Duitse regering verhoogt bijstandskosten naar recordhoogte

Nieuws 29 juni 2025 2 minuten Marit Nubé
Merz
ANP / News Agency Germany/Shutterstock

De uitgaven voor uitkeringen in Duitsland stijgen dit jaar met miljarden. Nog nooit gaf de regering zoveel uit aan sociale uitkeringen. De plannen zorgen voor discussie – niet alleen over het geld, maar ook over de koers van het land.

De Duitse regering onder leiding van bondskanselier Friedrich Merz heeft het nieuwe begrotingsvoorstel voor 2025 gepresenteerd. Een opvallend onderdeel: de explosieve stijging van de uitgaven aan het uitkeringsstelsel. Voor 2025 staat er 42,6 miljard euro op de begroting voor uitkeringen en bijbehorende kosten, meldt de krant Welt. Dat is vijf miljard euro meer dan vorig jaar.

De uitkeringen zelf zijn goed voor 29,6 miljard euro – een stijging van 3,1 miljard ten opzichte van 2024. De overige 13 miljard euro gaat naar extra ondersteuning, zoals huur en stookkosten van uitkeringsgerechtigden. In 2024 was dat bedrag nog 11,1 miljard euro. Voor het eerst overschrijdt het burgergeld-budget daarmee de grens van 40 miljard euro.

Het aantal gezinnen in Duitsland dat afhankelijk is van de sociale bijstandsuitkering laat een opvallende trend zien. Meer dan 62 procent van deze huishoudens heeft geen Duitse nationaliteit, een recordhoogte. Dit bleek vorig jaar uit cijfers van de Bundesagentur für Arbeit.

Sociale uitgaven stijgen tot recordhoogte
Niet alleen het burgergeld, maar het hele sociale vangnet wordt flink uitgebreid. In totaal wil de regering in 2025 zo’n 52 miljard euro uittrekken voor de basisvoorzieningen van uitkeringsgerechtigden. Dat is vijf miljard euro meer dan het jaar ervoor – opnieuw een record.

De totale begroting voor het ministerie van Arbeid en Sociale Zaken, waar het burgergeld onder valt, groeit dit jaar naar 190 miljard euro. Dat was vorig jaar nog 176 miljard. In 2026 wordt er al gerekend op 197 miljard euro. Aan het eind van de huidige kabinetstermijn – in 2029 – moet het totaal op 219 miljard euro staan. Dat is een stijging van ruim 43 miljard euro ten opzichte van het begin van deze kabinetsperiode.

Een kwart meer staatsschuld
Met deze begroting stijgt ook de staatsschuld van Duitsland stevig door. In de komende vijf jaar plant de regering een extra schuldopbouw van 846,9 miljard euro. Ter vergelijking: dat is ongeveer de helft van de totale schuld die alle Bondsregeringen sinds 1949 samen hebben opgebouwd.

De toename van de uitgaven en de schulden leidt tot kritiek vanuit oppositiekringen en economen, die waarschuwen voor een groeiende afhankelijkheid van sociale uitkeringen en een afnemende financiële speelruimte voor toekomstige generaties. 

In deze speciale aflevering is Ruben Hanssen, bekend van het platform en YouTube-kanaal The Aesthetic City, te gast. In deze aflevering duiken we in op het onderwerp stedenbouw en de invloed hiervan op lokale gemeenschappen en de mens zelf. Ruben heeft recent via onderzoeksbureau Ipsos onderzoek laten doen naar de voorkeur van Nederlanders. Veel Nederlanders vinden klassieke bouwstijlen het mooist, toch is de heersende stijl onder architecten en stedenbouwkundigen juist uiterst modernistisch. De vraag rijst daarom: hoe democratisch is onze stedenbouw eigenlijk? Dit en nog veel meer komt voorbij in deze speciale en boeiende aflevering. 
Blijf via NieuwRechts.nl op de hoogte van het laatste nieuws voor rechts en conservatief denkend Nederland! Start je gratis maand nu via https://nieuwrechts.nl/landing

Waarom zijn moderne gebouwen zo lelijk? Waar is de democratie in stedenbouw?

