CDA en CU willen dat belastingbetaler opdraait voor fatale 'inschattingsfout' Jetten met Gazprom-contracten

Nieuws 22 november 2022 3 minuten Marit Nubé
Rob Jetten

Eerder dit jaar wilde Energieminister Rob Jetten (D66) Nederlandse gemeenten dwingen om af te stappen van hun gascontracten met de Russische energieleverancier Gazprom. Tientallen gemeenten kwamen vervolgens voor torenhoge kosten te staan. Vorige week bleek echter dat Jetten hierin een fatale 'inschattingsfout' had gemakt, en dat de overstap niet had gehoeven. Het CDA en de ChristenUnie willen dat minister Jetten deze gemeenten volledig gaat compenseren. Naar verluidt is de schade al tientallen miljoenen euro's.

In april kondigde Jetten zijn plannen aan. Hij wilde 'niet langer de Russische staatskas spekken'. Daarom moesten gemeenten hun contract opzeggen bij het Russische staatsbedrijf Gazprom Energy. Maar al snel kwam er veel kritiek op de plannen. Zo bleek het dat zo'n opzegging miljoenen euro's per gemeente kon gaan kosten. De gemeente Utrecht, bijvoorbeeld, kostte het elf miljoen euro om een nieuw contract af te sluiten. 

Ook werd er getwijfeld aan de effectiviteit van de plannen. Als gemeenten hun contract opzeggen, moeten zij nieuw gas inkopen op de Europese markt. Maar dit gas is altijd nog deels Russisch, en de gasprijzen zijn inmiddels tien tot vijftien keer gestegen. Dit betekent dat er met een nieuw gascontract juist méér geld in de Russische staatskas komt. Jettens plannen bleken dus een averechts effect te hebben.

Kritiek uit kabinet en Tweede Kamer
Daarom schoof CDA-Kamerlid Henri Bontenbal eind augustus aan bij Nieuwsuur. Hij zei dat de minister 'deze route niet moet uitwandelen', en beter kon afzien van zijn plannen. Maar minister Jetten hield voet bij stuk: "Dat is een prijs die je moet betalen voor het niet langer vullen van de schatkist van een oorlogszuchtige dictator." Als gemeenten niet wilden meewerken aan de plannen, zag Jetten een mogelijkheid tot gevangenisstraf voor de verantwoordelijke burgemeesters en wethouders. Journalist Wierd Duk noemde dit idee 'tiranniek'.

Begin september werd bekend dat een kamermeerderheid niet meer achter Jettens plannen staat. Ook coalitiepartijen VVD, CDA en ChristenUnie zagen liever dat Jetten de plannen staakte. Hierin besloot Jetten mee te gaan: hij stopte met zijn gasplannen.

Compensatie voor gedupeerde gemeenten
Het CDA en de ChristenUnie kijken nu terug op de affaire. De gasplannen van Jetten blijken namelijk onnodig, meldt NOS. Vorige week werd namelijk bekend dat de Nederlandse gemeenten een contract hadden bij een Nederlandse dochteronderneming van Gazprom, dat op zijn beurt valt onder een Duitse dochteronderneming. Ondertussen is deze onderneming genationaliseerd door de Duitse staat. De plannen hiervoor waren al eerder bekend.

De Nederlandse gemeenten spekken dus niet de Russische staatskas, maar de Duitse. CU-Kamerlid Pieter Grinwis noemt dit "een inschattingsfout van Jetten". Hij zegt: "Er zat al helemaal geen Russisch tintje meer aan dat bedrijf en het gas van andere leveranciers kwam deels ook uit Rusland. Dus het was dubbel fout en gemeenten zijn op hoge kosten gejaagd."

Tientallen gemeenten zijn door Jettens plannen overgestapt op andere leveranciers. Ze kwamen met torenhoge kosten te staan. Nu heeft het kabinet weliswaar voor volgend jaar een tegemoetkoming aangekondigd voor de gedupeerde gemeenten, maar dit vinden het CDA en de ChristenUnie te weinig. De partijen willen dat minister Jetten deze gemeenten volledig gaat compenseren.

Kritische reacties
Vorige week werd er al kritisch gereageerd op het feit dat Gazprom onder de Duitse staat valt. Journalist Wierd Duk schreef: 'Jetten heeft aantal gemeentes dus enorm op kosten gejaagd omdat Nederland weer beste jongetje van de klas moest zijn.'

Het Haagse gemeenteraadslid Ralf Sluijs schreef: 'D66-minister Jetten maakt miljoenenfout waardoor gemeenten peperdure nieuwe gascontracten moesten afsluiten waar u thuis voor opdraait.'

