Minister Yeşilgöz: "Wokisme bevordert onverdraagzaamheid en bedreigt democratische rechtsstaat"

Nieuws13 september 2022 3 minuten Marit Nubé
Yeşilgöz

In een nieuwe lezing haalt Minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius hard uit naar het wokisme. Volgens haar is de beweging een bedreiging voor de democratische rechtsstaat en het open debat. Er bestaat geen 'recht om niet gekwetst te worden', vindt Yeşilgöz, en mensen moeten 'een paar ballen vinden en weerbaar zijn'. 

Maandagavond verzorgde minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius (VVD) de 14e editie van de HJ Schoo-lezing. Deze lezing wordt elk jaar georganiseerd door weekblad Elsevier.

Het thema van Yeşilgöz' lezing zijn de extreme, ondemocratische bewegingen in onze huidige samenleving. "Het lijkt alsof we soms in één groot, hysterisch algoritme terecht zijn gekomen," vindt de Minister van Justitie en Veiligheid. Volgens haar trekken bepaalde bewegingen "onevenredig veel aandacht", zelfs hoewel ze weinig te maken hebben met het alledaagse leven van veel mensen. En deze bewegingen zijn gevaarlijk, omdat ze de democratische rechtsstaat bedreigen. Daarom moeten ze "harder en explicieter worden benoemd en tegengesproken".

Volgens de minister zijn er momenteel twee bewegingen die aan deze beschrijving voldoen: het wokisme en het complotdenken. Beide zijn overgewaaid uit de Verenigde Staten, en krijgen nu ook voet aan de grond in Nederland. Op het wokisme gaat Yeşilgöz het eerst in, en zij benadrukt hierbij: "Ik heb het hier expliciet niet over emancipatiebewegingen die pleiten voor gelijke rechten en inclusie. Die hebben uiteraard mijn steun. Waar ik mij zorgen over maak, zijn de stromingen die zich richten op het tegenovergestelde: op uitsluiting."

Yeşilgöz maakt duidelijk welke groepering ze wèl gevaarlijk vindt: "Mensen die mogen bepalen welke informatie of mening juist is en welke niet juist is. Of wat wel kwetsend en niet kwetsend is; of wie wel deugt en wie niet deugt. Die - onder het mom van inclusie - alleen maar bezig zijn met uitsluiten. Met het cancellen van alles wat hun niet aanstaat. Onderwerpen, standpunten en meningen worden onbespreekbaar verklaard. En waarom? Omdat deze zouden kwetsen. Wokisten bepalen wie er recht van spreken heeft. Alleen als je tot de juiste groep behoort, mag je meepraten. Daarmee worden individuen gereduceerd tot geslacht, afkomst of gerichtheid, met een vaste bijbehorende mening. Daarvan afwijken betekent uitgesloten worden."

Het gevaar van het wokisme wordt door sommigen onderschat, constateert Yeşilgöz. Maar volgens haar is het gevaar wel reëel, omdat woke-aanhangers het vrije debat smoren. Ze vervolgt: "Dan denkt u: is woke echt zo'n problematische beweging? Ja, wat mij betreft wel. Ons vermogen om te groeien, om te leren, om te ontwikkelen wordt gevoed door wederzijdse kritiek en open discussies. Wie dat wil beperken, door safe spaces te eisen op universiteiten, door elke vorm van zogenaamd confronterende kennis uit te sluiten, door de vrijheid van meningsuiting ondergeschikt te maken aan subjectieve emoties, of door te bepalen welke woorden de vrije media wel en niet mogen gebruiken - díé, díé beperkt ware vooruitgang door een zelf-geclaimd recht om niet gekwetst te worden. Dit legt een enorme druk op de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van pers en academische vrijheid. Onze vrije samenleving heeft open debat nodig: dat is onze zuurstof. Open debat, waarin je woorden met woorden bestrijdt. Open debat, waarbij argumenten bepalen of je gelijk krijgt - en niet de lengte van je tenen."