Beluister onze podcast

Waarom zijn moderne gebouwen zo lelijk? Waar is de democratie in stedenbouw?
Of beluister op:

Meerartikelen

Vleesvervanger
Onderzoek

Studie: sommige vleesvervangers verhogen risico op hartziekten

Plantaardig eten geldt vaak als gezond en duurzaam. Maar dat beeld kantelt zodra het gaat om sterk bewerkte producten. Een grote Franse studie laat zien dat juist plantaardige vleesvervangers en andere industriële producten het risico op hart- en vaa

TikTok
Nieuws

AP waarschuwt: TikTok stuurt nog altijd persoonsgegevens door naar China

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) waarschuwt dat TikTok persoonlijke gegevens van gebruikers blijft doorsturen naar China. Dat gebeurt ondanks eerdere uitspraken van Europese privacytoezichthouders, die deze datadoorgifte in strijd achten met de Al

vliegtuig
Nieuws

Duitsland haalt dit jaar nog honderden extra Afghanen binnen

De Duitse regering blijft vasthouden aan eerdere toezeggingen voor de opname van Afghanen. Tot het einde van dit jaar zullen nog 535 Afghanen naar Duitsland komen. Dat heeft minister van Binnenlandse Zaken Alexander Dobrindt (CSU) bevestigd. De instr

kind op telefoon
Nieuws

Een op de vier Britse tieners zoekt mentale hulp bij AI-chatbots

Steeds meer jongeren zoeken mentale steun bij kunstmatige intelligentie. Niet uit luxe, maar bij gebrek aan alternatieven. In het Verenigd Koninkrijk blijkt inmiddels één op de vier tieners gebruik te maken van AI-chatbots voor psychische ondersteuni

Mohamed Shahin demonstratie
Nieuws

Imam die Hamas-aanval prees vrijgelaten ondanks ingetrokken verblijfsvergunning

In Italië is ophef ontstaan over een rechterlijke beslissing in een gevoelige terrorismezaak. Een hof van beroep heeft besloten een imam uit Turijn vrij te laten die de aanval van Hamas op 7 oktober in Israël had geprezen. Volgens de rechter vormden

Starmer
Nieuws

Boeren overwegen zelfdoding door erfbelasting, Starmer zet ‘zinnige hervorming’ door

De Britse premier Keir Starmer heeft erkend dat sommige boeren overwegen een einde aan hun leven te maken vanwege een nieuwe erfbelasting op familieboerderijen. Dat bleek tijdens een verhoor in het Lagerhuis. Tegelijk maakte Starmer duidelijk dat hij

Meloni
Nieuws

Meloni weigert begroting 1,4 miljard euro voor verbouwing EU-gebouw

De Europese Unie werkt aan plannen voor een grootschalige renovatie van het Justus Lipsius-gebouw in Brussel. Het gaat om een van de belangrijkste machtscentra van de EU, waar duizenden vergaderingen per jaar plaatsvinden. De kosten lopen volgens int

Ahmed al-Ahmed
Nieuws

Bondi-held Ahmed al-Ahmed uitgemaakt voor verrader na redden van Joodse levens

Ahmed al-Ahmed, de Syrische man die tijdens een terreuraanval op Bondi Beach Joodse levens redde, krijgt zware kritiek vanuit de Palestijnse onlinewereld. Op sociale media wordt hij uitgemaakt voor verrader en huurling. Dat terwijl hij wereldwijd wor

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Vandendriessche
Achtergronden

Europarlementariër waarschuwt: "EU is oorlogszuchtig monster"

De Europese Unie dreigt haar oorspronkelijke koers definitief te verliezen. Dat stelde Europarlementariër Tom Vandendriessche deze week in een felle toespraak in het Europees Parlement. Volgens hem schuift Brussel steeds verder op richting centrale m

