Minister Yeşilgöz: "Wokisme bevordert onverdraagzaamheid en bedreigt democratische rechtsstaat"

Nieuws13 september 2022 3 minuten Marit Nubé
Yeşilgöz

In een nieuwe lezing haalt Minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius hard uit naar het wokisme. Volgens haar is de beweging een bedreiging voor de democratische rechtsstaat en het open debat. Er bestaat geen 'recht om niet gekwetst te worden', vindt Yeşilgöz, en mensen moeten 'een paar ballen vinden en weerbaar zijn'. 

Maandagavond verzorgde minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius (VVD) de 14e editie van de HJ Schoo-lezing. Deze lezing wordt elk jaar georganiseerd door weekblad Elsevier.

Het thema van Yeşilgöz' lezing zijn de extreme, ondemocratische bewegingen in onze huidige samenleving. "Het lijkt alsof we soms in één groot, hysterisch algoritme terecht zijn gekomen," vindt de Minister van Justitie en Veiligheid. Volgens haar trekken bepaalde bewegingen "onevenredig veel aandacht", zelfs hoewel ze weinig te maken hebben met het alledaagse leven van veel mensen. En deze bewegingen zijn gevaarlijk, omdat ze de democratische rechtsstaat bedreigen. Daarom moeten ze "harder en explicieter worden benoemd en tegengesproken".

Volgens de minister zijn er momenteel twee bewegingen die aan deze beschrijving voldoen: het wokisme en het complotdenken. Beide zijn overgewaaid uit de Verenigde Staten, en krijgen nu ook voet aan de grond in Nederland. Op het wokisme gaat Yeşilgöz het eerst in, en zij benadrukt hierbij: "Ik heb het hier expliciet niet over emancipatiebewegingen die pleiten voor gelijke rechten en inclusie. Die hebben uiteraard mijn steun. Waar ik mij zorgen over maak, zijn de stromingen die zich richten op het tegenovergestelde: op uitsluiting."

Yeşilgöz maakt duidelijk welke groepering ze wèl gevaarlijk vindt: "Mensen die mogen bepalen welke informatie of mening juist is en welke niet juist is. Of wat wel kwetsend en niet kwetsend is; of wie wel deugt en wie niet deugt. Die - onder het mom van inclusie - alleen maar bezig zijn met uitsluiten. Met het cancellen van alles wat hun niet aanstaat. Onderwerpen, standpunten en meningen worden onbespreekbaar verklaard. En waarom? Omdat deze zouden kwetsen. Wokisten bepalen wie er recht van spreken heeft. Alleen als je tot de juiste groep behoort, mag je meepraten. Daarmee worden individuen gereduceerd tot geslacht, afkomst of gerichtheid, met een vaste bijbehorende mening. Daarvan afwijken betekent uitgesloten worden."

Het gevaar van het wokisme wordt door sommigen onderschat, constateert Yeşilgöz. Maar volgens haar is het gevaar wel reëel, omdat woke-aanhangers het vrije debat smoren. Ze vervolgt: "Dan denkt u: is woke echt zo'n problematische beweging? Ja, wat mij betreft wel. Ons vermogen om te groeien, om te leren, om te ontwikkelen wordt gevoed door wederzijdse kritiek en open discussies. Wie dat wil beperken, door safe spaces te eisen op universiteiten, door elke vorm van zogenaamd confronterende kennis uit te sluiten, door de vrijheid van meningsuiting ondergeschikt te maken aan subjectieve emoties, of door te bepalen welke woorden de vrije media wel en niet mogen gebruiken - díé, díé beperkt ware vooruitgang door een zelf-geclaimd recht om niet gekwetst te worden. Dit legt een enorme druk op de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van pers en academische vrijheid. Onze vrije samenleving heeft open debat nodig: dat is onze zuurstof. Open debat, waarin je woorden met woorden bestrijdt. Open debat, waarbij argumenten bepalen of je gelijk krijgt - en niet de lengte van je tenen."

De Minister van Justitie doet daarom een oproep: "Man of vrouw, vind een paar ballen en wees weerbaar, zou ik zeggen. In een open samenleving moet je een schild ontwikkelen. Er zijn nu eenmaal meningen en feiten die je liever niet ziet of hoort. Het is een gevaarlijk misverstand dat er zoiets zou bestaan als het recht om niet gekwetst te worden. Het is gevaarlijk, omdat mensen dan de neiging hebben om zich ernaar te gaan gedragen. En dat leidt tot zelfcensuur. Om gedoe te voorkomen. Om geen vuur te trekken. Om je baan te houden. Om niet gecanceld te worden. Zoals de rechtsgeleerde Afshin Ellian schreef over academische veiligheid en vrijheid: 'In verdraagzaamheid verwonden woorden niet.'"

