Burgemeester Essen: 'Bijna elke Duitse stad staat nu op de rand van faillissement'
'Bijna elke Duitse stad staat nu op de rand van faillissement.' Met die waarschuwing schetst de burgemeester van Essen, Thomas Kufen (CDU), een scherp beeld van de financiële situatie. Het totale tekort van Duitse steden loopt in 2025 op tot dertig miljard euro. Een jaar eerder was dat nog vierentwintig miljard euro. Kufen zegt dat deze noodtoestand in heel Duitsland zichtbaar wordt, meldt Bild.
In Noordrijn-Westfalen hebben slechts tien van de 396 gemeenten een sluitende begroting. Het probleem treft volgens Kufen zowel rijke als arme gemeenten. Hij zei dat steden met de rug tegen de muur staan en dat er een landelijke discussie moet komen over wat de welvaartsstaat nog kan dragen. Hij waarschuwt dat steden dit niet zelf kunnen beslissen en dat de federale overheid moet ingrijpen.
Hoge kosten voor opvang en sociale voorzieningen
Kufen wees op de situatie in zijn eigen stad. Essens begroting voor 2025 zou in balans zijn, maar dat plan is niet haalbaar door hoge kosten. De stad rekende op een lichte verhoging van 1,7 miljoen euro, maar zit nu met een tekort van 123 miljoen euro. Volgens de cijfers drukken vooral uitgaven aan vluchtelingenopvang en integratie zwaar op de begroting.
In Essen vormt ongeveer een kwart van de basisschoolleerlingen de categorie ‘niet-Duits’. Als kinderen met een migratieachtergrond worden meegerekend, stijgt dat aandeel naar 35 procent. Deze groepen hebben extra begeleiding nodig. Ook op het gebied van sociale hulp is de druk groot. Landelijk komt ongeveer 63 procent van alle bijstandsontvangers uit het buitenland of heeft een buitenlandse achtergrond, aldus Welt.
Strenge uitgavenstop en zorgen om democratie
Door de tekorten heeft Essen een strikte uitgavenstop ingevoerd. Alleen wettelijke verplichtingen worden nog betaald. Voor iedere uitgave boven vijfduizend euro is nu toestemming nodig van de penningmeester. Volgens Kufen blijft er weinig ruimte over om andere diensten te blijven leveren.
Een hulppakket van de federale overheid levert Essen 335 miljoen euro op in twaalf jaar. Dat komt neer op 28 miljoen per jaar en is volgens Kufen te weinig om bouwprojecten en oplopende kosten op te vangen. Hij zegt dat dit bedrag in Essen slechts genoeg is voor tweeënhalve school.
Kufen waarschuwt dat het vertrouwen in de democratie kan afbrokkelen als basisvoorzieningen niet meer functioneren. Burgers merken het direct als de staat geen opvang, onderwijs of straatverlichting kan garanderen. Dat kan volgens hem gevaarlijk zijn voor het politieke vertrouwen.
