Burgemeester die maand lang alle sociale huur gaf aan statushouders, schrikt van asielcrisis

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) luidt de noodklok. Als minister Marjolein Faber (PVV) haar plannen doorzet en de spreidingswet én de voorrangsregeling voor statushouders intrekt, dreigt Ter Apel volledig vast te lopen. Dat stellen meerdere burgemeesters, waaronder de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma, na een werkbezoek aan het overvolle aanmeldcentrum. Saillant is wel dat Sharon Dijksma in 2022 een maand lang statushouders voorrang gaf op alle sociale huurwoningen in de stad. Een maatregel die regulier wachtende mensen zwaar dupeerde.
VNG-voorzitter en burgemeester van Utrecht, Sharon Dijksma, bracht samen met collega’s een bezoek aan Ter Apel. De boodschap is helder: zonder wetgeving die gemeenten verplicht om opvang te bieden, verdwijnt elk draagvlak en wordt de druk op Ter Apel ondraaglijk. “Als de spreidingswet verdwijnt, gaat het systeem kapot”, aldus Dijksma.
De VNG wijst erop dat de huidige opvangcapaciteit al structureel tekortschiet. Gemeenten dragen nu bij op vrijwillige basis, maar volgens Dijksma werkt dat niet langer. “Zonder duidelijke wetgeving voelt lang niet elke gemeente zich verplicht om bij te springen,” stelt zij. Daarom pleit de VNG – en ook het COA – voor het behouden of versterken van de spreidingswet.
Met die wet zouden gemeenten verplicht worden om asielzoekers op te vangen op basis van inwoneraantal. De PVV, VVD, NSC en BBB willen die wet juist schrappen of afzwakken. Ook de plannen van Faber om de voorrang van statushouders bij sociale huurwoningen af te schaffen, stuit op kritiek. Burgemeesters vrezen dat statushouders daarmee te lang in asielopvangcentra blijven hangen. Dat zou de doorstroming blokkeren en de druk op Ter Apel alleen maar vergroten.
De VNG wijst erop dat woningnood en asielopvang elkaar versterken. “Het beleid van de minister lost niets op, het vergroot alleen de problemen,” aldus een van de deelnemende burgemeesters.