Verzet tegen AfD brokkelt af: lokale partijen willen samenwerken

Nieuws 22 maart 2025 2 minuten Marit Nubé
AfD
ANP

De politieke afkeer tegen de rechts-nationalistische partij AfD lijkt in de praktijk minder hardnekkig dan vaak wordt beweerd. Uit nieuw onderzoek blijkt dat op gemeentelijk niveau in Duitsland opvallend vaak wordt samengewerkt met de partij – en niet alleen in Oost-Duitsland, meldt Der Spiegel.

Een studie van het Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung (WZB) toont aan dat tussen 2019 en 2024 bijna één op de vijf voorstellen van de AfD op lokaal niveau steun kreeg van andere partijen. In totaal onderzochten de onderzoekers 4.968 moties van de AfD in gemeentelijke raden door heel Duitsland. In 19 procent van de gevallen stemde minstens tien procent van de andere raadsleden vóór het voorstel. Dat wordt door de onderzoekers beschouwd als “directe samenwerking”.

Niet alleen een Oost-Duits fenomeen
Opvallend is dat de samenwerking met de AfD niet beperkt blijft tot de traditionele bolwerken in Oost-Duitsland. De hoogste mate van steun voor AfD-voorstellen werd gemeten in Sachsen-Anhalt (27 procent), gevolgd door Rheinland-Pfalz (24,7 procent) en Hessen (24,3 procent). Slechts in 177 van de 347 onderzochte districten werd helemaal niet met de partij samengewerkt.

Volgens de onderzoekers zijn de verschillen tussen de oude en nieuwe deelstaten klein. Wel zijn er duidelijke verschillen te zien in de thematiek. In Oost-Duitsland gaat de samenwerking vaak over verkeersbeleid, terwijl in West-Duitsland onderwerpen als migratie, asiel en het coronabeleid vaker centraal stonden in gezamenlijke stemmingen.

De mate van samenwerking verschilt sterk per partij. Zo stemden vertegenwoordigers van de FDP en CDU in meer dan 38 procent van de gevallen mee met AfD-voorstellen. Bij de SPD lag dat percentage op 32,1, de Groenen volgden met 29,5 procent en de Linkspartei met 21,1 procent. De hoogste percentages kwamen van partijloze raadsleden en afgevaardigden van kleine partijen zoals Freie Wähler, die in 86,5 procent van de gevallen instemden met AfD-initiatieven.

Waarschuwing voor normalisering
De onderzoekers van het WZB uiten hun zorgen over deze ontwikkeling, meldt Der Spiegel. Volgens hen kan ook lokale samenwerking bijdragen aan de “normalisering en legitimatie van radicale krachten”. Ze wijzen op historische parallellen en benadrukken dat “de vijanden van de liberale parlementaire democratie niet van bovenaf, via de centrale staat, aan de macht zijn gekomen, maar van onderaf, via hun werk in de gemeenten”.

De cijfers illustreren dat het politieke cordon sanitaire tegen de AfD – de zogeheten ‘Brandmauer’ – op lokaal niveau steeds vaker wordt doorbroken. Wat dit op lange termijn betekent voor de politieke verhoudingen in Duitsland, blijft vooralsnog onduidelijk. Maar dat de AfD inmiddels een vaste speler is in de lokale besluitvorming, staat volgens de onderzoekers buiten kijf.

PVV-leider Geert Wilders heeft dinsdag in de Tweede Kamer fel uitgehaald naar het kabinet en de burgemeester van Rotterdam. Aanleiding is een pro-Palestina-demonstratie die op Eerste Paasdag plaatsvond in het centrum van Rotterdam. Volgens Wilders veranderde Rotterdam die dag in een “islamitische enclave” met slogans die opriepen tot geweld tegen Joden en de staat Israël. Blijf via NieuwRechts.nl op de hoogte van het laatste nieuws voor rechts en conservatief denkend Nederland! Start je gratis maand nu via https://nieuwrechts.nl/landing

"Is dit nog Nederland?" Wilders bezorgd na islamitische demonstratie in 'Mekka aan de Maas'

