Gemeente Zwolle neemt tientallen huizen en honderden stukken grond in beslag

De spanning in delen van Zwolle loopt op. Tientallen bewoners en ondernemers voelen zich buitenspel gezet nu de gemeente het voorkeursrecht heeft gevestigd op hun huizen, bedrijven en stukken grond. Daarmee krijgen zij niet langer de vrijheid om hun eigendom vrij te verkopen. “Je weet niet welke kant het opgaat,” zegt een bewoner tegenover De Stentor.
De gemeente Zwolle kondigde begin dit jaar ambitieuze bouwplannen aan voor twee grote uitbreidingsgebieden: Vechtpoort I bij Berkum en Zwolle-Zuid-zuid, aan de zuidrand van de stad. Elk gebied moet ruimte bieden voor zo’n 3.000 nieuwe woningen.
Om te voorkomen dat projectontwikkelaars de grond zouden opkopen en de prijzen zouden opdrijven, legde de gemeente het voorkeursrecht op ruim 300 percelen. Daardoor moeten eigenaren hun grond eerst aanbieden aan de gemeente.
Bijna een kwart van die percelen was al in handen van commerciële ontwikkelaars. Toch zegt de gemeente dat ingrijpen nodig was om de regie te behouden en betaalbare bouw mogelijk te houden.
Bedrijven en bewoners in onzekerheid
Voor veel Zwollenaren kwam het besluit als een klap. De ondernemers Goos en Thea Middag, eigenaar van Golftuin Zwolle, stonden op het punt hun bedrijf te verkopen. “Het was verkocht,” zegt Goos tegenover De Stentor. “Maar vlak voor de laatste handtekening kwam die brief van de gemeente. Toen lag alles stil.” Sindsdien hebben ze niets meer gehoord.
Ook boeren in het gebied voelen zich klemgezet. “Plannen maken houdt ineens op,” zegt Sander van Munster bij De Stentor. Zijn zoon Bas noemt het voorkeursrecht “een ingrijpend instrument.” Hij legt uit: “Je krijgt een brief op de mat en vanaf dat moment mag je niet meer doen met je eigendom wat je zelf wilt.”
Een andere ondernemer noemt het nog scherper: “Je hebt het gevoel dat ze je bestelen van iets waar je je hele leven in gestoken hebt. En misschien gaan die plannen wel helemaal niet door. Dat maakt het nog erger.”
Bezwaren en juridische strijd
In totaal zijn 26 bezwaren ingediend tegen het besluit: 21 vanuit het gebied Vechtpoort en vijf uit Zwolle-Zuid-zuid. Deze week buigt de onafhankelijke Adviescommissie bezwaarschriften zich over de klachten.
De bouwplannen zelf zijn nog vaag, maar de onzekerheid is groot. Vooral omdat de gemeente de volgorde van haar procedure heeft aangepast. Door de Aanvulling Omgevingsvisie uit te stellen, blijft het voorkeursrecht voorlopig geldig. Inwoners vermoeden dat Zwolle bewust tijd rekt. Het voorkeursrecht geldt nu drie jaar, maar kan uiteindelijk tot zestien jaar worden verlengd.
Praatmee