Nu, met de aankondiging van CDA en CU, zijn er opnieuw kritische reacties. Hoogleraar Laurens Sloot vindt: 'Mag alle schade ook verhaald worden op Jetten en/of D66? Dit zijn de kosten van het aanstellen van niet gekwalificeerde mensen. Een vorm van onbehoorlijk bestuur wat mij betreft.' Tot slot reageert Jan Roos: 'Jetten = belastingbetaler. Dubbel genaaid dus.' 

In deze speciale aflevering is Ruben Hanssen, bekend van het platform en YouTube-kanaal The Aesthetic City, te gast. In deze aflevering duiken we in op het onderwerp stedenbouw en de invloed hiervan op lokale gemeenschappen en de mens zelf. Ruben heeft recent via onderzoeksbureau Ipsos onderzoek laten doen naar de voorkeur van Nederlanders. Veel Nederlanders vinden klassieke bouwstijlen het mooist, toch is de heersende stijl onder architecten en stedenbouwkundigen juist uiterst modernistisch. De vraag rijst daarom: hoe democratisch is onze stedenbouw eigenlijk? Dit en nog veel meer komt voorbij in deze speciale en boeiende aflevering. 
Blijf via NieuwRechts.nl op de hoogte van het laatste nieuws voor rechts en conservatief denkend Nederland! Start je gratis maand nu via https://nieuwrechts.nl/landing

Waarom zijn moderne gebouwen zo lelijk? Waar is de democratie in stedenbouw?

Beluister onze podcast

Waarom zijn moderne gebouwen zo lelijk? Waar is de democratie in stedenbouw?
Of beluister op:

Meerartikelen

Bram
Achtergronden

Dierenactivisten rouwen om gedode wolf Bram: 'We zijn verslagen'

De dood van probleemwolf Bram houdt Nederland bezig. Niet alleen vanwege zijn rol in eerdere incidenten, maar ook door de manier waarop dierenactivisten reageren op zijn afschot. Op meerdere plekken verschenen bloemen, kaartjes en gedenkplaatjes. Er

Mona Keijzer
Nieuws

BBB-minister Keijzer voorkomt ingeperkt demonstratierecht bij abortusklinieken

BBB-minister Mona Keijzer heeft op het laatste moment voorkomen dat het demonstratierecht wordt aangepast om bufferzones rond abortusklinieken in te stellen, zo melden bronnen aan RTL Nieuws. Dit besluit is een harde klap voor progressieve partijen d

Weerwind
Nieuws

D66'er Franc Weerwind tijdelijk burgemeester van Terneuzen na azc-crisis

Oud-minister Franc Weerwind wordt tijdelijk burgemeester van Terneuzen. Hij volgt Erik van Merrienboer op, die eind november opstapte. Dat gebeurde na een politiek conflict over de komst van een asielzoekerscentrum in de Zeeuwse gemeente. Weerwind is

Halsema
Nieuws

Halsema wil Koningsdag in Amsterdam beteugelen: meer grip op feesten

Koningsdag in Amsterdam moet rustiger en beter beheersbaar worden. Burgemeester Femke Halsema wil vanaf volgend jaar ingrijpen in de manier waarop de feestdag wordt gevierd. Vooral in de binnenstad zijn de problemen groot. Feesten op plekken als de W

EU-vlaggen
Achtergronden

Mercosur-verdrag wankelt: extra landbouwcontroles moeten verzet breken

Na een kwart eeuw onderhandelen staat het handelsakkoord tussen de Europese Unie en de Zuid-Amerikaanse handelsblok Mercosur opnieuw onder zware druk. De Europese Commissie probeert met extra beschermingsmaatregelen voor boeren de steun van twijfelen

Wiersma
Achtergronden

Rechtse partijen steunen minister Wiersma in mestdebat

In de Tweede Kamer is een fel debat ontstaan over de aanhoudende ruzie in het kabinet over het mestbeleid. Aanleiding zijn gelekte berichten over interne spanningen rond het achtste actieprogramma van de Nitraatrichtlijn. Terwijl linkse partijen spre

Andriese
Achtergronden

PVV waarschuwt in Brussel: ‘Europese identiteit verdwijnt door massa-immigratie’

In het Europees Parlement haalt PVV-Europarlementariër Mieke Andriese hard uit naar het Europese migratiebeleid. In een plenaire bijdrage koppelde zij recente waarschuwingen uit de Verenigde Staten aan wat zij ziet als een existentiële crisis voor Eu

Timmermans
Nieuws

Nederlaag voor Timmermans: zijn strenge EU-klimaatplan gaat niet door

Het Europese verbod op de verkoop van nieuwe benzine- en dieselauto’s vanaf 2035 is van tafel. Daarmee sneuvelt een van de belangrijkste klimaatmaatregelen van Frans Timmermans. Het plan gold jarenlang als een hoeksteen van zijn groene agenda in Brus

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

azc Hardenberg
Nieuws

Aanranding minderjarig meisje gelinkt aan azc: ‘Crimineel om grenzen niet te sluiten’

