Minister Yeşilgöz: "Wokisme bevordert onverdraagzaamheid en bedreigt democratische rechtsstaat"

Nieuws13 september 2022 3 minuten Marit Nubé

In een nieuwe lezing haalt Minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius hard uit naar het wokisme. Volgens haar is de beweging een bedreiging voor de democratische rechtsstaat en het open debat. Er bestaat geen 'recht om niet gekwetst te worden', vindt Yeşilgöz, en mensen moeten 'een paar ballen vinden en weerbaar zijn'. 

Maandagavond verzorgde minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius (VVD) de 14e editie van de HJ Schoo-lezing. Deze lezing wordt elk jaar georganiseerd door weekblad Elsevier.

Het thema van Yeşilgöz' lezing zijn de extreme, ondemocratische bewegingen in onze huidige samenleving. "Het lijkt alsof we soms in één groot, hysterisch algoritme terecht zijn gekomen," vindt de Minister van Justitie en Veiligheid. Volgens haar trekken bepaalde bewegingen "onevenredig veel aandacht", zelfs hoewel ze weinig te maken hebben met het alledaagse leven van veel mensen. En deze bewegingen zijn gevaarlijk, omdat ze de democratische rechtsstaat bedreigen. Daarom moeten ze "harder en explicieter worden benoemd en tegengesproken".

Volgens de minister zijn er momenteel twee bewegingen die aan deze beschrijving voldoen: het wokisme en het complotdenken. Beide zijn overgewaaid uit de Verenigde Staten, en krijgen nu ook voet aan de grond in Nederland. Op het wokisme gaat Yeşilgöz het eerst in, en zij benadrukt hierbij: "Ik heb het hier expliciet niet over emancipatiebewegingen die pleiten voor gelijke rechten en inclusie. Die hebben uiteraard mijn steun. Waar ik mij zorgen over maak, zijn de stromingen die zich richten op het tegenovergestelde: op uitsluiting."

Yeşilgöz maakt duidelijk welke groepering ze wèl gevaarlijk vindt: "Mensen die mogen bepalen welke informatie of mening juist is en welke niet juist is. Of wat wel kwetsend en niet kwetsend is; of wie wel deugt en wie niet deugt. Die - onder het mom van inclusie - alleen maar bezig zijn met uitsluiten. Met het cancellen van alles wat hun niet aanstaat. Onderwerpen, standpunten en meningen worden onbespreekbaar verklaard. En waarom? Omdat deze zouden kwetsen. Wokisten bepalen wie er recht van spreken heeft. Alleen als je tot de juiste groep behoort, mag je meepraten. Daarmee worden individuen gereduceerd tot geslacht, afkomst of gerichtheid, met een vaste bijbehorende mening. Daarvan afwijken betekent uitgesloten worden."

Het gevaar van het wokisme wordt door sommigen onderschat, constateert Yeşilgöz. Maar volgens haar is het gevaar wel reëel, omdat woke-aanhangers het vrije debat smoren. Ze vervolgt: "Dan denkt u: is woke echt zo'n problematische beweging? Ja, wat mij betreft wel. Ons vermogen om te groeien, om te leren, om te ontwikkelen wordt gevoed door wederzijdse kritiek en open discussies. Wie dat wil beperken, door safe spaces te eisen op universiteiten, door elke vorm van zogenaamd confronterende kennis uit te sluiten, door de vrijheid van meningsuiting ondergeschikt te maken aan subjectieve emoties, of door te bepalen welke woorden de vrije media wel en niet mogen gebruiken - díé, díé beperkt ware vooruitgang door een zelf-geclaimd recht om niet gekwetst te worden. Dit legt een enorme druk op de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van pers en academische vrijheid. Onze vrije samenleving heeft open debat nodig: dat is onze zuurstof. Open debat, waarin je woorden met woorden bestrijdt. Open debat, waarbij argumenten bepalen of je gelijk krijgt - en niet de lengte van je tenen."