Beluister onze podcast

Boeren in de uitverkoop, criminele asielzoekers in onze opvangcentra – Nederland anno 2025
Of beluister op:

Meerartikelen

huizen Amsterdam
Nieuws

Rapport onthult: gemeente Amsterdam int teveel erfpacht met rekentruc

In Amsterdam zitten bijna tweehonderdduizend huishoudens vast aan erfpacht. Zij huren de grond onder hun huis van de gemeente, en moeten daarvoor jaarlijks een bedrag – de canon – afdragen. Wat veel erfpachters niet wisten: sinds 2017 betalen zij hon

Klever en Trump
Nieuws

PVV zoekt steun in Brussel en uit kritiek op Trump

De PVV, lang fel tegen samenwerking met de EU, pleit nu voor een gezamenlijke Europese aanpak tegen de handelstarieven van de VS. Minister van Buitenlandse Handel Reinette Klever (PVV) lobbyt in Brussel om de economische belangen van Nederland te bes

Brabeck-Letmathe
Nieuws

Nieuwe WEF-voorzitter: 'Water is geen mensenrecht'

De Oostenrijkse zakenman Peter Brabeck-Letmathe is benoemd tot interim-voorzitter van het World Economic Forum in Davos. Zijn benoeming volgt op het aftreden van Klaus Schwab, die het forum decennialang leidde. Brabeck is geen onbekende in het bedrij

Nigeria
Nieuws

IS eist aanslag op christelijke gemeenschap in Nigeria op

In het noordoosten van Nigeria heeft een terreurgroep gelieerd aan Islamitische Staat meerdere aanvallen gepleegd, meldt Europa Press. Daarbij vielen volgens de daders zeker twaalf doden, onder wie burgers en militairen. De extremistische groepering

Trump
Nieuws

Trump wil moeders aanmoedigen om meer kinderen te krijgen

De Amerikaanse regering onderzoekt een opvallend plan om de dalende geboortecijfers aan te pakken. Moeders zouden na de geboorte van een kind recht kunnen krijgen op een premie van 5.000 dollar. President Donald Trump heeft het voorstel nog niet offi

Leyen Rundvlees
Nieuws

Brussel versnelt strijd tegen rood vlees: kweekvlees op weg naar goedkeuring

De EU wil tegen 2040 de CO₂-uitstoot met 90 procent verminderen. Het terugdringen van vleesconsumptie speelt daarbij een hoofdrol. Nederlandse producent Mosa Meat dient als eerste een aanvraag in om kweekvlees te mogen verkopen in Europa. De Europese

Milei
Nieuws

Argentinië krabbelt op: loon stijgt en IMF voorspelt stevige groei

De economische koerswijziging van de Argentijnse president Javier Milei lijkt effect te hebben. Volgens het IMF groeit de economie volgend jaar met 5,5 procent. Tegelijkertijd zijn de lonen van werkende Argentijnen gestegen naar het hoogste niveau in

Koran
Nieuws

Ophef in Luik: honderden Korans verspreid op auto's en brievenbussen

In de Belgische stad Luik zijn dit paasweekend honderden kleine Korans verspreid door onbekende activisten. De boekjes, in zakformaat en in het Frans, werden achtergelaten op autoruiten, in brievenbussen en zelfs bij de deur van een synagoge. Volgens

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Joseph
Nieuws

Lonkt referendum over pensioenstelsel? Bijna meerderheid in Tweede Kamer

Wie straks liever in het oude pensioenstelsel blijft, moet die keuze zelf kunnen maken. Dat vindt coalitiepartij NSC. De partij wil dat werkenden en gepensioneerden individueel bezwaar mogen maken tegen de verplichte overstap naar het nieuwe pensioen

Klever
Nieuws

NSC draait op handelsverdrag: voedselveiligheid in gevaar?

