De koning kan dat namelijk op verschillende manieren doen. Allereerst is het mogelijk dat hij het breed en algemeen houdt. In dat geval biedt hij excuses aan namens de Nederlandse staat. Maar hij zou het ook persoonlijker kunnen maken en de excuses betrekken op zijn eigen familie. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de Oranjes in het verleden grote winsten maakten met kolonialisme. Het onderzoeksrapport Staat en Slavernij stelt dat het, omgerekend naar vandaag, om een bedrag gaat van minstens 545 miljoen euro. Nazaten van slaven willen daarom dat de koning excuses aanbiedt voor de rol van zijn eigen voorvaderen. 

Het is overigens de eerste keer dat de koning op de Nationale Herdenking Slavernijverleden spreekt. Naast het koningsechtpaar, is ook premier Rutte en een delegatie van het kabinet aanwezig bij de herdenking. Minister Wopke Hoekstra is naar Suriname afgereisd om daar een herdenking bij te wonen. 

Eerder bood premier Mark Rutte al uitgebreid en in vier talen excuses aan namens de Nederlandse staat voor de rol die de staat speelde in slavenhandel en kolonialisme. Daarbij benadrukte hij dat de excuses “geen punt maar een komma” zijn. Verschillende organisaties die zich inzetten voor de erkenning van het slavernijverleden, hebben aangegeven dat erkenning slechts het begin is. 

En dat klopt. Na de slavernij-excuses maakte het kabinet namelijk een bedrag van maar liefst 200 miljoen euro uit voor ‘bewustwording’ en ‘het herdenken van het verleden’. Het geld gaat onder meer naar onderwijs, musea, herdenkingsplaatsen én organisaties en initiatieven van nazaten van slaven zelf. Het gaat daarbij om ‘maatschappelijke initiatieven’ van nazaten. Daar gaat maar liefst 100 miljoen euro heen. Eerder schreef het Algemeen Dagblad dat er flink gesteggel is over de verdeling van het geld. 

De herdenking en de toespraak van koning Willem-Alexander zijn zaterdagmiddag vanaf 13:30 uur live te volgen op NPO 1 en de website van de NOS.