De aanranding van een minderjarig meisje in Hardenberg heeft een directe relatie met het asielzoekerscentrum in de wijk Marslanden. Dat heeft burgemeester Maarten Offinga gezegd tijdens een vergadering van de gemeenteraad. Het incident heeft volgens

FDF-demonstratie
Nieuws

Boeren trekken naar Utrecht uit protest tegen nieuwe stikstofmaatregelen

De provincie Utrecht zet zich schrap voor een nieuw boerenprotest. Actievoerders van Farmers Defence Force (FDF) demonstreren morgen bij het provinciehuis. De actie is gericht tegen de Utrechtse plannen om de stikstofuitstoot terug te dringen. Provin

Qbuzz
Nieuws

Elektrisch rijden loopt vertraging op: dieselbussen blijven nodig in Zuid-Holland

De overstap naar emissievrij openbaar vervoer in Zuid-Holland loopt vertraging op. Vervoersbedrijf Qbuzz mag de komende maanden blijven rijden met dieselbussen. Het gaat om ongeveer zestien voertuigen in de regio’s Leiden, Alphen aan den Rijn en Goud

Haarlemmermeer tekst gemeentehuis
Nieuws

Ophef over dreigende tekst in gemeentehuis Haarlemmermeer: ‘De dag van afrekening komt dichterbij’

In het gemeentehuis van de Haarlemmermeer zijn bordjes aangetroffen met een Facebookbericht waarin harde en dreigende taal wordt gebruikt over Israël en ‘ongelovigen’. In de tekst staat onder meer: ‘De dag van afrekening komt dichterbij, en dan zulle

Straat
Achtergronden

Barendrecht in verzet tegen komst islamitisch centrum: bewoners voelen zich geïntimideerd

In Barendrecht is de komst van een islamitisch centrum uitgegroeid tot een fel en slepend conflict. Wat begon als een bouwplan op een bedrijventerrein, is inmiddels veranderd in een juridische strijd tussen de gemeente en de initiatiefnemers. Tegelij

prins Constantijn
Nieuws

NAVO-fonds keerde onder toezicht van prins Constantijn tonnen aan bonussen uit

Het NAVO Innovatiefonds (NIF) heeft in 2023 ruim een half miljoen euro aan bonussen uitgekeerd, zonder vastgestelde prestatiecriteria. Dat gebeurde onder toezicht van prins Constantijn. Het fonds stimuleert innovatie in defensietechnologie met publie

Rutte De Jonge
Nieuws

Openbare corona-verhoren onder ede in zicht: Rutte en De Jonge waarschijnlijk opgeroepen

De Parlementaire enquêtecommissie Corona bereidt openbare verhoren voor over het coronabeleid. Die vinden naar verwachting plaats in mei en juni volgend jaar. Dat zegt commissievoorzitter Daan de Kort in het radioprogramma Sven op 1. Volgens hem nade

azc
Achtergronden

Nationale Ombudsman fileert Tubbergen om azc Albergen: gemeente luisterde niet naar inwoners

De gemeente Tubbergen heeft klachten van inwoners over de komst van een asielzoekerscentrum in Albergen niet behoorlijk afgehandeld. Dat concludeert de Nationale Ombudsman, Reinier van Zutphen, na onderzoek. Volgens hem was de gemeente te weinig zich

EU Musk
De Bom

EU wil dat X meer censuur gaat toepassen

Het is immers een bekend boksgevecht in de online wereld: de Europese Commissie versus X (voorheen Twitter), het bedrijf van Elon Musk. De EU is woest op het Amerikaanse platform, omdat X weigert om onwelgevallige meningen te censureren. Dat kan natu

Defensie
Achtergronden

Defensie kocht Israëlische wapens zonder Kamer volledig te informeren

Defensie heeft de Tweede Kamer niet volledig geïnformeerd over de herkomst van speciale vizieren die militairen gebruiken om drones uit de lucht te schieten. Het gaat om het Smash-systeem van het Israëlische bedrijf Smartshooter. Kamerlid Kati Piri (

Von der Leyen
Nieuws

Meer Brusselse invloed op wonen: staatssteun voor middenhuur goedgekeurd

De Europese Commissie wil de woningnood in de Europese Unie aanpakken en grijpt daarbij steviger in. Dinsdag besloot Brussel de staatssteunregels te versoepelen, zodat overheden woningcorporaties ook mogen helpen bij de bouw van middenhuurwoningen. T

bos
Nieuws

Conflict over BBB-natuurbeleid Gelderland escaleert: ambtenaren stappen op

Bij de provincie Gelderland is een ernstig conflict ontstaan over het natuurbeleid van BBB-gedeputeerde Harold Zoet. Het draait om plannen om de beschermde status van grote delen oude bosgronden te schrappen om ruimte te maken voor bebouwing. Ambtena