Yeşilgöz-Zegerius besluit: "En dat is precies het tegenovergestelde van wat het wokisme doet. Wokisme bevordert onverdraagzaamheid, terwijl verdraagzaamheid nu juist de kern van een democratische rechtsstaat is." Ze citeert het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, waarin wordt gezegd dat de vrijheid van meningsuiting een wezenlijke grondslag vormt voor het voortbestaan een democratische samenleving en voor de ontwikkeling van ieder mens.

Meerartikelen

Windpark
Nieuws

Eneco trekt zich terug uit windparkproject: 'Niet toekomstbestendig'

Eneco gaat niet deelnemen aan de bouw van een nieuw groot windpark op zee. Het bedrijf noemt de investeringsrisico's te hoog. Ook bestempelt Eneco de huidige aanpak van windenergie op zee als 'niet toekomstbestendig', meldt De Volkskrant.  Het kabine

Baudet Omtzigt
Nieuws

Omtzigt suggereert dat Baudet geld ontving uit Rusland

Het zou Pieter Omtzigt niet verbazen als Thierry Baudet in het verleden geld heeft aangenomen van de Russen. Dit zegt de NSC-leider op X, nadat er ophef ontstond over uitspraken van Baudet in de Tweede Kamer. Woensdag raakte FVD-leider Thierry Baudet

Politie
Nieuws

Nederlanders die migranten over grens wilden smokkelen opgepakt in Letland

Twee Nederlanders riskeren een gevangenisstraf van maximaal acht jaar in Letland wegens vermeende betrokkenheid bij het illegaal vervoeren van migranten naar de Europese Unie. De NOS heeft de afgelopen maanden herhaaldelijk met Abdulaal Hussein gespr

Ramadan
Nieuws

Universiteit past examentijd aan vanwege Ramadan: vrees voor fraude

De Handelshogeschool van Stockholm past de examentijden aan voor moslimstudenten die aan het vasten zijn tijdens de Ramadan. De docent stelt voor om het examen op een ander tijdstip af te leggen, omdat hij begrip heeft voor de vastende studenten. Maa

Baudet
Achtergronden

Baudet betuigt spijt van Klaver-incident: 'Ik had het niet moeten doen'

FVD-leider Thierry Baudet biedt zijn excuses aan voor zijn uitspraken tegen GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver. Naar eigen zeggen liet hij zich te veel opjutten door Klaver, en zei hij daarom iets wat hij achteraf gezien helemaal niet had moet

Baudet
Nieuws

Pvda-prominent beticht Baudet van drugsgebruik

PvdA-politicus Rob Oudkerk vermoedt dat FVD-leider Thierry Baudet drugs op had, toen hij Jesse Klaver bedreigde in de Tweede Kamer. Dit vertelt Oudkerk bij Op1, die wijst naar de pupillen van Baudet. Woensdag raakte FVD-leider Thierry Baudet in opspr

Bosma
Nieuws

Bosma: 'Baudet betuigt spijt van uitspraken tegen Klaver'

FVD-voorman Baudet heeft spijt betuigd voor zijn uitspraken jegens GroenLinks-PvdA-Kamerlid Klaver. Dit werd door Kamervoorzitter Bosma vernomen tijdens een telefonisch gesprek met Baudet. Gisteren dreigde Baudet Klaver "op zijn bek te slaan". Baudet

Freeland
Video

Vreemd gedrag van Canadese vicepremier

De Canadese vicepremier Chrystia Freeland vertoont opmerkelijk gedrag de afgelopen maanden. Op beelden van interviews en persconferenties is te zien hoe ze enorme spasmes heeft, met name in haar schouders. Dit roept online vermoedens op van drugsgebr

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Beethovenstraat
Nieuws

Amsterdams kantoor beklad door pro-Palestijnse activisten: 'Boycot deze bloedbank'

Woensdagochtend is het ING-kantoor aan de Amsterdamse Beethovenstraat beklad door pro-Palestijnse activisten. Met rode letters staan er teksten gekalkt als 'Boycot deze bloedbank', 'Free Palestine boycot' en 'Complicit in genocide'. Dit leidt tot woe

