Deze Haagse schaduwmacht wil het nieuwe kabinet 'zoveel mogelijk' tegenwerken

Achtergronden 17 september 2024 2 minuten Marit Nubé
Binnenhof
ANP

Topambtenaren op het ministerie van Justitie en Veiligheid zullen "zoveel mogelijk zand in de machine strooien" bij de asielplannen van het nieuwe kabinet. Dit kreeg schrijver Arnon Grunberg persoonlijk van hen te horen, vertelt hij bij Buitenhof. Eerder stelde oud-Kamervoorzitter Khadija Arib al dat topambtenaren "machtsposities claimen" in Den Haag zijn.

Zondag was Grunberg te gast bij het NPO-programma Buitenhof om te praten over zijn nieuwe roman en het fenomeen van 'moralisme met het geven vingertje'. Al snel kwam het gesprek op politiek, met Prinsjesdag en de Algemene Beschouwingen in het vooruitzicht. Daar deed Grunberg een opmerkelijke uitspraak over Haagse topambtenaren. 

Afgelopen jaar gaf Grunberg een lezing op het ministerie van Justitie en Veiligheid, toen de PVV, VVD, NSC en BBB een nieuw kabinet aan het formeren waren. Na afloop praatte hij nog even na met wat topambtenaren, die belast zijn met asielzaken. Daar kreeg hij het volgende van hen te horen: "Wanneer dat kabinet er echt komt, dan zullen we zoveel mogelijk zand in de machine strooien."

Al snel probeerden presentator Pieter Jan Hagens en GL/PvdA-leider Frans Timmermans om de uitspraak te relativeren, maar Grunberg bleef erbij dat dit hem letterlijk zo was gezegd. Oftewel: topambtenaren willen actief voorkomen dat Nederland een streng asielbeleid krijgt.

Stiekeme machthebbers
Vorig jaar klapte oud-Kamervoorzitter Khadija Arib al uit de school over de schaduwmacht van Haagse topambtenaren. Volgens haar hebben zij "invloed op het parlementaire proces", vertelde ze bij Zomergasten. Oftewel: de gekozen Kamerleden hebben lang niet alle touwtjes in handen.

"Topambtenaren claimen machtsposities", zei Arib. "Het is een ongecontroleerde macht. Politici kunnen worden afgerekend op wat ze wel en niet doen, maar topambtenaren niet."

Ondertussen hebben topambtenaren wel "heel veel invloed achter de schermen, beïnvloeden ze eigenlijk het parlementair proces en hebben ze contacten met departementen en ministers", aldus Arib.

De PvdA'er vervolgde: "Ik heb er altijd voor gewaarschuwd dat het parlement onafhankelijk is, dat openheid de norm is, en over zichzelf gaat. Volksvertegenwoordigers bepalen wanneer ze wel en niet een debat of enquête doen. Dat gebeurt niet via topambtenaren die met elkaar gaan lunchen en hun eigen netwerken hebben. Daar heb ik mij wel tegen verzet."

Meerartikelen

rechter AfD
Nieuws

Na Frankrijk probeert links ook in Duitsland rechts buiten centrum van de macht te houden

De Duitse partij Alternative für Deutschland (AfD) zou volgens het reglement van orde van het Duitse parlement, de Bondsdag, drie belangrijke commissies moeten voorzitten. Echter, wordt dit tegengewerkt door andere fracties die weigeren om AfD-kandid

Bruins
Nieuws

Pro-Palestijnse studenten kapen rondetafelgesprek met minister

Maandag ging Onderwijsminister Eppo Bruins in gesprek met verschillende studentenorganisaties over de pro-Palestijnse protesten van de afgelopen maanden. Tijdens het gesprek sprak de minister zijn afkeuring uit over de vernielingen en geweld tijdens

Faber
Nieuws

Migratie opt-out aangevraagd in Europa

Minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie) heeft aangekondigd dat ze een belangrijke stap heeft gezet om een van de primaire PVV-verkiezingsbeloftes in te lossen: strenger immigratiebeleid. Faber heeft aangegeven officieel bij de Europese Commissie

Palestijnse sticker
Video

Zo houd je de straten schoon

Het Nederlandse straatbeeld lijkt drastisch te veranderen, want er verschijnen steeds vaker pro-Palestijnse stickers op lantaarnpalen, muren en verkeersborden. Hoogste tijd voor een schoonmaakactie, vindt Mariana. In een video is te zien hoe ze de Ne

Timmermans
Nieuws

Timmermans verzoekt Kamervoorzitter om ook citaten uit de Koran te delen in gedichten

GL/PvdA-leider Frans Timmermans vond een Bijbels citaat die Kamervoorzitter Martin Bosma gebruikte om de debatdag te openen ontroerend, maar verzocht de Kamervoorzitter direct om voortaan ook citaten uit de Talmoed en de Koran te delen. Bekijk de vid

Broeder Rahide
Video

Imam: 'In Nederland zijn moslims de baas. Als het je niet bevalt, ga je maar weg'

Broeder Rahide heeft een duidelijke boodschap aan zijn TikTok-volgers: "De moslim is de baas in Nederland. En als het je niet bevalt, dan ga je maar je land uit." Ook beweert hij dat Nederland vroeger ooit het grootste islamitische land ter wereld wa

