EU bevriest Russische miljarden voor onbepaalde tijd
De Europese Unie heeft besloten om de tegoeden van de Russische centrale bank voor onbepaalde tijd vast te zetten. Het gaat om circa 210 miljard euro. De maatregel moet voorkomen dat het geld alsnog bij Rusland terechtkomt voordat Oekraïne schadeloos is gesteld voor de oorlog. De beslissing is genomen door de ambassadeurs van de EU-lidstaten. Zij maakten gebruik van artikel 122 van de EU-verdragen. Dat artikel is bedoeld voor economische noodsituaties. Het besluit vereist geen unanimiteit, maar slechts een gekwalificeerde meerderheid. Ook het Europees Parlement werd hiermee gepasseerd.
🚨 BREAKING
— Rob Roos 🇳🇱 (@Rob_Roos) December 11, 2025
Article 122 TFEU is meant as an emergency provision, a tool the EU can invoke only in genuine crises that threaten the economic stability or security of Member States.
Invoking it now is therefore a distortion of its purpose, because no such crisis exists that… https://t.co/fA7OJsrXu0
Met de nieuwe stap wil Brussel voorkomen dat externe partijen, waaronder de Verenigde Staten, invloed krijgen op de Russische tegoeden. Binnen de EU leeft de vrees dat Washington in een toekomstig vredesakkoord met Moskou zou kunnen proberen de fondsen vrij te spelen als onderdeel van een deal om de oorlog te beëindigen. Door het gebruik van artikel 122 worden de tegoeden structureel vastgezet. Tot nu toe vielen de Russische miljarden onder het reguliere sanctieregime. Dat systeem vereist elke zes maanden unanimiteit van alle 27 lidstaten. Eén veto zou voldoende zijn om de bevriezing op te heffen.
Het grootste deel van het geld, ongeveer 185 miljard euro, wordt beheerd door Euroclear in Brussel. Dat is een belangrijk Europees effectenbewaarbedrijf. De resterende 25 miljard euro staat bij commerciële banken binnen de EU.
De nieuwe regeling verbiedt expliciet dat deze tegoeden worden overgemaakt naar de Russische centrale bank. Dat blijft zo totdat Rusland volgens de EU-objectieve maatstaven geen substantiële economische dreiging meer vormt én herstelbetalingen aan Oekraïne heeft gedaan, zonder negatieve financiële gevolgen voor de EU. Voor vrijgave van het geld is opnieuw een gekwalificeerde meerderheid nodig.
De Europese Commissie rechtvaardigt het gebruik van artikel 122 door te wijzen op de brede economische schade van de oorlog. Volgens Brussel heeft de Russische invasie geleid tot ernstige verstoringen binnen de EU-economie. In het voorstel stelt de Commissie dat de oorlog heeft gezorgd voor leveringsproblemen, hogere onzekerheid op markten, stijgende risicopremies en lagere investeringen en consumentenbestedingen. Ook wijst zij op hybride dreigingen, zoals drone-incidenten, sabotage en desinformatiecampagnes.
