Moslimland Kirgizië verbiedt niqab en boerka

In Kirgizië is op 1 februari een verbod ingegaan op gezichtsbedekkende kleding voor vrouwen. Dit besluit is opvallend: negen op de tien inwoners van het land is moslim. Maar de regering wil religie terugdringen uit het straatbeeld. “Bedreiging voor onze veiligheid,” klinkt het in het parlement. De maatregel gebeurt in navolging van het islamitische buurland Tadzjikistan, dat vorig jaar ook al een hoofddoekverbod uitvaardigde.
Met een presidentieel decreet is in Kirgizië een wet van kracht geworden die het dragen van de niqab en boerka verbiedt, meldt AsiaNews. Het gaat om kledingstukken die het gezicht en lichaam volledig bedekken. De hijab, die het haar bedekt maar het gezicht vrij laat, blijft toegestaan.
De wet werd op 21 januari ondertekend door president Sadyr Dzjaparov en maakt deel uit van een wijziging van de bestaande wet op godsdienstvrijheid. De maatregel verplicht mensen hun gezicht zichtbaar te houden, tenzij er medische of beroepsmatige redenen zijn om zich te bedekken. Wie zich niet aan de regels houdt, riskeert een boete van omgerekend zo’n 210 euro.
Parlement verdeeld
Niet iedereen in het parlement staat achter het verbod. Voorzitter Nurlanbek Shakiev vindt dat het niet past bij de culturele en religieuze traditie van het land. “Onze moeders en zussen hebben altijd een sluier op hun hoofd en om hun nek gedragen. Het is onderdeel van onze traditie en onze religie.”
Toch is er ook stevige steun voor de maatregel, vooral onder voorstanders van een streng seculiere staat. De campagne tegen bedekkende kleding begon na een bezoek van parlementslid Sarapatkan Mazitova aan de zuidelijke regio Osh. Ze was daar naar eigen zeggen geschokt door het aantal vrouwen in boerka’s. In het parlement stelde ze dat “dikke baarden” bij mannen en gezichtsbedekking bij vrouwen “bedreigingen voor onze veiligheid” zijn.
Religieuze instanties aan de kant van de staat
Op verzoek van de overheid bevestigde de islamitische religieuze raad dat vrouwen volgens hun interpretatie van de islam niet verplicht zijn om een niqab te dragen. In een officiële verklaring stelde het religieuze bestuur: “Vrouwen zijn niet verplicht een niqab te dragen,” en voegde eraan toe dat de handen, voetzolen en het gezicht “onbedekt mogen blijven van de haarlijn tot aan de nek”.
Met die uitspraak schaarde ook het officiële religieuze apparaat zich achter het overheidsbeleid.
Regionale trend: religie terugdringen
Kirgizië is niet het enige Centraal-Aziatische land dat islamitische kleding aan banden legt. In Tadzjikistan, Turkmenistan en Oezbekistan controleren agenten regelmatig burgers op straat. Vrouwen met een gezichtssluier worden aangesproken of naar huis gestuurd. Mannen met een lange baard worden gedwongen zich te scheren.
Deze landen zijn allemaal voormalige Sovjetrepublieken met een seculiere staatsinrichting, maar met een overwegend islamitische bevolking. In die context is religieuze kleding vaak onderwerp van politiek debat – en wordt die in toenemende mate gezien als een teken van conservatisme of extremisme.
Of de nieuwe wet de spanningen dempt of juist vergroot, zal de komende maanden blijken. Eén ding is duidelijk: in Kirgizië wordt de grens tussen religie en staat strakker getrokken dan ooit.