De daling in het aantal nieuwbouwwoningen werd vorig jaar al voorspeld door toenmalig minister van Volkshuisvesting Hugo de Jonge in zijn voortgangsrapportage. Als oorzaak wordt aangewezen dat er in 2022 minder bouwvergunningen zijn aangevraagd door de rentestijging toen der tijd. Deze stijging maakte, in combinatie met de hoge inflatie van de kosten van bouwmateriaal, het investeren in nieuwbouwwoningen extra duur. Ondanks de daling in aantal woningen is er wel een stijging in het aantal woningcorporatie woningen. Dit jaar was vijfentwintig procent van de nieuwbouwwoningen afkomstig van woningcorporaties. Vorig jaar was dit achttien procent.

Verwachte stijging
Nu de inflatie en rente weer zijn afgenomen meldt het CBS dat het aantal afgegeven bouwvergunningen weer aan het stijgen is. Over het algemeen betekent dit dat over twee jaar het aantal opgeleverde verwachte nieuwbouwwoningen omhoog zou moeten gaan. Het nieuwe kabinet heeft de ambitie dat er jaarlijks honderdduizend woningen worden bijgebouwd om het woningtekort tegen te gaan. Naar verwachting zal dit in 2024 nog niet lukken. Er zijn in de eerste helft van 2024 32.690 woningen bijgebouwd. 

Stikstofproblematiek
Een andere factor die meespeelt, is de druk van de stikstofproblematiek. Het beleid van de vorige kabinetten heeft het moeilijker gemaakt om bouwvergunningen te krijgen. BouwendNederland, de belangenvereniging van bouw- en infrabedrijven, maakt zich in een initiële reactie op de kabinetsplannen zorgen of de rem op de bouw van de vorige kabinetten opgelost kan worden. BouwendNederland benadrukt dat met name in de implementatie moet blijken of er daadwerkelijk een verandering komt.