De Tweede Kamer debatteerde dinsdagavond over de vraag hoe Europa zich economisch kan wapenen in een tijd van oplopende spanningen. De aanleiding is de dreiging van een handelsoorlog met de Verenigde Staten. Minister Klever (PVV) van Buitenlandse Han

Von der Leyen
Nieuws

Brussel voert druk op: sociale media onder vuur van 'EU-censuurwet'

De Europese Commissie wil harder optreden tegen grote sociale mediabedrijven. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen richt haar pijlen op Amerikaanse platforms als X en Meta. Zij zegt dat deze bedrijven zich niet mogen onttrekken aan de Digital Ser

groep asielzoekers
Nieuws

Asielaanvragen nemen fors af in Oostenrijk: wat kan Nederland hiervan leren?

Oostenrijk ziet in het eerste kwartaal van 2025 een forse daling van het aantal asielaanvragen. In totaal kwamen er tussen januari en maart 4.644 aanvragen binnen. Dat is een daling van 33 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De maan

Agema
Achtergronden

Uw medische gegevens straks van Brussel? Dit is hoe het zit

Nederlandse burgers zullen binnenkort standaard hun medische gegevens moeten delen binnen de Europese Unie, tenzij zij actief bezwaar maken. Dat blijkt uit recente uitspraken van minister Fleur Agema (Volksgezondheid) over de invoering van de Europea

AZC
Nieuws

Leiden bouwt tweede azc voor honderden asielzoekers

Het Leidse stadsbestuur heeft een officiële omgevingsvergunning aangevraagd voor een flinke uitbreiding van het bestaande asielzoekerscentrum aan de Haagse Schouwweg. Op het braakliggende terrein de Paardenwei, pal naast het huidige azc, moet een nie

Sarah
Achtergronden

Pauskandidaat Robert Sarah waarschuwt voor radicale islam

Na het overlijden van paus Franciscus zoeken conservatieve katholieken wereldwijd hun hoop in de Afrikaanse kardinaal Robert Sarah. Op sociale media groeit de steun voor zijn benoeming tot nieuwe paus. Zijn tegenstand tegen abortus, genderideologie e

Bosma
Nieuws

Vlaanderen weer van ons? Kamervoorzitter Bosma oppert optie in gesprek met Franse ambassadeur

Tijdens een diner met Kamerleden en de Franse ambassadeur zou Bosma volgens aanwezigen hebben geopperd dat Nederland Vlaanderen zou kunnen annexeren, terwijl Wallonië dan naar Frankrijk zou gaan. Bosma weigert hierover uitspraken te doen, behalve: “E

Wilders
Nieuws

"Is dit nog Nederland?" Wilders bezorgd na islamitische demonstratie in 'Mekka aan de Maas'

PVV-leider Geert Wilders heeft dinsdag in de Tweede Kamer fel uitgehaald naar het kabinet en de burgemeester van Rotterdam. Aanleiding is een pro-Palestina-demonstratie die op Eerste Paasdag plaatsvond in het centrum van Rotterdam. Volgens Wilders ve

Lai Ching-te
Achtergronden

Taiwanese president luidt noodklok: 'China probeert Taiwan te breken'

Op 13 maart 2025 hield de Taiwanese president Lai Ching-te een nationale veiligheidsvergadering. Kort daarna gaf hij een persconferentie over de groeiende dreiging vanuit China. Hij waarschuwde voor vijf grote gevaren, waaronder spionage, infiltratie

Beljaarts
Nieuws

Kabinet wil ‘AI-fabriek’ bouwen om burgerdata te analyseren

Het kabinet wil een centrale ‘AI-fabriek’ laten bouwen waar geavanceerde kunstmatige intelligentie (AI) wordt ontwikkeld, getest en ingezet voor het analyseren van burgerdata. Minister Beljaarts (Economische Zaken) noemt de fabriek een “one-stop-shop

Sinan Çankaya
Opinie

Als je niet wilt integreren, ben je vrij om te vertrekken

Met grote verbazing las ik het interview van Sinan Çankaya in de NRC getiteld: 'Fuck integratie. Ik kan geen andere conclusie trekken'. Çankaya stelt dat integratie in Nederland op niks anders is gebaseerd dan 'witte superioriteit'. Het masker van me