De Minister van Justitie doet daarom een oproep: "Man of vrouw, vind een paar ballen en wees weerbaar, zou ik zeggen. In een open samenleving moet je een schild ontwikkelen. Er zijn nu eenmaal meningen en feiten die je liever niet ziet of hoort. Het is een gevaarlijk misverstand dat er zoiets zou bestaan als het recht om niet gekwetst te worden. Het is gevaarlijk, omdat mensen dan de neiging hebben om zich ernaar te gaan gedragen. En dat leidt tot zelfcensuur. Om gedoe te voorkomen. Om geen vuur te trekken. Om je baan te houden. Om niet gecanceld te worden. Zoals de rechtsgeleerde Afshin Ellian schreef over academische veiligheid en vrijheid: 'In verdraagzaamheid verwonden woorden niet.'"

Yeşilgöz-Zegerius besluit: "En dat is precies het tegenovergestelde van wat het wokisme doet. Wokisme bevordert onverdraagzaamheid, terwijl verdraagzaamheid nu juist de kern van een democratische rechtsstaat is." Ze citeert het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, waarin wordt gezegd dat de vrijheid van meningsuiting een wezenlijke grondslag vormt voor het voortbestaan een democratische samenleving en voor de ontwikkeling van ieder mens.

Meerartikelen

Nieuws

Nazi-veteraan krijgt staande ovatie bij Zelensky's bezoek aan Canada

Afgelopen vrijdag heeft de Oekraïense oorlogsveteraan Yaroslav Hunka (98) een staande ovatie gekregen van het Canadese parlement, inclusief premier Justin Trudeau en president Volodymyr Zelensky. Hunka werd geprezen als een strijder tegen het Russisc

Video

Goed Gesprek: Rita Verdonk over hét juiste asielbeleid, Haagse plucheplakkers en de pracht van Nederland

In dit exclusieve video-interview vertelt politicus Rita Verdonk over de juiste asielkoers die Nederland moet varen. Als succesvol oud-minister voor Integratie weet ze daar namelijk alles van. Daarnaast spreekt Verdonk over de verzorgingsstaat die pi

Video

24% pensioensverhoging: een realistisch scenario volgens Henk Krol

Volgens BVNL'er Henk Krol is er al jarenlang niet genoeg geïndexeerd in de pensioenen, en lopen ouderen hierdoor veel geld mis. Daarom komt Krol met een ludiek voorstel: verhoog de pensioen met maar liefst 24 procent. "Laten we met z'n allen daar kei

Achtergronden

Bill Gates matigt toon in klimaatdebat en keert zich tegen te strenge aanpak

Vorige week sprak Bill Gates zich in New York uit tegen te hoge ambities op klimaatgebied. Zowel het alarmistische verhaal als een te streng klimaatbeleid zijn volgens hem niet de oplossing om de economie toekomstbestendig te maken. Hiermee maakt Gat

Nieuws

Video: Motorrijders geven extra hard gas bij klimaatactivisten op A12

De A12-blokkade van Extinction Rebellion lijkt op steeds meer verontwaardiging te stuiten bij omstanders. Momenteel gaat er op sociale media een filmpje rond die hiervan een voorbeeld geeft. In het filmpje is te zien hoe langsrijdende motorrijders en

Nieuws

Omtzigt, SP en FVD willen politiek asiel voor Julian Assange in Nederland

Pieter Omtzigt, SP, BVNL en FVD willen dat Nederland de mogelijkheid gaat onderzoeken om politiek asiel te verlenen aan Julian Assange. Dit blijkt uit de stemming over een motie vorige week, ingediend door FVD-leider Thierry Baudet.  Baudet hecht gro

Nieuws

Den Haag koerst af op links college ondanks vrijspraak De Mos

Ondanks de vrijspraak van politicus Richard de Mos lijkt Den Haag opnieuw af te koersen op een college zonder zijn partij, Hart voor Den Haag. Dit is tot grote ontevredenheid van De Mos zelf. Hij wijst erop dat zijn partij al jarenlang de grootste pa

Nieuws

PVV uitgesloten bij protestmars voor behoud ziekenhuis

Dit weekend vond er een grote protestmars in Heerlen plaats. Duizenden mensen uitten hun zorgen over de mogelijke sluiting van de spoedeisende hulp (SEH) van het Zuyderland-ziekenhuis. Linkse partijen als SP en GroenLinks/PvdA, maar de PVV schitterde

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Nieuws

Ghana eist herstelbetalingen vanwege slavenhandel

De Ghanese president Nana Akufo-Addo eist dat het Westen herstelbetalingen gaat betalen aan Afrikaanse landen vanwege de transatlantische slavenhandel uit het verleden. Volgens hem gaat het om een historisch onrecht dat al eeuwenlang niet wordt recht

