek vaak als een bedreiging voor de nationale veiligheid, en Sansals openlijke standpunten maken hem mogelijk een doelwit voor de veiligheidsdiensten.
Oproep tot actie
De verdwijning van Boualem Sansal heeft geleid tot een golf van bezorgdheid in literaire en journalistieke kringen in Frankrijk. Zijn uitgever verklaart “buitengewoon ongerust” te zijn en riep op tot onmiddellijke actie. “Zijn stem is onmisbaar in het hedendaagse debat, en zijn verdwijning kan niet onbeantwoord blijven.”
Critici en supporters van Sansal dringen erop aan dat de Franse regering, inclusief het Élysée en het ministerie van Buitenlandse Zaken, stappen onderneemt om zijn verblijfplaats te achterhalen. Gezien de huidige spanningen tussen Parijs en Algiers wordt dit echter als een diplomatiek gevoelige kwestie beschouwd.
De verdwijning van Sansal werpt een schaduw op de al lang bestaande problematiek van vrijheid van meningsuiting in Algerije. Het land staat bekend om harde maatregelen tegen critici, vooral als hun uitspraken internationaal weerklank vinden.