Kritische D66-wetenschapper genegeerd door eigen partij: ‘Ik ben gecanceld'
De stikstofdiscussie is een van de belangrijkste onderwerpen binnen de formatie tussen D66 en het CDA, maar één deskundige ontbreekt opvallend aan tafel: Han Lindeboom, D66-lid én emeritus hoogleraar die op stikstof promoveerde. Hij trok jaren geleden al aan de bel bij zijn eigen partij, maar kreeg geen enkele reactie. Terwijl hij als specialist een afwijkend inzicht heeft in de stikstofproblematiek. ’Ik ben gecanceld’, zegt hij. Volgens hem wordt de echte natuur genegeerd ten gunste van modellen, meldt 1Twente.
Lindeboom is geen lichte naam. Hij onderzocht in de jaren zeventig enorme pinguïnkolonies op Marioneiland, waar dagelijks honderden kilo’s stikstof neerdaalt. Dat leverde belangrijke kennis op over hoe stikstof zich verspreidt. Hij zag dat effecten vooral dichtbij de bron zichtbaar zijn en na enkele honderden meters verdwijnen. Toch wordt zijn expertise in Nederland bewust buitenspel gezet.
Fouten in de modellen worden genegeerd
Lindeboom kaartte meerdere fouten aan in de stikstofmodellen van het RIVM. Zo werd stikstof aan de Noordzee toegeschreven, terwijl hij als marien ecoloog stelt dat de zee ‘een put en niet een bron’ is. Toen hij dat meldde, werd de fout niet echt hersteld. De verkeerde waarde bleef als ‘meetcorrectie’ in het model bestaan. Ook zag hij bij Callantsoog een aalscholverkolonie naast een meetpunt, wat volgens hem veel verklaart.
Binnen D66 vond hij geen gehoor. Hij presenteerde zijn bevindingen samen met collega-wetenschappers in een interne groep, maar merkte dat kritiek op het rekenmodel ongewenst was. Zijn conclusie is hard: ’Ik ben gecanceld.’ Zijn partij bleef vasthouden aan het huidige beleid, met als gevolg dat zijn expertise aan de kant werd gezet.
Nieuwe inzichten in De Lutte
Tijdens een bezoek aan ’Boer Frans’ in De Lutte kreeg Lindeboom opnieuw bevestiging van zijn twijfels. Fietsend langs de grens zag hij dat Duitse normen veel hoger liggen. Hij zag meer bramenstruiken, wat volgens hem past bij hogere stikstofdepositie. Zijn punt: de natuur verandert wel, maar gaat niet kapot. Daarom pleit hij voor nuchtere keuzes. ’Stel, we zouden de grens virtueel naar onze westkust verplaatsen, dan hebben de Nederlandse boeren in het gebied ineens geen stikstofprobleem meer.’
Hij benadrukt dat de natuur veerkrachtig is en dat technische maatregelen in stallen, plaggen of grazen met schapen veel kunnen oplossen. Volgens hem richten beleidsmakers zich te veel op modellen en te weinig op de werkelijkheid.
Politieke blokkade in Den Haag
Volgens Lindeboom zit het probleem niet in de boeren, maar in de politiek. ’We zitten vast in een ijzeren kooi en om Den Haag staat een dikke muur van minstens vijf kilometer hoog en vijf meter dik.’ Zijn oproep is duidelijk: kijk naar de daadwerkelijke staat van de natuur en gebruik gezond verstand.
Lindeboom zegt tegenover 1Twente dat hij zijn verhaal vertelt om boeren te helpen. ’Ik heb het met die mensen te doen, omdat de regels niet kloppen.’ Een verplichte krimp van de veestapel ziet hij als een verkeerde route: ’Daarmee helpen we onze economie om zeep.’