Nieuws

Omtzigt ontmoet potentiële kandidaten stiekem op landgoed

Dit weekend heeft Kamerlid Pieter Omtzigt zijn de potentiële kandidaten voor zijn partij Nieuw Sociaal Contract (NSC) ontmoet op een landgoed te Utrecht. Hij denkt de kieslijst binnen anderhalve week rond te hebben, en zal pas daarna de laatste hand

Video

'De politiek is er allang niet meer voor de burgers'

Is de politiek er nog wel voor de Nederlanders? BVNL-leider Wybren van Haga denkt van niet. Volgens hem is Den Haag vooral bezig met zichzelf en zijn eigen belangen. "Deze overheid is er echt niet voor de burgers. Deze overheid is er voor zichzelf",

Nieuws

Peiling: PVV in de lift, BBB en VVD leveren zetels in

In de nieuwe peiling van Maurice de Hond zit de PVV twee zetels in de lift. BBB levert juist twee zetels in. D66 blijft stabiel op zeven zetels. De partij van Pieter Omtzigt, Nieuw Sociaal Contract (NSC), levert een zetel in, terwijll de VVD er juist

Nieuws

Kamer verhindert dat WEF-contracten met kabinet openbaar worden

Deze week diende FVD-leider Thierry Baudet een motie in om het wettelijk mogelijk te maken dat de juridisch bindende contracten tussen de regering en het World Economic Forum (WEF) openbaar kunnen worden gemaakt. Al jarenlang wil FVD namelijk inzage

Nieuws

PVV'er vraagt zes uur spreektijd aan in Kamerdebat over asieldwangwet

Dinsdag staat de behandeling van de spreidingswet (ook wel 'asieldwangwet' genoemd) op de agenda in de Tweede Kamer. De PVV wil deze wet koste wat het kost tegenhouden. Daarom vraagt het verantwoordelijke Kamerlid, Gidi Markuszower, maar liefst zes u

Nieuws

Texas plaatst hekwerken tegen illegale migranten, tot woede van Biden

De staat Texas in de Verenigde Staten wil illegale immigratie tegen gaan, en installeerde daarom prikkeldraad bij de Eagle Pass. De federale regering onder President Biden liet het hek weer doorknippen. Daarom zet Texas nu de national guard in om ill

Nieuws

Tientallen IS-mannen willen net als vrouwen terug naar Nederland

In het verleden heeft Nederland al tientallen IS-vrouwen teruggehaald uit Syrië. Nu hopen ook tientallen mannen alsnog terug te kunnen keren. Duizenden Jihadstrijders zitten momenteel in gevangenissen in Koerdisch Syrië, waaronder veertien voormalig

Nieuws

India en Brazilië maken zich geen zorgen om klimaatverandering

De meeste mensen in India en Brazilië zijn niet al te bang voor klimaatverandering. Uit een onderzoek van Ipsos blijkt dat in beide landen slechts 8 procent van de bevolking zegt dat klimaatverandering topprioriteit heeft voor hun land. In Nederland

Nieuws

Groot schoolprotest tegen transgender toiletten in Pennsylvania

Zo'n driehonderd leerlingen in Pennsylvania zijn de straat opgegaan om te protesteren tegen de komst van transgender-toiletten in hun school. Ze zijn bang dat het aantal zedendelicten zomaar zal kunnen toenemen door het genderinclusieve toilet.  De a

Video

'Klimaatactivisten komen overal mee weg'

Al voor de zoveelste dag op rij blokkeren activisten van Extinction Rebellion de A12. Haags raadslid Rita Verdonk is er helemaal klaar mee; wat haar betreft worden de activisten een stuk harder aangepakt. "Een blokkade is gewoon een strafbaar feit",

Nieuws

Journalist woedend over eventueel terughalen IS-mannen en somt gruweldaden op: 'Nooit berouw gezien'

Eerder haalde Nederland al tientallen IS-vrouwen terug uit Syrië en nu willen ook verschillende IS-mannen naar Nederland terugkeren. Advocaten hebben daartoe al stappen gezet, zo bleek donderdagavond uit een reportage van Sinan Can. Journalist Harald