VS verwerpt WHO-regels: ‘Wij geven onze macht niet weg’

De Verenigde Staten zullen de voorgestelde amendementen op het pandemieverdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) niet accepteren. Dat heeft minister van Volksgezondheid Robert F. Kennedy Jr. bekendgemaakt in een videoverklaring op sociale media. De boodschap is glashelder: de Amerikaanse regering wil geen macht overdragen aan een ongekozen internationale organisatie, ook niet tijdens een pandemie.
Sinds de coronaperiode probeert de WHO een nieuw pandemieverdrag te implementeren waarmee de WHO meer bevoegdheden zouden krijgen tijdens een nieuwe mondiale virusuitbraak. Maar Kennedy toont zich uiterst kritisch hierop. Volgens hem zouden deze nieuwe WHO-regels leiden tot een verlies van controle over binnenlands beleid. “Landen die de nieuwe regels accepteren, tekenen ermee in op het overdragen van hun macht in gezondheidscrises aan een ongekozen internationale organisatie,” aldus de minister.
De WHO zou in dat geval zonder toestemming maatregelen mogen afkondigen zoals lockdowns, reisbeperkingen of vaccinatieverplichtingen. “Sterker nog, het hoeft niet eens om een officiële crisis te gaan,” zegt Kennedy. “Ook alleen al potentiële risico’s kunnen voldoende zijn om in te grijpen.”
Censuur en controle
Een groot deel van zijn kritiek richt zich op de manier waarop de WHO via deze regels ook de informatievoorzieningwil stroomlijnen. Volgens Kennedy krijgen landen de plicht om systemen op te zetten voor ‘risicocommunicatie’. Dat opent de deur naar gecentraliseerde berichtgeving, die volgens hem lijkt op “de propaganda en censuur die we zagen tijdens de coronapandemie.”
Kennedy waarschuwt dat de wijzigingen niet alleen over medische zorg gaan. Ze bevatten ook bepalingen over vaccinatiepaspoorten, gezondheids-ID’s en een gecentraliseerde medische database. “Het legt daarmee de basis voor wereldwijde medische surveillance van iedere burger,” zegt hij.
Geen verdrag, geen debat
Wat Kennedy vooral steekt, is dat er geen openbare discussie is geweest. De wijzigingen zijn geen formeel verdrag en hoeven niet langs de Amerikaanse Senaat. “Als we de WHO zóveel macht geven, moeten we daar tenminste een publiek debat over voeren,” aldus de minister.
Kennedy benadrukt dat samenwerking met andere landen belangrijk blijft. Maar dat mag volgens hem niet ten koste gaan van fundamentele vrijheden of de Amerikaanse Grondwet.
De tekst gaat door onder het kader.
De Internationale Gezondheidsregeling (IHR) zijn een set regels van de WHO, bedoeld om landen wereldwijd te helpen bij het aanpakken van gezondheidsbedreigingen met internationale impact. De voorgestelde wijzigingen zouden de WHO meer bevoegdheden geven om te reageren op opkomende crises, ook preventief.
Critici, zoals Kennedy, vrezen dat dit ten koste gaat van nationale zeggenschap en burgerrechten. Voorstanders wijzen erop dat pandemieën grenzen overstijgen en internationale coördinatie noodzakelijk maken.
'WHO faalde tijdens corona'
De minister haalt ook uit naar het optreden van de WHO tijdens de coronapandemie. Hij verwijst naar een Congresrapport uit 2024, waarin staat dat de WHO “werd misleid, geen toegang kreeg tot China en uiteindelijk fungeerde als dekmantel voor de Chinese Communistische Partij”.
“China hield minstens een maand lang kritische informatie over de uitbraak achter - en kreeg geen echte gevolgen of kritiek van de WHO.”
Die ervaring toont volgens Kennedy aan dat de WHO géén neutrale, onafhankelijke instantie is. “Misschien waren de nieuwe regels met goede bedoelingen opgesteld,” zegt hij. “Maar ze zijn absoluut een stap in de verkeerde richting.”
Signaal aan de wereld
Kennedy zegt dat de VS met deze stap niet alleen hun eigen burgers willen beschermen, maar ook andere landen een voorbeeld willen geven. “We zouden deze regels kunnen negeren, maar veel kleinere landen hebben niet die luxe,” waarschuwt hij. “Zij zijn afhankelijk van WHO-steun en kunnen zich moeilijk verzetten.”
Volgens Kennedy nemen hij en president Trump daarom het voortouw. “We wijzen deze amendementen af namens Amerika – en namens de rest van de wereld.”