Amerikaans rapport: geen Russische inmenging bij Roemeense verkiezingen
Volgens een nieuw Amerikaans rapport dat gepubliceerd is door de Amerikaanse ambassade in Roemenië was er géén bewijs voor Russische inmenging bij de Roemeense presidentsverkiezingen van november 2024. Dit staat haaks op de bewering van het Roemeense Constitutionele Hof, dat de verkiezingsuitslag ongeldig verklaarde omdat er sprake zou zijn geweest van een ‘Russische informatiecampagne op sociale media’. Onafhankelijke waarnemers, geciteerd in het rapport, stellen echter dat de campagne ‘een organieke verkiezingsactiviteit van een Roemeense politieke partij’ was om de rechtse kandidaat Călin Georgescu tegen te houden.
Op 6 december 2024 schrapte het Constitutionele Hof de uitslag van de eerste ronde van de presidentsverkiezingen. Volgens het hof waren er ‘meerdere onregelmatigheden en schendingen van de kieswet, waardoor de transparantie en eerlijkheid van de verkiezingscampagne in het geding kwamen’. Het voegde daaraan toe dat dit ‘twijfels opriep over de eerlijkheid van het verloop van de verkiezingen’.
De beslissing leidde tot felle reacties. Critici spraken van ‘politieke inmenging in een verkiezing’ en van ‘een ongekende beperking van politieke uitingen die niet in de smaak vallen’.
Tegenstrijdige conclusies
Waar het hof wees op ‘Russische beïnvloeding’, trekt het Amerikaanse rapport een andere conclusie. Onafhankelijke waarnemers, aangehaald in het rapport, stelden dat er geen bewijs was voor buitenlandse inmenging. Volgens hen ging het om ‘een binnenlandse campagne’ die volledig werd uitgevoerd door een Roemeense partij.
Dit verschil in lezing is cruciaal. Het ondermijnt een belangrijk argument waarmee het Constitutionele Hof de verkiezingsuitslag ongeldig verklaarde.
Nieuwe verkiezingsronde in mei
Door de uitspraak van het hof moest de eerste ronde van de presidentsverkiezingen opnieuw worden gehouden in mei 2025. Het Amerikaanse rapport merkt op dat deze nieuwe ronde scherp in de gaten werd gehouden, zowel door binnenlandse als internationale waarnemers.
Tegelijkertijd wijst het rapport op bredere problemen in Roemenië, zoals beperkingen op persvrijheid en moeite voor journalisten om toegang te krijgen tot overheidsinformatie. Sommige verslaggevers worden bedreigd of juridisch aangepakt vanwege hun onderzoek.
Vertrouwen in democratie onder druk
De bevinding dat er geen Russische inmenging was, heeft politieke en maatschappelijke gevolgen. Voorstanders van nationale soevereiniteit zien dit als bewijs dat beschuldigingen van buitenlandse beïnvloeding misbruikt kunnen worden om politieke tegenstanders uit te schakelen.
De verkiezingen van 2025 draaiden uiteindelijk niet alleen om wie de volgende president werd, maar ook om het herstel van vertrouwen in de democratische instellingen. Uiteindelijk verloor de rechtse kandidaat George Simion na een overwinning in de eerste ronde van de nieuwe presidentsverkiezingen de verkiezingen van de linkse voormalige burgemeester van Bukarest Nicușor Dan.
Praatmee