Afgelopen vrijdag kondigde premier Dick Schoof aan dat het kabinet van plan is om een asielcrisis uit te roepen. De noodwet moet vervolgens worden ingevoerd om deze crisis te kunnen bestrijden. 

De Raad van State toetst in hoeverre bijzondere noodbevoegdheden, zoals tijdens de coronacrisis, en potentieel nu bij de asielcrisis, gebruikt kunnen worden. Op basis hiervan wordt door de Raad van State een advies opgesteld. Het aankomende advies van de Raad van State leidde eerder binnen de coalitie al tot spanningen toen waarnemend NSC-fractievoorzitter Van Vroonhoven (NSC) aangaf afhankelijk van het advies van de Raad van State geen steun te willen geven aan de noodwet.

Dit sluit aan bij de uitspraken die Van der Staaij deed, waarin hij benadrukt dat een noodwet bedoeld is voor "buitengewone omstandigheden" zoals een oorlog, epidemie of natuurramp. Een noodwet is bijzonder omdat hiermede zonder de goedkeuring van het parlement ingrijpende maatregelen, zoals de avondklok ten tijde van corona, kunnen worden ingezet.

De noodwet lijkt daarbij een middel te zijn om op korte termijn veel migratiemaatregelen te kunnen nemen. Maar het is maar de vraag of hiermee op de lange termijn een duurzame verandering kan worden bereikt. De komende weken moet blijken, aan de hand van het advies van de Raad van State en de reactie van het NSC, of de nood asielwet er doorheen komt, of dat het kabinet terug naar de tekentafel moet om 'normale' wetgeving te gaan maken.