Zweedse overheid krijgt advies: vervang 'vrouw' voor 'zwanger persoon'
Een nieuw voorstel om de Zweedse abortuswet te moderniseren zorgt voor veel discussie. Volgens de aanbevelingen van overheidsonderzoeker Inga-Maj Andersson moet het woord ‘vrouw’ in de wet worden vervangen door ‘degene die zwanger is’. De aanpassing zou beter aansluiten bij de hedendaagse genderidentiteiten, maar roept scherpe kritiek op vanuit vrouwenorganisaties.
Het rapport werd dinsdag gepresenteerd aan de Zweedse regering en bevat voorstellen om de abortuswet uit 1974 te actualiseren. Volgens Andersson weerspiegelt de bestaande wetgeving verouderde terminologie en moet deze beter aansluiten bij de medische en juridische realiteit.
Een van de meest omstreden aanbevelingen is de vervanging van het begrip ‘vrouw’ door een genderneutrale term. Het rapport stelt: “Toen de abortuswet werd geschreven, konden alleen vrouwen zwanger worden en een abortus aanvragen. Sinds de afschaffing van de sterilisatieplicht voor transpersonen in 2013 is dat veranderd. Mensen die als vrouw geboren zijn, maar juridisch man zijn geworden en nog steeds een baarmoeder hebben, kunnen ook zwanger worden.”
Volgens het onderzoek moet de wet daarom worden aangepast zodat “iedereen die zwanger is en abortus wil aanvragen, onder dezelfde rechten valt, ongeacht het geslacht.”
Regering steunt wijziging
Minister van Sociale Zaken Camilla Waltersson Grönvall (M) reageerde positief op de voorstellen. Ze benadrukte het belang van gendergelijkheid en het recht van individuen om over hun eigen lichaam te beslissen. “Zweden is al lang een pionier op het gebied van gendergelijkheid. Dit onderzoek zet een nieuwe stap in de richting van een gelijke samenleving. Het recht op abortus moet voor iedereen gelden die zwanger is,” sprak ze in een persverklaring in 2023.
Ook minister van Volksgezondheid Acko Ankarberg Johansson (KD) verwelkomde het voorstel en benadrukte de noodzaak van taalmodernisering in wetgeving.
Vrouwenorganisaties luiden de noodklok
De wijziging stuit echter op felle kritiek van vrouwenorganisaties. De overkoepelende organisatie Zweedse Vrouwenorganisaties noemt de aanpassing een zorgwekkende trend.
“Het schrappen van het woord ‘vrouw’ reduceert ons tot dragers van een functie,” zegt Susannah Sjöberg, secretaris-generaal van de organisatie, tegenover de krant Aftonbladet. “Abortuswetgeving draait om vrouwen. Door genderneutrale taal te gebruiken, maak je de rol van vrouwen in de voortplanting onzichtbaar.”
Volgens haar is de aanpassing onderdeel van een bredere beweging waarin termen als ‘vrouw’ steeds vaker vervangen worden door omschrijvingen als ‘baarmoederdrager’. “Het wordt problematisch als je de biologische realiteit uit de wetgeving haalt,” waarschuwt Sjöberg.