Baudet
Nieuws

Ophef om AD-publicatie over banden Kremlin en rechtse politici: 'Waarom foto Baudet als er geen bewijs is'

De Tsjechische geheime dienst onthulde woensdagmiddag een complot waarbij een nieuwssite vanuit Praag, gerund door een vertrouweling van de Russische president Poetin, honderdduizenden euro's betaalde aan politici uit verschillende landen, waaronder

Elektrisch
Achtergronden

Dit is waarom elektrische auto's wellicht niet de toekomst zijn

In januari kondigde autoverhuurbedrijf Hertz aan dat het eenderde van al zijn elektrische Tesla's gaat verkopen, en weer gaat investeren in benzineauto's. Volgens CEO Stephen Scherr hadden klanten er te weinig vraag naar, meldde Bloomberg. In een ope

Seedorf
Video

Seedorf klaagt over racisme in voetbalwereld

Oud-voetballer Clarence Seedorf mocht deze week aanschuiven bij Veronica Offside, maar of hij dat in de toekomst nog een keer gaat doen valt te betwijfelen. Seedorf kreeg het namelijk meermaals aan de stok met de heren van Veronica Offside. Volgens S

Palestijns
Nieuws

Joodse vrouw wordt thuis in Amstelveen opgezocht door drie personen: moet verantwoording afleggen voor Israël

In Amstelveen kreeg een Nederlands-Joodse moeder woensdagmiddag onverwachts bezoek aan haar deur. Drie onbekende personen verschenen en scholden haar uit voor kindermoordenaar. Ze voelden dat ze zich moest schamen en begrepen niet waarom ze nog in Ne

Politie
Nieuws

Onzeker of 71-jarige man weer kan zien nadat hij is afgerost door 2 migranten

Een 71-jarige man uit Den Haag ondervindt nog altijd de gevolgen van een mishandeling afgelopen zomer. Hij is angstig, vermijdt het naar buiten gaan en het is onzeker of zijn linkeroog ooit weer zal herstellen. De mannen die hem in de tram hard in zi

Pensioen
Nieuws

Alarmerend CNV-rapport: Bijna helft werkenden houdt het niet vol tot pensioenleeftijd

Uit een onderzoek van vakbond CNV onder 2700 leden van 45 jaar en ouder blijkt dat bijna de helft van de werkenden het niet volhoudt tot de pensioenleeftijd. Als de pensioenleeftijd naar 70 jaar stijgt, vreest twee derde eerder uit te vallen. Echter,

rikbokelman@mac.com
Nieuws

Baudet dreigt Klaver "op zijn bek te slaan": zo reageert Nederland

Thierry Baudet heeft Tweede Kamerlid Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) woensdag na een debat tot twee keer toe bedreigd. Dat meldt Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma in een brief aan Baudet, waarin hij hem op het matje roept. Bosma wil dat de leider va

Pegida
Nieuws

Edwin Wagensveld opgepakt door politie in rechtbank: sleepte koran aan hondenriem door gang heen

Edwin Wagensveld is woensdag gearresteerd in het Paleis van Justitie. Hij wordt vastgehouden vanwege een incident waarbij hij een koran aan een hondenriem rondslingerde, op de grond liet vallen en over de grond sleepte. Met deze handelingen schond hi

Sauna
Nieuws

Non-binaire Arnhemmer sleept gaysauna voor rechter vanwege aparte kaartjes

Een non-binaire Arnhemmer klaagt de grootste gaysauna van Nederland aan bij het Europees Hof van de Rechten van de Mens. De reden? De sauna, Steamworks, biedt alleen tickets aan voor mannen en vrouwen, en de persoon identificeert zich als geen van be

COA
Nieuws

Syrisch asielgezin weigert woning omdat het geen lift heeft

Een Syrische moeder en haar vier kinderen staan op het punt uit een asielzoekerscentrum (azc) in Amersfoort gezet te worden. De reden is dat ze een flatwoning in Utrecht weigerden omdat deze geen lift heeft, meldt AD. Nu moet het gezin het azc verlat

NPO
Nieuws

Kabinet wil vergunning NPO inkorten: van vijf naar twee jaar

Het demissionaire kabinet wil de vergunning van de NPO niet met vijf jaar, maar met twee jaar verlengen. De ministerraad neemt hier donderdag een besluit over, melden Haagse bronnen aan ANP en RTL Nieuws. Normaal gesproken evalueert het kabinet elke