Jagne Al Diri Tatar
Nieuws

Drie tieners veroordeeld voor moord in Zweeds restaurant

Drie tienerjongens zijn door de rechtbank van Södertörn veroordeeld voor een moord in een restaurant in een buitenwijk van Stockholm. Het incident vond in maart van dit jaar plaats, waarbij een 27-jarige man werd doodgeschoten in de Pascha pizza-hout

Leyen
Nieuws

Veel genderdiversiteit in nieuwe Europese Commissie

De Europese Commissie heeft haar nieuwe samenstelling bekendgemaakt. Wat vooral opvalt is het hoge aantal vrouwen. Het streven naar genderdiversiteit was een persoonlijke wens van voorzitter Ursula von der Leyen, die lidstaten onder druk zette om hun

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

VVD
Nieuws

Groep VVD’ers waarschuwt fractie voor populistische koers

Een groep van zo’n 35 VVD-leden heeft een brief geschreven waarin de fractie wordt gewaarschuwd voor de richting waarin de partij zich momenteel beweegt. Volgens de brief, die in handen is van NRC, is de partij „op een glijdende schaal beland” door d

Hezbollah
Nieuws

Explosie Hezbollah piepers: gerichte aanval?

Honderden strijders van de Libanese terroristische organisatie Hezbollah zijn gewond geraakt nadat de piepers waarmee ze onderling communiceren zijn ontploft. Volgens Hezbollah zijn er ten minste negen mensen omgekomen en 2750 gewond geraakt. Daarmee

Asiel
Nieuws

PVV-Europarlementariër: 'Tijd voor een drastisch anders Europees migratiebeleid'

In een fel betoog in het Europees Parlement heeft PVV'er Marieke Ehlers kritiek geuit op het Europese migratiebeleid. Volgens haar zijn de gevolgen van de massale toestroom van migranten duidelijk zichtbaar, niet alleen in Duitsland, maar in heel Eur

Zweden
Nieuws

Zweden verlaagt ontwikkelingshulp: wil meer geld in eigen land investeren

De Zweedse regering zet een nieuwe stap in de herstructurering van het Zweedse ontwikkelingshulpbeleid. Het jaarlijkse hulpbudget van Zweden wordt vanaf 2026 verlaagd met 200 miljoen euro. Volgens de regering is deze verlaging nodig om de financiële

Migranten
Nieuws

Rechter verwijdert verzoek slachtoffer 'grooming gang' om verkrachters uit te zetten

De aanbeveling van een slachtoffer van verkrachting in het Verenigd Koninkrijk (VK) dat twee van haar verkrachters, van Pakistaanse afkomst, na het uitzitten van hun straf zouden moeten worden uitgezet naar hun geboorteland Pakistan is door de rechte

Geld
Nieuws

Energiearmoede treft platteland harder dan Randstad

Energiearmoede blijft een groot probleem in Nederland, vooral op het platteland. Huishoudens met lage inkomens in landelijke gebieden zijn jaarlijks veel meer geld kwijt aan gas en elektriciteit dan vergelijkbare huishoudens in de Randstad, blijkt ui

Arrestatie
Opinie

Vrijheid van meningsuiting onder vuur: eerst Verenigd Koninkrijk, nu Zweden

"Denk na voordat je iets post". Met deze dystopische woorden waarschuwde het Openbaar Ministerie van het Verenigd Koninkrijk (VK) recentelijk op X dat mensen moeten uitkijken wat ze op social media posten. Niet iedereen heeft deze waarschuwing ter ha

Palestijnen
Opinie

Wat maakt de Palestijnen uniek?

De huidige oorlog tussen Hamas en Israël is uniek, zo stelt de bekende Britse journalist Douglas Murray: “Het is heel ongebruikelijk dat een strijdende partij [Israël] zijn vijanden van voedsel voorziet. Ik kan geen andere conflicten bedenken die ik

Zonnepanelen
Nieuws

Zonnepanelensector stort in door dalende vraag

De vraag naar zonnepanelen is in een vrije val geraakt, wat leidt tot een golf aan faillissementen in de sector. Zeker zeventig bedrijven, vooral installateurs, zijn dit jaar al failliet gegaan. Deze scherpe toename in het aantal faillissementen is v

Baudet Wilders
Nieuws

Linkse christenen verzetten zich met verklaring tegen ‘extreemrechts’

In een verklaring nemen honderden christelijke leiders duidelijk stelling tegen 'extreemrechts' gedachtegoed. De verklaring stelt dat een gedachte van ‘eigen volk eerst’ onmogelijk kan samengaan met een Bijbelse boodschap van naastenliefde. Ook benad

Israël
Nieuws

Israël zet volgende stap in komst CBDC

Israël zet stappen in de ontwikkeling van de nationale CBDC-munt, de Digitale Sjekel. Naar alle waarschijnlijkheid mag een Israëlische start-up de onderliggende technologie gaan aanleveren, melden bronnen op sociale media. In 2017 stelde de Bank of I

Leeuwinnen
Opinie

Waarom vrouwelijke voetballers niet evenveel verdienen als mannen

De Zwitserse voetballer Alisha Lehmann vindt dat zij als vrouw evenveel betaald moet krijgen als haar mannelijke collega's. Hetzelfde werk moet beloond worden met hetzelfde salaris, stelt ze in een recent interview. Maar dit vindt voormalig Eredivisi