BVNL-beleidsmedewerker en journalist Vala van den Boomen spreekt van “goed nieuws” dat er daadwerkelijk een voorbehoud is gemaakt. “De aanhouder wint,” zegt zij na de uitspraak van de rechter. De brief, die lange tijd geheim werd gehouden, is volgens haar om meerdere redenen opmerkelijk.

In de eerste plaats erkent Nederland formeel dat de voorgestelde IHR-wijzigingen niet zomaar konden worden geaccepteerd zonder parlementaire betrokkenheid. Daarmee lijkt er gehoor te zijn gegeven aan de zorgen over democratische controle op internationale afspraken die directe gevolgen kunnen hebben voor nationaal beleid tijdens gezondheidscrisissen. 

Toch zit er volgens Van den Boomen “een addertje onder het gras”. In dezelfde brief schrijft Nederland namelijk dat het land zich alsnog zal aansluiten bij de wijzigingen, zodra het debat is gevoerd. Daarmee, stelt zij, is het voorbehoud in feite een formaliteit. “De boodschap is: ‘Beste WHO, beste Tedros, maak je geen zorgen, wij tekenen straks gewoon bij het kruisje’.”

De voorgestelde wijzigingen aan de IHR gaan volgens critici veel verder dan gezondheidsmaatregelen. Onder het mom van ‘pandemische paraatheid’ zou de WHO meer bevoegdheden krijgen om wereldwijd beleid te coördineren en op te leggen, ook buiten een acute gezondheidscrisis om. Termen als One Health, diversity, equity en climate health maken onderdeel uit van de nieuwe richtlijnen.

Hij is er! De geheim verklaarde brief van het Ministerie van Buitenlandse Zaken aan de WHO. De rechter stelde @BVNLNederland in het gelijk, want de wet is nou eenmaal de wet. En daar moet ook de overheid zich aan houden. pic.twitter.com/EMRO83lYvO

— Vala van den Boomen (@ValavdBoomen) June 10, 2025