Gaat Brussel veto's omzeilen om Oekraïne lid te maken? Dit is wat er speelt

De Europese Commissie zet stevig door met de toetreding van Oekraïne tot de EU. Volgens eurocommissaris voor uitbreiding Marta Kos moet het land uiterlijk in 2029 volwaardig lid zijn. Daarbij lijkt Brussel bereid om de eigen regels te buigen – en lidstaat Hongarije buitenspel te zetten.
Tijdens een hoorzitting in de Commissie Buitenlandse Zaken van het Europees Parlement sprak Kos duidelijke taal. “We moeten en zullen slagen in de volgende fase van Europese eenwording,” zei ze. Daarmee doelde ze specifiek op Oekraïne en Moldavië. Volgens haar hebben beide landen hun ‘huiswerk gedaan’ en moeten nu de onderhandelingen beginnen.
Maar niet elke lidstaat is even enthousiast. Vooral Hongarije, dat zich kritisch opstelt tegenover sancties en wapenleveringen, ligt dwars. Daarom werkt de Europese Commissie aan een “alternatief besluitvormingsmechanisme”, bedoeld om het vetorecht van individuele lidstaten te omzeilen. In de woorden van Kos: “We onderzoeken samen met de lidstaten hoe we procedures kunnen vereenvoudigen, zodat bilaterale problemen de uitbreiding niet hinderen in deze gevoelige geopolitieke situatie.”
De boodschap is helder: wie dwarsligt, wordt buitenspel gezet. In dit geval dreigt Hongarije zijn zeggenschap te verliezen over één van de belangrijkste politieke beslissingen van de komende jaren: de uitbreiding van de EU met een land in oorlog.
Volgens Kos zijn alle voorbereidingen getroffen om de eerste “onderhandelingscluster” te openen met Oekraïne. Ze wil dat deze stap nog deze EU-termijn wordt gezet – dus vóór 2029.
Dat is opmerkelijk, want volgens het EU-verdrag moeten alle lidstaten instemmen met nieuwe toetredingen. Door nu al te praten over het neutraliseren van veto’s, ondermijnt de Commissie feitelijk de eenstemmigheid die sinds de oprichting van de Unie als kernprincipe geldt.