De val van het initiatief begon toen grote Amerikaanse banken uit de alliantie stapten. De reden: politieke druk vanuit Washington. President Donald Trump en zijn Republikeinse Partij dreigden met strafmaatregelen voor banken die minder geld steken in de olie-industrie. Trump omschreef klimaatverandering onlangs nog als “een zwendel”.

Daarna volgden ook banken uit Canada, Japan, Australië, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. Zonder die zwaargewichten bleef er weinig over van de ooit ambitieuze club.

Belofte: CO2-neutraal in 2050
De NZBA werd opgericht met een duidelijke missie. Leden beloofden hun investeringen en leningen zo te sturen dat de financiële sector in 2050 netto geen CO2 meer zou uitstoten. Het verbond werd gezien als een belangrijke schakel om de wereldwijde energietransitie in gang te zetten.

Toch stokte de samenwerking. In augustus legde de alliantie de activiteiten al stil om leden te raadplegen over de toekomst. Dat overleg heeft nu geleid tot een definitief einde.

Kritiek van twee kanten
De druk kwam niet alleen uit de politiek. Ook de klimaatbeweging was fel. Milieuorganisaties verweten de banken dat ze fossiele projecten bleven financieren. Volgens hen deed de alliantie te weinig om echt een breuk te maken met olie, gas en kolen.

Zelfs binnen de duurzame hoek groeide de onvrede. Triodos Bank stapte eerder al uit de NZBA omdat de afspraken volgens hen “tekortschoten”.

Veel banken benadrukken dat ze ondanks het einde van de alliantie vasthouden aan hun groene ambities. Hoe stevig die toezeggingen zonder internationaal verbond zullen zijn, is echter de grote vraag.