VN ontslaat adviseur omdat zij Israël geen genocide verwijt
De Verenigde Naties hebben besloten het contract van Alice Wairimu Nderitu, Speciaal Adviseur voor de Preventie van Genocide, niet te verlengen. Volgens de Wall Street Journal (WSJ) zou dit besluit voortkomen uit haar standpunt dat de Israëlische acties in Gaza tijdens de recente oorlog met Hamas niet kunnen worden geclassificeerd als genocide.
Nderitu heeft zich in eerdere publicaties uitgesproken over het belang van een zorgvuldige definitie van genocide. In een paper uit 2022 benadrukte zij dat de term niet lichtvaardig gebruikt mag worden vanwege de emotionele lading, de politieke gevoeligheid en de juridische implicaties. Volgens haar moet de term worden gereserveerd voor gevallen zoals de Holocaust, de genocide in Rwanda, de Servische aanvallen op Bosnische moslims en het huidige geweld in Sudan.
In het geval van Israël stelde Nderitu dat er geen bewijs is van de intentie die nodig is om acties als genocide te classificeren. Dit standpunt staat lijnrecht tegenover een VN-rapport van november 2024, waarin werd gesuggereerd dat er in Gaza mogelijk sprake is van genocide en dat het Westelijke Jordaanoeverbeleid van Israël een vorm van apartheid zou kunnen zijn.
Politieke druk binnen de VN
De WSJ wijst op de invloed van Volker Türk, de VN-Hoge Commissaris voor de Mensenrechten, die volgens de krant het afgelopen jaar Israël herhaaldelijk bekritiseerde. Nderitu’s weigering om Israël aan te wijzen als dader van genocide lijkt in dit spanningsveld een politieke zet te hebben uitgelokt.
Hoewel de VN beweert dat haar contract eenvoudigweg afloopt, merkt de WSJ op dat dergelijke contracten vaak worden verlengd. De krant stelt dan ook dat Nderitu’s verwijdering een bewuste politieke keuze is, gedreven door interne druk en door groepen binnen de VN die vijandig staan tegenover Israël.
Gevolgen voor de geloofwaardigheid van de VN
De WSJ waarschuwt dat het politieke gebruik van de term genocide de morele autoriteit ervan kan ondermijnen. “Het woord wordt een propagandawapen,” stelt de krant, “waardoor het minder impact heeft wanneer het nodig is om echte gruweldaden te beschrijven.”
Critici vrezen dat het verwijderen van Nderitu niet alleen haar carrière schaadt, maar ook het bredere vertrouwen in de VN als neutrale organisatie aantast. Het is nog onduidelijk of Nderitu een andere rol binnen de organisatie zal vervullen, of dat haar verwijdering definitief is.
Praatmee