Rechtszaak om verbod vliegreclame Den Haag: ‘Symboolpolitiek zonder effect’

Het verbod op reclames voor vliegreizen en andere fossiele producten in het Haagse straatbeeld ligt onder vuur. De reisbranche, met TUI, D-reizen en koepelorganisatie ANVR voorop, daagde vrijdag de gemeente Den Haag voor de rechter. De inzet: het terugdraaien van een verbod dat volgens hen “geen meetbaar effect heeft” op het milieu en de luchtkwaliteit in de stad.
Sinds 1 januari is het verboden om op bushokjes, tramhaltes en andere gemeentelijke reclameplekken te adverteren voor producten die bijdragen aan klimaatverandering. Denk aan vliegvakanties, cruises en benzineauto’s. De gemeente noemt het een belangrijke stap in het terugdringen van fossiele verleidingen. De reisbranche noemt het juist een voorbeeld van overbodige regelgeving.
Tijdens de zitting in de Haagse rechtbank lieten de advocaten van de ANVR weinig aan onduidelijkheid over, meldt Omroep West. Het verbod is volgens hen 'disproportioneel' en vormt een ernstige inbreuk op de vrijheid van meningsuiting. “Er is geen enkel direct verband met de gezondheid van inwoners van Den Haag,” stelde de advocaat. “In tegenstelling tot bijvoorbeeld milieuzones, die wél invloed hebben op lokale luchtkwaliteit, heeft een verbod op reclame voor een vlucht naar Spanje dat niet.”
De reisorganisaties wijzen erop dat het boeken van minder vluchten niet automatisch leidt tot minder uitstoot in de gemeente Den Haag. Daarom zou de gemeente volgens hen ook geen bevoegdheid hebben om dit soort reclame te verbieden.
Gemeente houdt voet bij stuk
De gemeente Den Haag ziet dat anders. Volgens de advocaat van de stad gaat het om meer dan directe uitstoot binnen de stadsgrenzen. “De opwarming van de aarde stopt niet bij de gemeentegrens,” zei hij in de rechtszaal. “Bewustwording onder inwoners is essentieel voor gedragsverandering. Daar helpt dit verbod bij.”
Het is voor het eerst dat een Nederlands gemeentelijk verbod op fossiele reclame op deze manier juridisch wordt aangevochten. De uitspraak van de rechtbank wordt binnen twee weken verwacht. Die zal niet alleen relevant zijn voor Den Haag, maar ook voor andere gemeenten die soortgelijke stappen overwegen.
Vorige maand zag de provincie Noord-Holland al af van een eerder aangenomen plan om reclames voor vlees, vis, benzineauto’s en vliegreizen uit bushokjes langs provinciale wegen te weren. Hoewel Provinciale Staten in 2022 een voorstel van PvdA en GroenLinks aannamen voor een verbod, is er inmiddels geen meerderheid meer voor. Financiële overwegingen en zorgen over handhaving spelen daarbij een grote rol, meldt De Telegraaf.