De Minister van Justitie doet daarom een oproep: "Man of vrouw, vind een paar ballen en wees weerbaar, zou ik zeggen. In een open samenleving moet je een schild ontwikkelen. Er zijn nu eenmaal meningen en feiten die je liever niet ziet of hoort. Het is een gevaarlijk misverstand dat er zoiets zou bestaan als het recht om niet gekwetst te worden. Het is gevaarlijk, omdat mensen dan de neiging hebben om zich ernaar te gaan gedragen. En dat leidt tot zelfcensuur. Om gedoe te voorkomen. Om geen vuur te trekken. Om je baan te houden. Om niet gecanceld te worden. Zoals de rechtsgeleerde Afshin Ellian schreef over academische veiligheid en vrijheid: 'In verdraagzaamheid verwonden woorden niet.'"

Yeşilgöz-Zegerius besluit: "En dat is precies het tegenovergestelde van wat het wokisme doet. Wokisme bevordert onverdraagzaamheid, terwijl verdraagzaamheid nu juist de kern van een democratische rechtsstaat is." Ze citeert het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, waarin wordt gezegd dat de vrijheid van meningsuiting een wezenlijke grondslag vormt voor het voortbestaan een democratische samenleving en voor de ontwikkeling van ieder mens.

Meerartikelen

eu
Achtergronden

Rechtse politici via cordon sanitaire geweerd van belangrijke functies in Europees Parlement

Linkse en centrumpartijen in het Europees Parlement hebben samengewerkt om nationalistische partijen te weren van belangrijke functies. In de 20 commissies die het Parlement telt, is geen enkel lid van de fracties Patriotten voor Europa (PvE) en Euro

islam
Nieuws

Duitsland verbiedt islamitisch centrum in Hamburg

De Duitse autoriteiten hebben het Islamitisch Centrum Hamburg (IZH) verboden. Deze organisatie, die volgens de Duitse inlichtingendiensten onder controle staat van Iran, wordt beschouwd als een extremistische islamistische groep. Hun doelen zouden in

Politie
Nieuws

Asielzoeker (11) wordt pas na 70 inbraken aangepakt in Hamburg

Een elfjarige Marokkaanse asielzoeker wordt ondergebracht ineen gesloten instelling. Hij is vermoedelijk het brein achter een reeks van meer dan 70 inbraken in Hamburg en omgeving, hoewel hij amper een jaar in Duitsland is. De jongen arriveerde in no

Oekraine
Nieuws

Voormalig Veiligheidsdienst-baas: 'Westen heeft baat bij oorlog Oekraïne'

Een aantal westerse landen heeft Oekraïne toegestaan om wapens te gebruiken voor aanvallen op doelen in Rusland. Dit heeft ertoe geleid dat Russische troepen zich terugtrokken achter oude linies. Deze informatie werd gedeeld door Pieter Cobelens, oud

EU Hongarije
Nieuws

EU dreigt nog meer Hongaarse fondsen te bevriezen

De Europese Commissie overweegt nog meer EU-fondsen voor Hongarije te bevriezen vanwege een wet die - volgens Brussel - de democratische EU-waarden schendt. Eurocommissaris Didier Reynders verklaart aan de Hongaarse krant Népszava dat de opschorting

EU Oekraïne
Nieuws

EU pleegt 'ordinaire diefstal' voor Oekraïne

De Europese Unie heeft vrijdag de eerste 1,5 miljard euro winst uit bevroren Russische tegoeden overgemaakt aan Oekraïne. Dit geld kan door Oekraïne worden gebruikt voor de aankoop van wapens, wederopbouw en humanitaire hulp. Het besluit leidt tot on

Kerncentrales
Nieuws

Pensioenfonds PME wil investeren in kernenergie

Pensioenfonds PME wil investeren kernenergie. Dit maakte bestuursvoorzitter Eric Uijen donderdagavond bekend in het programma Nieuwsuur. Het past bij het voornemen van het nieuwe kabinet-Schoof om flink te gaan inzetten op kernenergie. PME is een van

Volkskrant
Nieuws

Linkse Volkskrant-cartoonist valt door de mand: 'Ik wil gewoon geld'

Cartoonist Jip van den Toorn krijgt flinke kritiek op sociale media. De reden: ze lijkt haar cartoons soms rechtstreeks te kopiëren van bestaande stockfoto's. In eerder interviews erkent Van den Toorn al dat ze eigenlijk niet kan tekenen en dat ze vo

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Mondkapje
Achtergronden

Gelekte documenten onthullen grove misstanden in Duits coronabeleid

Het Duitse coronabeleid bevatte de nodige tekortkomingen en onjuistheden. Dit blijkt uit gelekte, interne documenten van het Duitse RIVM, oftewel het Robert Koch Instituut (RKI). Zo wist de Duitse overheid al vroeg dat mondkapjes en schoolsluitingen

