Cornald Maas betrapt op nepnieuws: Eurovisie-publiek niet racistisch

Songfestival-commentator Cornald Maas heeft met een opmerkelijke uitspraak de aandacht op zich gevestigd. In een interview met het AD stelt de NPO-coryfee dat Claude, de Nederlandse inzending voor het Eurovisie Songfestival, mogelijk weinig stemmen zal krijgen uit Oost-Europa vanwege zijn huidskleur. Maar de statistieken bewijzen juist het tegendeel, en laten zien dat Maas' suggestie onwaar is.
Maas zegt van diverse mensen te hebben gehoord dat Claude, een zwarte zanger met roots in Congo, geen eerlijke kans maakt in bepaalde landen. “Maar ook nu hoorde ik al: ‘Hebben jullie wel bedacht dat er in Oost-Europa niet op zwarte mensen wordt gestemd?’”, aldus Maas.
Hoewel hij zich van deze suggestie distantieert, noemt hij het wel 'opvallend' dat Claude de enige zwarte leadzanger is onder de zevenendertig deelnemers. “Zelfs al zou dat wáár zijn, dan is het geen punt van overweging,” stelt hij. Toch lijkt de impliciete boodschap duidelijk: racisme zou nog altijd een rol kunnen spelen bij het publiek of de jury’s in Oost-Europa.
Klopt de uitspraak van Cornald Maas?
De uitspraak van Cornald Maas dat Claude weinig kans maakt in Oost-Europa vanwege zijn huidskleur, roept vragen op over de feitelijke onderbouwing. Als we kijken naar de geschiedenis van het Eurovisie Songfestival, blijkt dat zwarte artiesten zich vaker hebben gekwalificeerd én succesvol zijn geweest – ook in Oost-Europese landen.
Zo won Dave Benton in 2001 namens Estland, een Baltische staat, het festival. In 2014 eindigde de half Afro-Amerikaanse zanger András Kállay-Saunders namens Hongarije op de vijfde plaats. Ook in andere jaren haalden zwarte artiesten uitstekende resultaten, zoals Joëlle Ursull (Frankrijk, 2e in 1990), Imaani (VK, 2e in 1998), en Cesár Sampson (Oostenrijk, 3e in 2018). Landen als Zweden, Portugal, Oekraïne en Israël hebben eveneens zwarte inzendingen op hoge posities gehad. Dat bewijst dat de huidskleur van een artiest niet per definitie een obstakel vormt voor een goed resultaat – ook niet in landen ten oosten van Nederland.
Hoewel het klopt dat zwarte artiesten in de minderheid zijn op het festival, is hun aanwezigheid structureel en soms zelfs prijswinnend. Al sinds 1966 zangers van kleur mee aan het Europese liedjesfestijn. De bewering dat Claude 'kansloos' zou zijn vanwege zijn achtergrond mist dus voldoende feitelijke basis. Succes op het Eurovisie Songfestival hangt van veel factoren af – nummer, staging, stem, mediaoptredens – en niet louter van afkomst of huidskleur.