Syrische vluchtelingen vieren vakantie in thuisland zonder gevolgen

Steeds meer Syrische vluchtelingen in Duitsland reizen terug naar hun vaderland. Niet om daar opnieuw te wonen, maar voor bezoekjes, familietijd of zelfs vakantie. Alleen al tot eind mei van dit jaar keerden 924 Syriërs tijdelijk terug naar Syrië. Opvallend: dat aantal ligt höger dan het aantal mensen dat vrijwillig definitief terugkeerde via een officieel terugkeerprogramma.
De Duitse regering gaf deze cijfers toe na vragen van de AfD-fractie, onthult het nieuwsmedium Junge Freiheit. Maar het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk veel hoger. Want: alleen reizen die toevallig bekend worden, worden geregistreerd. Wie stilletjes reist, blijft buiten beeld. Er is geen systeem dat automatisch alle reizen naar Syrië bijhoudt.
Het Federaal Bureau voor Migratie en Vluchtelingen (BAMF) controleert wel of de vluchtelingenstatus nog terecht is zodra een reis wordt opgemerkt. Maar structureel toezicht ontbreekt.
Makkelijker dan terugkeerprogramma’s
Wie echt wil terugkeren naar Syrië, kan zich aanmelden voor een vrijwillig terugkeerprogramma. Toch maken weinig mensen daarvan gebruik. Tot eind mei werden 1.208 aanvragen ingediend, verspreid over 2.075 personen. Maar slechts 804 mensen gingen daadwerkelijk terug. In 2024 werden slechts 141 van die terugkeerders via zo’n programma financieel ondersteund. In 2023 waren dat er zelfs maar 87.
Vakantie in het land waar men eerder voor op de vlucht sloeg, blijkt dus eenvoudiger dan definitieve terugkeer.
Beschermd tegen vervolging én op vakantie
Wie asiel of een andere beschermstatus krijgt in Duitsland, doet dat op basis van dreiging in het thuisland: oorlog, vervolging, of levensgevaar. Maar als iemand dan terugkeert naar datzelfde land voor vakantie of familiebezoek, lijkt dat het hele beschermingsverhaal onderuit te halen.
Toch gebeurt er meestal niets. Een woordvoerder van de regering zei daarover tegen JF: “Een dergelijke reis hoeft niet per se als terugkeer te worden beschouwd.”
Die 924 reizen zijn alleen de bekende gevallen. Maar omdat niemand verplicht is zo’n reis te melden, kunnen er duizenden zijn. Er zijn geen controles op luchthavens of automatische meldingen.