Meloni sprak donderdag met staatshoofden en regeringsleiders voorafgaand aan de Europese Raad in Brussel. Ze presenteerde volgens de Telegraph een routekaart voor hervorming van het EVRM, opgesteld in samenwerking met Alain Berset, de secretaris-generaal van de Raad van Europa. Dat orgaan, gevestigd in Straatsburg, is geen EU-instelling maar een breder samenwerkingsverband van 46 landen. Volgens bronnen in Rome moeten de eerste politieke besprekingen hierover binnen enkele maanden plaatsvinden in de Raad van Europa.

Aan het overleg namen onder meer Denemarken, Nederland, Duitsland, Oostenrijk, Polen, Hongarije en Zweden deel. De landen kwamen overeen dat senior ambtenaren op 5 november in Rome verder zullen praten over internationale verdragen en illegale migratie.

Een woordvoerder van de Italiaanse regering verklaarde: “Premier Meloni gaf een update over de lopende werkzaamheden rond de vraag hoe internationale verdragen aansluiten bij de uitdagingen van irreguliere migratie. De leiders waren het eens om nauwe samenwerking voort te zetten binnen de EU en de Raad van Europa om migratiestromen ordelijker te beheren.”

De Europese mensenrechtenrechtspraak ligt al langer onder vuur omdat deze volgens critici regeringen belemmert om illegale migranten uit te zetten. Meloni benadrukt dat de verdragen werden opgesteld “in een tijd waarin massamigratie en mensensmokkel nog niet bestonden”.

 In een toespraak in het Italiaanse parlement zei Meloni dat de komende vergaderingen bedoeld zijn om “innovatieve oplossingen te vinden” voor de huidige migratiecrisis. “Het wordt een gelegenheid om stil te staan bij de noodzaak om te zorgen dat de uitvoering van de internationale verdragen ons in staat stelt moderne uitdagingen aan te pakken – uitdagingen die ondenkbaar waren toen die verdragen werden ondertekend door Italië,” aldus de premier.

Tijdens de VN-top in New York uitte Meloni ook stevige kritiek op “activistische rechters” die volgens haar de verdragen “ideologisch en eenzijdig” interpreteren. “Deze conventies zijn niet meer actueel in deze context en, wanneer ze ideologisch worden geïnterpreteerd, vertrappen ze de wet in plaats van haar te handhaven,” zei ze.

Italië staat niet alleen. Denemarken, Nederland en andere landen delen de wens om juridische obstakels bij uitzettingen te verminderen. Denemarken heeft een overeenkomst met Rwanda voor het verwerken van asielaanvragen buiten de EU, al ligt die deal momenteel stil vanwege juridische bezwaren. Nederland werkt aan een vergelijkbaar plan met Oeganda, dat eveneens mogelijk in strijd is met het EVRM.

Meloni’s eigen Albanië-plan, waarbij migranten in de Middellandse Zee zouden worden opgevangen en verwerkt in niet-EU-land Albanië, ligt juridisch onder vuur. Toch ziet zij de hervorming van het EVRM als een noodzakelijke stap om dat soort initiatieven juridisch houdbaar te maken.