Ayoub Mahi
Nieuws

Geen celstraf voor dodelijke terreuraanslag bij Erasmusbrug, wel tbs

De rechtbank Den Haag heeft een 23-jarige man die bij de Erasmusbrug in Rotterdam een dodelijke terreurdaad pleegde terwijl hij "Allahoe akbar" schreeuwde, geen gevangenisstraf opgelegd. De rechter achtte hem volledig ontoerekeningsvatbaar. Wel krijg

Keijzer
Nieuws

Ministerie grijpt in bij gratis pendelbus Ter Apel: 'Beloning voor overlast'

Het ministerie van Asiel en Migratie wil dat de gemeente Westerwolde per direct stopt met de gratis pendelbus tussen het aanmeldcentrum in Ter Apel en station Emmen. Volgens het ministerie is gratis vervoer voor asielzoekers onwenselijk en werkt het

Trump
Nieuws

Amerikaanse commissie roept blanke mannen op om discriminatie te melden

De Amerikaanse regering zet een nieuwe stap in haar strijd tegen zogeheten DEI-programma’s. De federale gelijkheidscommissie EEOC roept blanke mannen expliciet op om melding te maken van discriminatie op de werkvloer. Volgens de commissie zijn progra

Diederik van Dijk
Opinie

Géén productie van menselijk leven voor onderzoek

In deze column reageert SGP-Kamerlid Diederik van Dijk op het aangenomen initiatiefwetsvoorstel van D66 en VVD dat het kweken van menselijke embryo’s voor wetenschappelijk onderzoek mogelijk maakt. Van Dijk zet daar een principieel bezwaar tegenover

militairen
Nieuws

Kritisch rapport: EU-defensie kost miljarden, maar levert weinig op

De Europese Unie wil zich voorbereiden op oorlog, maar mist volgens een kritisch rapport van MCC Brussels de basis om dat geloofwaardig te doen. Brussel kondigde eerder al een herbewapeningspakket van 800 miljard euro aan en presenteerde een Routekaa

Orban
Nieuws

Orbán: 90 miljard EU-steun Oekraïne is 'weggegooid geld'

Europese regeringsleiders hebben in de nachtelijke uren in Brussel besloten dat EU-lidstaten samen 90 miljard euro zullen lenen om Oekraïne financieel te steunen. Het eerder besproken plan om bevroren Russische tegoeden direct aan Oekraïne over te dr

pensioen
Nieuws

Pensioenhervorming kan leiden tot nieuwe risico’s voor banken

De hervorming van het Nederlandse pensioenstelsel brengt niet alleen veranderingen voor pensioendeelnemers, maar ook risico’s voor banken en de financiële markt. Volgens de Franse zakenbank Société Générale kan de overstap leiden tot onverwachte span

Jetten
Peiling

D66 blijft grootste partij van het land in laatste Ipsos-peiling van het jaar

Ruim twee maanden na de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober zijn de politieke verhoudingen nauwelijks verschoven. Dat blijkt uit de eerste zetelpeiling van Ipsos I&O sinds de stembusgang. D66 blijft de grootste partij van het land. Als er nu verk

EU
Nieuws

Europees Hof fluit EU-grenspolitie terug na uitzetting Syrisch gezin

Het Europees Hof van Justitie heeft bepaald dat Frontex verantwoordelijk kan worden gehouden voor het illegaal terugsturen van een Syrisch gezin naar Turkije. Daarmee wordt een eerdere uitspraak van een lagere EU-rechter vernietigd. Die had geoordeel

provinciehuis Utrecht
Nieuws

Linkse partijen drukken verduurzaming van 100 miljoen voor provinciehuis door

Ondanks stevige kritiek heeft een meerderheid van de Provinciale Staten van Utrecht ingestemd met de verbouwing en verduurzaming van het provinciehuis. Het gaat om een project met totale kosten van ruim 100 miljoen euro. Woensdag lag het ontwerpplan

D66
Opinie

We laten D66 toch niet bepalen wat ‘democratie’ is?

Het nieuwe voorstel van D66 om politieke partijen zonder leden effectief af te schaffen, wordt verkocht als een democratische correctie of zelfs een 'versterking' van wat D66 oppert dat democratie zou moeten zijn. Wie geen leden heeft, zou ondemocrat