Shell
Nieuws

Shell zet groene ambities in de ijskast

Shell zet zijn groene ambities in de ijskast, onder leiding van CEO Wael Sawan. Tweeënhalf jaar geleden was Sawan nog enthousiast over een drijvend windpark bij Schotland, maar nu lijkt het bedrijf deze activiteiten van de hand te willen doen. De voo

Leyen
Onderzoek

EU financiert 'onafhankelijke' campagnes tegen 'extreemrechts'

EU-gefinancierde ngo's zijn betrokken bij pogingen om het Europees Parlement te mobiliseren tegen zogenaamd ‘extreemrechts’. Dit blijkt uit onderzoek van Brussels Signal. Het onderzoek brengt aan het licht dat reclamecampagnes, waarin centristische e

Politie
Nieuws

Politie neemt 3.500 opgevoerde fatbikes in beslag

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft beslag gelegd op ongeveer 3.500 fatbikes van Chinese makelij. Deze fatbikes, die tegen zeer lage prijzen in Nederland worden aangeboden, voldoen mogelijk niet aan de wettelijke eisen en kunnen daardo

Harris
Nieuws

Financiële fraude bij campagne Kamala Harris? Team Trump dient klacht in

Het campagneteam van Donald Trump heeft een klacht ingediend bij de federale verkiezingscommissie van de Verenigde Staten (FEC). Ze beweren dat de overdracht van de campagnekas van Joe Biden aan Kamala Harris in strijd is met de wet. David Warrington

Loonkloof
Achtergronden

Loonkloof: feit of fictie? Dit zeggen de cijfers

Het is een veelbesproken thema in de politiek: de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Uit CBS-cijfers blijkt dat vrouwen gemiddeld minder verdienen dan mannen in het bedrijfs leven en bij de overheid. Maar is dit verschil in salaris echt het gevolg v

Ter Apel
Onderzoek

De échte asielkosten in Nederland: 400 miljard euro

In Nederland is er volop aandacht voor de asielproblematiek, maar wat zijn de échte asielkosten? Een Nederlandse studie, 'Grenzeloze Verzorgingsstaat', laat zijn licht hierover schijnen. Wat blijkt: de Nederlandse belastingbetaler was maar liefst 400

Pegida
Nieuws

Pegida-voorman verscheurt Koran bij rechtszaak

Pegida-voorman Edwin Wagensveld verscheurde woensdag opnieuw een Koran bij de rechtbank in Den Haag. Dit deed hij als protest tegen zijn eerdere veroordeling voor groepsbelediging. Ook wilde hij aandacht te vragen voor wat hij beschouwt als de onderd

Six Dijkstra
Nieuws

Kamerleden eisen actie na wereldwijde computerstoring

Kamerleden van GroenLinks-PvdA en NSC hebben het kabinet opgeroepen tot actie na een wereldwijde computerstoring. 'Operaties en vakanties gecanceld door één foute update. Dit kabinet moet meer investeren in plannen voor als de IT er compleet uit ligt

Politie
Nieuws

Man (46) ernstig mishandeld in Delft; verdachte gearresteerd

De politie heeft een 17-jarige jongen uit Delft aangehouden in verband met de mishandeling van een 46-jarige man. De politie maakte dit woensdag via X bekend. De gewelddadige aanval vond plaats op 17 juli aan de Schubertlaan in Delft, waarbij het sla

Eritrea Festival
Nieuws

Politie treft forse maatregelen voor Eritrese festival

De Zweedse politie bereidt zich voor op mogelijke geweldsuitbarstingen tijdens het Eritrese festival in Järvafältet door een tijdelijke gevangenis met draadkooien te bouwen. Het festival, dat op donderdag 25 juli begint, eindigde vorig jaar in chaos

Beyond Meat
Nieuws

Beurskoers Beyond Meat stort compleet in

De beurskoers van de Amerikaanse vleesvervangerfabrikant Beyond Meat, ooit gewaardeerd op 13 miljard euro, is opnieuw ingestort. Na een kort herstel kelderde de koers eind vorige week bijna tot een nieuw dieptepunt. De zwakke vraag naar plantaardige