Brussel geeft 4,4 miljard euro aan Zuid-Afrika voor energieprojecten

De Europese Commissie heeft besloten om 4,4 miljard euro aan belastinggeld uit te trekken voor Zuid-Afrika. Dit geld is bedoeld voor de overgang naar 'schone energie'. De beslissing zorgt voor felle kritiek, vooral omdat de Zuid-Afrikaanse regering wordt beschuldigd van corruptie, incompetentie en anti-blank beleid door critici.
Von der Leyen sluit miljardenpakket met Zuid-Afrika
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen kondigde het financieringspakket aan tijdens een gezamenlijke persconferentie met de Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa. ‘Het is een belangrijke eerste toezegging in het kader van de campagne Scaling up Renewables in Africa. Ik hoop dat het vele anderen zal inspireren om bij te dragen!', schreef ze op X.
Ze benadrukte de samenwerking tussen de EU en Zuid-Afrika. ‘Europa waardeert zijn partnerschap met Zuid-Afrika, net zoals ik mijn vriendschap met president Ramaphosa waardeer. Zuid-Afrika kan op Europa rekenen. En ik weet dat Europa op Zuid-Afrika kan rekenen.’
Ramaphosa benadrukte het belang van samenwerking. ‘Als er ooit een moment was waarop het absoluut noodzakelijk is dat partners die dezelfde waarden delen samenwerken, dan is het nu', verklaarde hij. Daarbij benadrukte hij ‘democratie, de rechtsstaat en respect voor internationaal recht en humanitair recht.’
Landonteigening zonder compensatie
De samenwerking komt op een moment van groeiende spanningen tussen Zuid-Afrika en de Verenigde Staten. In 2024 voerde Zuid-Afrika de Expropriatie Act in, waarmee de regering landbouwgrond kan onteigenen zonder compensatie. Dit beleid is bedoeld om land te herverdelen onder zwarte Zuid-Afrikanen, maar roept grote zorgen op over de toekomst van blanke boeren.
De Amerikaanse regering onder Donald Trump reageerde fel op de maatregel. Als straf schortte Trump 440 miljoen dollar aan hulp aan Zuid-Afrika op. Hij noemde de wet een vorm van raciale discriminatie tegen blanke landbezitters en overwoog zelfs om hen asiel te bieden in de VS.
Minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio weigerde vervolgens om de G20-top in Johannesburg bij te wonen. ‘Zuid-Afrika doet zeer slechte dingen', schreef hij op X. ‘Ze onteigenen privébezit. Ze gebruiken de G20 om ‘solidariteit, gelijkheid en duurzaamheid’ te promoten. Met andere woorden: DEI en klimaatverandering. Mijn taak is om Amerika’s nationale belangen te verdedigen, niet om belastinggeld te verspillen aan anti-Amerikanisme.’
Kritiek op Brussel neemt toe
Von der Leyen krijgt hevige kritiek op haar besluit om miljarden euro’s aan Europees belastinggeld naar Zuid-Afrika te sturen. Belgische Europarlementariër Tom Vandendriessche sprak zich uit tegen het beleid: 'Miljarden voor het racistisch en door en door corrupt regime in Zuid-Afrika.'
PVV-Europarlementariër Setiatia Stöteler voegde hieraan toe dat Von der Leyen 'zich moet schamen'.