De Jong stelt dat Margrite Kalverboer als Kinderombudsman partij heeft gekozen voor de anti-Zwarte Piet-activisten: 'De Kinderombudsman heeft partij gekozen voor volwassen activisten die gesprekken hebben afgedwongen en offert de belangen en rechten van miljoenen Nederlandse kinderen op.'

Actievoerders zetten druk
Op 1 april 2016 voerden anti-Zwarte Piet-activisten actie bij het kantoor van de Kinderombudsman in Den Haag. Daar klonk: 'Zwarte Piet hoeft niet! Zwarte Piet hoort niet! Weg met Zwarte Piet!' 

In de maanden daarna voerden activisten de druk verder op. Het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis (NINSE) mengde zich ook in de discussie. De Kinderombudsman sprak met enkele tientallen kinderen van deze actievoerders. Op basis daarvan werd een oordeel geveld dat Zwarte Piet in strijd zou zijn met kinderrechten.

De brief die alles veranderde
Kalverboer vertelde later dat het ergste voorbeeld een brief was die een jongen had gekregen. Volgens haar was hij zo bang geworden dat hij niet meer naar school durfde. De brief die aan de jongen zou zijn geadresseerd stelt: 'Ja, je hoeft je kleur niet aan te passen, maar je kunt al aan je lippen beginnen en je ringen in doen.'

De Jong ontdekte dat dit niet klopte. De brief, door De Jong op zijn website gezet, stond namelijk op Facebook. De moeder van de jongen had hem daar gepubliceerd. Hierdoor kon De Jong de brief achterhalen en de verdraaiing van de Kinderombudsman op het spoor komen. Hij legt uit: 'De brief blijkt een belangrijke basis voor het oordeel van de ombudsman. In haar toelichting noemt ze deze brief als het ergste geval. Maar de brief was gericht aan de moeder en bekritiseerde haar activisme tegen Zwarte Piet. De ombudsman citeert incorrect en verdraait de betekenis van de bron.'

Volgens De Jong had de moeder de jongen moeten beschermen. In plaats daarvan gebruikte ze hem in haar strijd tegen Zwarte Piet. 'De kinderombudsman is of te naïef om deze opzet te onderkennen of ze is zelf activistisch. En ik vermoed allebei', aldus De Jong.

Eenzijdig en onwetenschappelijk
De Jong bekritiseert ook de werkwijze. De Kinderombudsman sprak slechts met enkele tientallen kinderen, bijna allemaal kinderen van activisten. Toch werd een algemeen oordeel geveld dat heel Nederland raakte. 'Critici wezen er al direct na de uitspraak op dat een oordeel vellen op basis van zo'n kleine en specifieke groep eenzijdig en onwetenschappelijk is', zegt De Jong.

Hij benadrukt dat Zwarte Piet een diepgeworteld onderdeel is van de Nederlandse cultuur. 'Alle Nederlanders hebben recht op hun eigen Nederlandse cultuur. Nederlandse kinderen dus ook.'

Volgens De Jong heeft de Kinderombudsman haar boekje ver te buiten gegaan. 'Ze verdraait bronnen en heeft alleen oog voor de interpretaties van mensen die niets met onze cultuur hebben. Ze houdt geen enkele rekening met de waarde van authentieke cultuur en de belangen en rechten van miljoenen Nederlandse kinderen.'

Het oordeel van 2016 betekende een keerpunt. Sindsdien werd Zwarte Piet steeds verder uit het straatbeeld geduwd. Maar de onthulling van De Jong werpt een ander licht op de manier waarop dat besluit tot stand kwam.