Formatie klapt door financiële erfenis Kaag: 'Wat teleurstellend'
NSC trekt zich terug uit de formatiegesprekken met PVV, VVD en BBB. Dat maakt partijleider Pieter Omtzigt dinsdagavond bekend. Als reden voor de terugtrekking wordt gewezen op de 'zorgwekkende toestand' van de overheidsfinanciën, waarvoor Sigrid Kaag tot vorige maand verantwoordelijk was. Hierdoor kunnen politieke beloftes zeer waarschijnlijk niet worden waargemaakt, benadrukt NSC.
De partijleiders van PVV, VVD en BBB reageren verslagen op de bekendmaking van NSC. Geert Wilders spreekt van een 'teleurstelling', en zegt er 'niets van te begrijpen'. Ook Dilan Yesilgöz zegt 'zeer verbaasd' te zijn door de terugtrekking van NSC. Ze wil graag horen wat er precies aan de hand is. Tot slot spreekt ook Caroline van der Plas van een 'totale verrassing' en een 'verbijstering'.
Dinsdagavond gaf Omtzigt uitleg aan twee kranten en de NOS over zijn vertrek. Daarna schoof hij aan bij talkshow Humberto om toelichting te geven. Desondanks tasten veel betrokkenen nog in het duister. Weliswaar werd dinsdagochtend bekend dat Pieter Omtzigt zijn twijfels had bij de formatie, maar wel bleef hij aanwezig bij de onderhandelingsgesprekken. Volgens Haagse bronnen zou Omtzigt niet willen regeren met de PVV.
Gebrekkige overheidsfinanciën
In een schriftelijke reactie noemt NSC de 'zorgwekkende toestand van de overheidsbegroting' als de eerste reden van terugtrekking. Hierdoor kan er geen constructieve, nieuwe politiek komen, beweert hij: 'Bestaanszekerheid bouw je niet op luchtkastelen.'
De overheidsfinanciën staan er inderdaad slecht voor. Volgens betrokkenen komt dit vooral door het coronacrisis en het klimaatbeleid. In december keurde de Eerste Kamer een klimaatfonds goed ter waarde van 35 miljard euro.
Ook het tweejarige ministerschap van Sigrid Kaag speelt een rol. Bij haar vertrek vorige maand liet Kaag de Nederlandse staatskas achter met de hoogste staatsschuld aller tijden, namelijk 500 miljard euro. Tijdens haar ministerschap nam de staatsschuld toe met ruim 50 miljard euro.
Bovendien wordt er dankzij Kaags toedoen nog eens een gigantische schuld van 608 miljard euro buiten de Nederlandse boekhouding gehouden. Ook de nieuwe Rijksbegroting voor 2024 rammelt aan alle kanten, constateerde onderzoeker Eric Ypma recent. Volgens hem heeft Kaag 'niets van financiën begrepen'.
Voorstel voor splitsing
Desondanks heerst er verontwaardiging na het besluit van NSC. Zo stelt oud-senator Henk Otten voor om NSC op te splitsen, net zoals in de voorbije jaren is gebeurd met Forum voor Democratie. 'Met één afgesplitst NSC-lid is er rechtse meerderheid (76) in TK. Met eeuwige twijfelaar Omtzigt wordt het niks', benadrukt hij op X.
Rijksbegroting 2024 rammelt: 'Kaag heeft niets van financiën begrepen.'
Praatmee