EU financiert NPO-uitzending die lobbyschandaal Timmermans verdraait

Een recente aflevering van het NPO-programma Medialogica heeft tot discussie geleid. In plaats van het lobbyschandaal rond oud-Eurocommissaris Frans Timmermans centraal te stellen, richtte de uitzending zich op critici van het beleid. Daarom onderzocht columniste Marianne Zwagerman de geldstromen en verwevenheid tussen omroepen en gesubsidieerde ngo’s. Ze ontdekte opmerkelijke verbanden: de verantwoordelijke omroep Human snoept uit de Europese subsidiepot én werd bestuurd door een doorgewinterde EU-ganger.
Timmermans wordt beschuldigd van het doorsluizen van miljarden euro’s aan EU-subsidies naar activistische ngo’s. Het gaat om een bedrag van ruim zeven miljard euro, verdeeld tussen 2019 en 2024. Organisaties zouden met dat geld lobby hebben gevoerd tegen beleid van het Europees Parlement, terwijl datzelfde parlement formeel onafhankelijk zou moeten zijn.
De Europese belastingbetalersvereniging TAE heeft daarom een strafklacht ingediend bij het Openbaar Ministerie in München en bij de Europese aanklager in Luxemburg. Volgens advocaat van TAE “wisten de beschuldigden dat hun handelen niet gedekt werd door het begrotingsrecht, maar ze overtraden het op grove wijze.” Ook milieuorganisatie ClientEarth kreeg geld van de Commissie om kolencentrales in Duitsland juridisch aan te vallen. De Europese Commissie erkende eerder dit jaar al dat zulke lobbysubsidies zijn verstrekt.
Medialogica onder vuur
Vorige week wijdde het NPO-programma Mediaologica in haar uitzending aandacht aan deze aanklacht. Maar in plaats van de beschuldigingen tegen Timmermans centraal te stellen, koos Medialogica ervoor om de media en politici die het schandaal aankaartten kritisch te benaderen. Columnist Marianne Zwagerman dook in de achtergrond van het programma en kwam tot een onthullende conclusie.
In haar programma Op Z'n Kop! wijst Zwagerman op opvallende financiële en personele banden. Zo is Medialogica een productie van de Vereniging Investeer in Human, die jaarlijks 60.000 euro ontvangt van een stichting die gefinancierd wordt met Europees subsidiegeld. En één van de oprichters van dat subsidienetwerk? Omroep Human, de maker van Medialogica.
Sophie in ’t Veld, die bijna twintig jaar in het Europees Parlement zetelde namens D66, was tot voor kort voorzitter van Human. Daarmee lijken de belangen tussen de Europese subsidie-industrie en de publieke omroep flink verweven. “Waar wij naar gekeken hebben, is niet een journalistieke uitzending, we hebben naar lobby zitten kijken, naar propaganda zitten kijken,” aldus Zwagerman. In een reactie erkent Medialogica weliswaar de subsidiestroom, maar ontkent zij beïnvloeding vanuit Brussel.
De logica van Medialogica.
— Marianne Zwagerman 💟☮️ (@mariannezw) July 24, 2025
Zelf doen alsof je een NGO bent en belastinggeld ophalen in Brussel.
En dan een uitzending maken om de media en politici te beschadigen die het NGO lobbyschandaal aan de kaak stellen.
En dat noemen ze journalistiek.
Tja. pic.twitter.com/mkGYF2zREa
Wat is er mis met die subsidies?
De kritiek op het Europese subsidiecircuit is niet nieuw, maar de recente aanklacht tegen Timmermans zet het debat op scherp. Volgens interne documenten zou onder zijn leiding 750 miljoen euro zijn gegaan naar klimaat-lobbyclubs om steun voor de Green Deal af te dwingen.
De Europese Rekenkamer luidde eerder al de noodklok. Tussen 2021 en 2023 zou 4,8 miljard euro zijn uitgekeerd aan ngo’s actief op het gebied van milieu, migratie en onderzoek. Maar wie precies hoeveel kreeg? Dat weet niemand. Het overzicht ontbreekt volledig.